Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 4. Daire Kararı
Karar Tarihi:
1/10/2023
Karar No:
75
Esas No:
296
KARAR
EK ÖDEME
…………. Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesinde mesai saatleri dışında bireysel gelir getirici faaliyet kapsamında Rektör’e yapılan ödemede ek ödeme tavanının aşılması hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner sermaye” başlıklı 58 inci maddesinde;
“c) Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde;
1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 800'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 500'ünü; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 600'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 300'ünü,
…
Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında gelir getirici çalışmalarından doğan katkılarına karşılık olarak (1) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 50’sini, (2) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 20’sini geçmeyecek şekilde ayrıca aylık ek ödeme yapılır.
…
d) Ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu ve bünyesinde atölye veya laboratuvar bulunan yükseköğretim kurumları ile sürekli eğitim merkezleri, açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları ile düzenli döner sermaye geliri olan yükseköğretim kurumlarında üretilen mal ve hizmetlerden elde edilen döner sermaye gelirlerine katkısı bulunan öğretim elemanlarına yapılacak ek ödemeler hakkında da (c) fıkrası hükümleri uygulanır.
…
f) Rektör, rektör yardımcısı ve genel sekreterlere gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, üniversite yönetim kurulunun uygun gördüğü birimin döner sermaye hesabından yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemenin tutarı ek ödeme matrahının, rektörler için yüzde 600’ünü, rektör yardımcıları için yüzde 300’ünü, genel sekreterler için yüzde 200’ünü geçemez. Bu kimselere döner sermaye gelirleri dışında üniversitenin; teknokent, teknopark, teknoloji transfer ofisi, iktisadi işletmeler ve iştirakleri gibi gelir getirici müesseseler ve birimleri sebebiyle ayrıca huzur hakkı, yönetici payı, koordinatörlük, danışmanlık ve benzeri ücret ödenmez.
