Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
11/8/2023
Karar No:
48910
Esas No:
56075
KARAR
Konu: Danışmanlık Hizmet Alımı
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
37 sayılı İlamın 36’ncı maddesi ile; … Belediyesi tarafından kendi çalışanları tarafından yapılması gereken işler için Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükmüne aykırı olarak “Stratejik Planlama ve Eğitim Danışmanlık Hizmeti” adı altında dışarıdan hizmet alımı yapılması sonucu oluşan … TL kamu zararının;
Harcama Yetkilisi ve harcama talimatında stratejik plan hizmetinin alınmasına Olur veren ile aynı zamanda sözleşme ve şartnameyi idare adına imzalayan (Mali Hizmetler Müdürü) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Şef) … ve Diğer Sorumlu harcama talimatında stratejik plan hizmetinin alınmasını teklif eden (Şef) …’dan müştereken ve müteselsilen tazminine karar verilmiştir.
Mevzuat:
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 9’uncu maddesine dayanılarak hazırlanan ve 26.02.2018 tarih ve 30344 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Genel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde:
“(1) Stratejik planlama sürecinde aşağıdaki genel ilkelere uyulur:
a) Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır.
b) Kamu idaresi çalışanlarının, kamu idaresinin hizmetlerinden yararlananların, kamu idaresinin faaliyet alanı ve hizmetleri ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının, ilgili kamu idareleri ile diğer paydaşların katılımları sağlanır ve katkıları alınır.
c) Taşra teşkilatı bulunan kamu idareleri, stratejik plan hazırlama sürecinde hedef ve performans göstergelerini taşra teşkilatlarıyla iş birliği içerisinde belirler.
ç) Çalışmalar, üst yönetici başkanlığında, tüm birimlerin aktif katılım ve katkılarıyla strateji geliştirme biriminin koordinatörlüğünde yürütülür.
d) Stratejik planlama sürecinin etkili ve etkin bir şekilde yürütülmesinden tüm birimler sorumludur.
e) Kamu idareleri için uzun süreli analiz gerektiren çalışmalar stratejik plan hazırlık sürecinden önce özel bir çalışma olarak başlatılır.
f) Taşra teşkilatı bulunan kamu idarelerinde, taşra teşkilatlarının stratejik yönetim kapasitesinin artırılmasına yönelik önlemler merkez teşkilatınca alınır.
g) İlgili tüm kamu idareleri birbirleri ile uyum, iş birliği ve eşgüdüm içerisinde çalışır.
ğ) Stratejik plan hazırlama süreci Bakanlık ile yakın işbirliği içerisinde yürütülür.
h) Kamu idarelerinin stratejik planları; Kanuna, bu Yönetmeliğe, Kılavuza, rehberlere ve Bakanlıkça yayımlanan stratejik planlamaya ilişkin tebliğlere uygun olarak hazırlanır.”
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Stratejik plân ve performans programı” başlıklı 41’inci maddesinde;
“Madde 41- Belediye başkanı, mahallî idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde; kalkınma plânı ve programı ile varsa bölge plânına uygun olarak stratejik plân ve ilgili olduğu yıl başından önce de yıllık performans programı hazırlayıp belediye meclisine sunar.
Stratejik plân, varsa üniversiteler ve meslek odaları ile konuyla ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanır ve belediye meclisi tarafından kabul edildikten sonra yürürlüğe girer.
Nüfusu 50.000'in altında olan belediyelerde stratejik plân yapılması zorunlu değildir.
Stratejik plân ve performans programı bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve belediye meclisinde bütçeden önce görüşülerek kabul edilir.”
Somut uygulama:
İlama konu uygulamada; … Belediye Başkanlığının yayımladığı 30.04.2019 tarih ve 2019/1 sayılı Genelgede; 2020-2024 yıllarına ilişkin Stratejik Plan için hazırlık programı, çalışma takvimi belirlenerek, idare personelinden müteşekkil strateji geliştirme kurulu, stratejik planlama ekibi oluşturulmuş ve stratejik plan hazırlık aşamasında alınacak hizmetin yöntem, süreç ve eğitimle sınırlı olacağı belirlenmiştir. “Stratejik Plan Hazırlama Sürecinde Danışmanlık ve Eğitim Hizmeti Verilmesi” işine ait sözleşme ise 03.07.2019 tarihinde imzalanmıştır.
Sözleşme ve hazırlanan teknik şartname hükümlerinde;
Sözleşmenin 3’üncü maddesinde; “Sözleşmenin konusu, yüklenici tarafından stratejik plan eğitimi ve hazırlama sürecinde danışmanlık ve eğitim hizmeti verilmesi işidir.”
Teknik şartnamenin;
2’nci maddesinde;
“İşin tanımı ve kapsamı
31.12.2005 tarihli ve 26040 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan İç kontrol ve Ön Mali Kontrole ilişkin Usul ve Esaslar doğrultusunda Belediyemiz iç kontrol çalışmaları kapsamında, iç kontrol sisteminin uygulanması, değerlendirilmesi, uyum eylem planı kapsamında yapılması gereken çalışmalar, iç kontrol sistemi soru formu değerlendirme ve raporlama çalışmaları ile risk belirleme ve değerlendirme çalışmaları ve raporlamaları konusunda iç kontrol eğitimi ve Belediyemizce 2020-2024 Stratejik Plan hazırlanması için Kamu İdareleri Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, stratejik planlama için analiz ve yöntemler rehberi ve 2018 taslak belediyeler için stratejik plânlama rehberi ve stratejik planlamaya ilişkin sp.gov.tr'de yayımlanan diğer rehberler kapsamında Stratejik Planlama Eğitimi ve Danışmanlığı alınacaktır. Söz konusu eğitime ilgili/görevli personel katılacak olup, personel sayı sınırlaması yoktur.”
5’inci maddesinde;
“İş programı ve işin yürütümü
5.1-SözIeşmenin imzalanmasını takiben 3 iş günü içeresinde yüklenici firma tarafından, 6. maddede bulunan eğitimler çerçevesinde; Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 28. maddesine göre iş programı hazırlanacak ve İdare’ye sunulacaktır.
…
5.6-Egitim mesai günlerinde 09.00-17.00 saatleri arasında olacaktır.
5.7-Yüklenici vereceği eğitimde İdarenin belirleyeceği konu başlıklarını ele alacaktır.”
10’uncu maddesinde;
“İşin süresi
Söz konusu işin başlangıcı, projenin başladığı tarih olup, Stratejik Planlama Eğitimi 5 gün sürecek, toplam 30 saat olacak ve en geç 05.07.2019 tarihinde bitirilecektir.”
Sıra Eğitimin konusu Katılımcı Eğitim tarihi Eğitim saatleri
1 Stratejik planlama ve danışmanlığı eğitimi İlgili personel 02-06 Temmuz 2019 09.30-17.00
ifadeleri yer almıştır.
Yüklenicinin sunduğu iş programında da; idarenin belirlediği konu başlıklarına uygun 5 günlük eğitim programı öngörülmüştür. Eğitime katılan idare personeli katılım çizelgesini imzalamıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde somut uygulamaya ait evrakın ve temyiz dilekçeleri ile eklerinin incelenmesinde; … Belediyesi’nin nüfusunun 50.000'in üzerine çıkması üzerine ilk defa 2019 yılında stratejik plan hazırlanmaya başladığı, 2020-2024 dönemine ilişkin stratejik planın bilfiil idare personelince hazırlanmasının öngörüldüğü, bu yüzden hazırlık sürecinde ihtiyaç hissedilen konularda 5 gün sürecek bir danışmanlık ve eğitim hizmeti alınmasına karar verildiği ve idare personelinin geniş katılımıyla eğitim ve grup uygulama çalışmalarının yapıldığı görüldüğünden, alınan hizmetin sadece eğitim ve danışmanlık faaliyetlerini kapsadığı, Belediyenin stratejik planın bilfiil idarenin kendi personeli eliyle hazırlandığı anlaşılmıştır.
Temyize konu İlamda 2018 tarihli Yönetmeliğin 5’inci maddesi a bendinde yer alan “a) Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır.” hükmünden hareketle kendi çalışanları tarafından yapılması gereken işler için dışarıdan hizmet alımı yapılmasının Yönetmeliğin anılan maddesine aykırı olduğu belirtilmişse de;
Bu Yönetmelikten önce yürürlükte bulunan ve bu Yönetmeliğin 23’üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan 26.05.2006 tarihli ve 26179 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Genel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin ilk fıkrasının c bendinde:
“(1) Stratejik planlama sürecinde;
…
c) Stratejik planların doğrudan doğruya kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanması zorunludur. İhtiyaç duyulması hâlinde idare dışından temin edilecek danışmanlık hizmetleri sadece yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmetleri konularıyla sınırlıdır.
...”
Denilmekteydi.
2006 tarihli Yönetmelik m.5/1.c’de yer alan düzenlemenin, 2018 tarihli Yönetmelik m.5/1-a’da yer almaması, 2018 tarihli Yönetmeliğe göre, stratejik plan konusunda yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmeti alınamayacağı anlamına gelmemektedir. 2018 tarihli Yönetmelikte yer alan Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır düzenlemesi yorumlanırken, Yönetmeliğin sözü esas alınmalıdır. Buna göre, 2018 tarihli Yönetmelikte stratejik planlama ile ilgili olarak personelin eğitimi konusunda danışmanlık hizmet alımlarının yasaklandığı sonucuna varılamayacağı anlaşılmıştır.
Tekrar belirtilmelidir ki somut uygulamada ilk kez stratejik plan hazırlanacak olması münasebetiyle yöntem ve süreç danışmanlığı ve ihtiyaç duyulan konularda eğitim alınması amacıyla 5 günlük bir danışmanlık hizmet alımı yapılmış olup, stratejik plan bilfiil kamu idaresi personeli eliyle hazırlanmıştır.
Dolayısıyla, Belediye tarafından 2020–2024 stratejik planının hazırlanmasında personeline yöntem ve süreç danışmanlığı ve eğitim hizmeti verilmesine yönelik danışmanlık hizmet alımının 26.02.2018 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan Yönetmeliğe aykırı bir yönü bulunmamaktadır.
Bu itibarla, Belediye tarafından stratejik plan hazırlanması konusunda eğitim ve danışmanlık hizmeti alınmasının mevzuata aykırı olmadığı, bu uygulama sonucunda kamu zararına sebebiyet verilmediği anlaşıldığından, sorumluların temyiz itirazları kabul edilerek, 37 sayılı İlamın 36’ncı maddesi ile verilen … TL’lik tazmin hükmünün KALDIRILMASINA,
(Üye … ve Üye …’in karşı oy gerekçesi karşısında) oy çokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57’nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 08.11.2023 tarih ve 56075 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı Oy Gerekçesi
Üye … ve Üye …:
26.05.2006 gün ve 26179 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Genel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinde,
‘‘Stratejik planlama sürecinde;
…
c) Stratejik planların doğrudan doğruya kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanması zorunludur. İhtiyaç duyulması hâlinde idare dışından temin edilecek danışmanlık hizmetleri sadece yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmetleri konularıyla sınırlıdır.’’ Denilmekteydi.
Daha sonra 26.02.2018 gün ve 30344 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Genel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde ise;
‘‘Stratejik planlama sürecinde aşağıdaki genel ilkelere uyulur:
a) Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır.
…” denilmiştir.
İlgili yönetmeliğin ilk halinde, sadece yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmetleri konularında ihtiyaç duyulması hâlinde idare dışından danışmanlık hizmetleri alınabileceğine izin verilmişken, 2018 yılında yapılan düzenleme ile bu hüküm de kaldırılarak stratejik planların bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanması zorunlu kılınmıştır.
İdare “hizmet” tanımı içerisine giren işlerini, 4734 sayılı Kanunda yazılı esas ve usuller çerçevesinde hizmet sunucularından hizmet satın almak suretiyle yerine getirebilir. Ancak, idarelerin kendi personeli eliyle yürütmesi gereken hizmetler için hizmet alım ihalesine çıkılmaması gerekir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu idarelerinin, ihtiyaç duydukları hizmetleri ihale yoluyla satın alırken, satın alacakları hizmetin gerçek ve zorunlu bir ihtiyaç olup olmadığını, “hizmet” tanımı içine girip girmediğini, satın almak suretiyle verecekleri hizmetin kendi personeline verilmiş görevler arasında sayılıp sayılmadığını değerlendirmeleri gerekmektedir.
Bu kapsamda, alımı yapılan “Stratejik Planlama ve Eğitim Danışmanlık Hizmeti” işi, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik gereği bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından yapılması gereken işler kapsamında olduğundan, ihale yoluyla alınması mümkün olmayan söz konusu işler için dışarıdan alım yapılması mevzuata uygun değildir. Bu itibarla, ilam hükmünün TASDİK’i gerekir.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
37 sayılı İlamın 36’ncı maddesi ile; … Belediyesi tarafından kendi çalışanları tarafından yapılması gereken işler için Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükmüne aykırı olarak “Stratejik Planlama ve Eğitim Danışmanlık Hizmeti” adı altında dışarıdan hizmet alımı yapılması sonucu oluşan … TL kamu zararının;
Harcama Yetkilisi ve harcama talimatında stratejik plan hizmetinin alınmasına Olur veren ile aynı zamanda sözleşme ve şartnameyi idare adına imzalayan (Mali Hizmetler Müdürü) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Şef) … ve Diğer Sorumlu harcama talimatında stratejik plan hizmetinin alınmasını teklif eden (Şef) …’dan müştereken ve müteselsilen tazminine karar verilmiştir.
Mevzuat:
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 9’uncu maddesine dayanılarak hazırlanan ve 26.02.2018 tarih ve 30344 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Genel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde:
“(1) Stratejik planlama sürecinde aşağıdaki genel ilkelere uyulur:
a) Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır.
b) Kamu idaresi çalışanlarının, kamu idaresinin hizmetlerinden yararlananların, kamu idaresinin faaliyet alanı ve hizmetleri ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının, ilgili kamu idareleri ile diğer paydaşların katılımları sağlanır ve katkıları alınır.
c) Taşra teşkilatı bulunan kamu idareleri, stratejik plan hazırlama sürecinde hedef ve performans göstergelerini taşra teşkilatlarıyla iş birliği içerisinde belirler.
ç) Çalışmalar, üst yönetici başkanlığında, tüm birimlerin aktif katılım ve katkılarıyla strateji geliştirme biriminin koordinatörlüğünde yürütülür.
d) Stratejik planlama sürecinin etkili ve etkin bir şekilde yürütülmesinden tüm birimler sorumludur.
e) Kamu idareleri için uzun süreli analiz gerektiren çalışmalar stratejik plan hazırlık sürecinden önce özel bir çalışma olarak başlatılır.
f) Taşra teşkilatı bulunan kamu idarelerinde, taşra teşkilatlarının stratejik yönetim kapasitesinin artırılmasına yönelik önlemler merkez teşkilatınca alınır.
g) İlgili tüm kamu idareleri birbirleri ile uyum, iş birliği ve eşgüdüm içerisinde çalışır.
ğ) Stratejik plan hazırlama süreci Bakanlık ile yakın işbirliği içerisinde yürütülür.
h) Kamu idarelerinin stratejik planları; Kanuna, bu Yönetmeliğe, Kılavuza, rehberlere ve Bakanlıkça yayımlanan stratejik planlamaya ilişkin tebliğlere uygun olarak hazırlanır.”
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Stratejik plân ve performans programı” başlıklı 41’inci maddesinde;
“Madde 41- Belediye başkanı, mahallî idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde; kalkınma plânı ve programı ile varsa bölge plânına uygun olarak stratejik plân ve ilgili olduğu yıl başından önce de yıllık performans programı hazırlayıp belediye meclisine sunar.
Stratejik plân, varsa üniversiteler ve meslek odaları ile konuyla ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanır ve belediye meclisi tarafından kabul edildikten sonra yürürlüğe girer.
Nüfusu 50.000'in altında olan belediyelerde stratejik plân yapılması zorunlu değildir.
Stratejik plân ve performans programı bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve belediye meclisinde bütçeden önce görüşülerek kabul edilir.”
Somut uygulama:
İlama konu uygulamada; … Belediye Başkanlığının yayımladığı 30.04.2019 tarih ve 2019/1 sayılı Genelgede; 2020-2024 yıllarına ilişkin Stratejik Plan için hazırlık programı, çalışma takvimi belirlenerek, idare personelinden müteşekkil strateji geliştirme kurulu, stratejik planlama ekibi oluşturulmuş ve stratejik plan hazırlık aşamasında alınacak hizmetin yöntem, süreç ve eğitimle sınırlı olacağı belirlenmiştir. “Stratejik Plan Hazırlama Sürecinde Danışmanlık ve Eğitim Hizmeti Verilmesi” işine ait sözleşme ise 03.07.2019 tarihinde imzalanmıştır.
Sözleşme ve hazırlanan teknik şartname hükümlerinde;
Sözleşmenin 3’üncü maddesinde; “Sözleşmenin konusu, yüklenici tarafından stratejik plan eğitimi ve hazırlama sürecinde danışmanlık ve eğitim hizmeti verilmesi işidir.”
Teknik şartnamenin;
2’nci maddesinde;
“İşin tanımı ve kapsamı
31.12.2005 tarihli ve 26040 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan İç kontrol ve Ön Mali Kontrole ilişkin Usul ve Esaslar doğrultusunda Belediyemiz iç kontrol çalışmaları kapsamında, iç kontrol sisteminin uygulanması, değerlendirilmesi, uyum eylem planı kapsamında yapılması gereken çalışmalar, iç kontrol sistemi soru formu değerlendirme ve raporlama çalışmaları ile risk belirleme ve değerlendirme çalışmaları ve raporlamaları konusunda iç kontrol eğitimi ve Belediyemizce 2020-2024 Stratejik Plan hazırlanması için Kamu İdareleri Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, stratejik planlama için analiz ve yöntemler rehberi ve 2018 taslak belediyeler için stratejik plânlama rehberi ve stratejik planlamaya ilişkin sp.gov.tr'de yayımlanan diğer rehberler kapsamında Stratejik Planlama Eğitimi ve Danışmanlığı alınacaktır. Söz konusu eğitime ilgili/görevli personel katılacak olup, personel sayı sınırlaması yoktur.”
5’inci maddesinde;
“İş programı ve işin yürütümü
5.1-SözIeşmenin imzalanmasını takiben 3 iş günü içeresinde yüklenici firma tarafından, 6. maddede bulunan eğitimler çerçevesinde; Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 28. maddesine göre iş programı hazırlanacak ve İdare’ye sunulacaktır.
…
5.6-Egitim mesai günlerinde 09.00-17.00 saatleri arasında olacaktır.
5.7-Yüklenici vereceği eğitimde İdarenin belirleyeceği konu başlıklarını ele alacaktır.”
10’uncu maddesinde;
“İşin süresi
Söz konusu işin başlangıcı, projenin başladığı tarih olup, Stratejik Planlama Eğitimi 5 gün sürecek, toplam 30 saat olacak ve en geç 05.07.2019 tarihinde bitirilecektir.”
Sıra Eğitimin konusu Katılımcı Eğitim tarihi Eğitim saatleri
1 Stratejik planlama ve danışmanlığı eğitimi İlgili personel 02-06 Temmuz 2019 09.30-17.00
ifadeleri yer almıştır.
Yüklenicinin sunduğu iş programında da; idarenin belirlediği konu başlıklarına uygun 5 günlük eğitim programı öngörülmüştür. Eğitime katılan idare personeli katılım çizelgesini imzalamıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde somut uygulamaya ait evrakın ve temyiz dilekçeleri ile eklerinin incelenmesinde; … Belediyesi’nin nüfusunun 50.000'in üzerine çıkması üzerine ilk defa 2019 yılında stratejik plan hazırlanmaya başladığı, 2020-2024 dönemine ilişkin stratejik planın bilfiil idare personelince hazırlanmasının öngörüldüğü, bu yüzden hazırlık sürecinde ihtiyaç hissedilen konularda 5 gün sürecek bir danışmanlık ve eğitim hizmeti alınmasına karar verildiği ve idare personelinin geniş katılımıyla eğitim ve grup uygulama çalışmalarının yapıldığı görüldüğünden, alınan hizmetin sadece eğitim ve danışmanlık faaliyetlerini kapsadığı, Belediyenin stratejik planın bilfiil idarenin kendi personeli eliyle hazırlandığı anlaşılmıştır.
Temyize konu İlamda 2018 tarihli Yönetmeliğin 5’inci maddesi a bendinde yer alan “a) Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır.” hükmünden hareketle kendi çalışanları tarafından yapılması gereken işler için dışarıdan hizmet alımı yapılmasının Yönetmeliğin anılan maddesine aykırı olduğu belirtilmişse de;
Bu Yönetmelikten önce yürürlükte bulunan ve bu Yönetmeliğin 23’üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan 26.05.2006 tarihli ve 26179 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Genel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin ilk fıkrasının c bendinde:
“(1) Stratejik planlama sürecinde;
…
c) Stratejik planların doğrudan doğruya kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanması zorunludur. İhtiyaç duyulması hâlinde idare dışından temin edilecek danışmanlık hizmetleri sadece yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmetleri konularıyla sınırlıdır.
...”
Denilmekteydi.
2006 tarihli Yönetmelik m.5/1.c’de yer alan düzenlemenin, 2018 tarihli Yönetmelik m.5/1-a’da yer almaması, 2018 tarihli Yönetmeliğe göre, stratejik plan konusunda yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmeti alınamayacağı anlamına gelmemektedir. 2018 tarihli Yönetmelikte yer alan Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır düzenlemesi yorumlanırken, Yönetmeliğin sözü esas alınmalıdır. Buna göre, 2018 tarihli Yönetmelikte stratejik planlama ile ilgili olarak personelin eğitimi konusunda danışmanlık hizmet alımlarının yasaklandığı sonucuna varılamayacağı anlaşılmıştır.
Tekrar belirtilmelidir ki somut uygulamada ilk kez stratejik plan hazırlanacak olması münasebetiyle yöntem ve süreç danışmanlığı ve ihtiyaç duyulan konularda eğitim alınması amacıyla 5 günlük bir danışmanlık hizmet alımı yapılmış olup, stratejik plan bilfiil kamu idaresi personeli eliyle hazırlanmıştır.
Dolayısıyla, Belediye tarafından 2020–2024 stratejik planının hazırlanmasında personeline yöntem ve süreç danışmanlığı ve eğitim hizmeti verilmesine yönelik danışmanlık hizmet alımının 26.02.2018 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan Yönetmeliğe aykırı bir yönü bulunmamaktadır.
Bu itibarla, Belediye tarafından stratejik plan hazırlanması konusunda eğitim ve danışmanlık hizmeti alınmasının mevzuata aykırı olmadığı, bu uygulama sonucunda kamu zararına sebebiyet verilmediği anlaşıldığından, sorumluların temyiz itirazları kabul edilerek, 37 sayılı İlamın 36’ncı maddesi ile verilen … TL’lik tazmin hükmünün KALDIRILMASINA,
(Üye … ve Üye …’in karşı oy gerekçesi karşısında) oy çokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57’nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 08.11.2023 tarih ve 56075 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı Oy Gerekçesi
Üye … ve Üye …:
26.05.2006 gün ve 26179 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Genel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinde,
‘‘Stratejik planlama sürecinde;
…
c) Stratejik planların doğrudan doğruya kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanması zorunludur. İhtiyaç duyulması hâlinde idare dışından temin edilecek danışmanlık hizmetleri sadece yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmetleri konularıyla sınırlıdır.’’ Denilmekteydi.
Daha sonra 26.02.2018 gün ve 30344 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Genel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde ise;
‘‘Stratejik planlama sürecinde aşağıdaki genel ilkelere uyulur:
a) Stratejik planlar bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanır.
…” denilmiştir.
İlgili yönetmeliğin ilk halinde, sadece yöntem ve süreç danışmanlığı ile eğitim hizmetleri konularında ihtiyaç duyulması hâlinde idare dışından danışmanlık hizmetleri alınabileceğine izin verilmişken, 2018 yılında yapılan düzenleme ile bu hüküm de kaldırılarak stratejik planların bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından hazırlanması zorunlu kılınmıştır.
İdare “hizmet” tanımı içerisine giren işlerini, 4734 sayılı Kanunda yazılı esas ve usuller çerçevesinde hizmet sunucularından hizmet satın almak suretiyle yerine getirebilir. Ancak, idarelerin kendi personeli eliyle yürütmesi gereken hizmetler için hizmet alım ihalesine çıkılmaması gerekir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu idarelerinin, ihtiyaç duydukları hizmetleri ihale yoluyla satın alırken, satın alacakları hizmetin gerçek ve zorunlu bir ihtiyaç olup olmadığını, “hizmet” tanımı içine girip girmediğini, satın almak suretiyle verecekleri hizmetin kendi personeline verilmiş görevler arasında sayılıp sayılmadığını değerlendirmeleri gerekmektedir.
Bu kapsamda, alımı yapılan “Stratejik Planlama ve Eğitim Danışmanlık Hizmeti” işi, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik gereği bilfiil kamu idarelerince ve idarelerin kendi çalışanları tarafından yapılması gereken işler kapsamında olduğundan, ihale yoluyla alınması mümkün olmayan söz konusu işler için dışarıdan alım yapılması mevzuata uygun değildir. Bu itibarla, ilam hükmünün TASDİK’i gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?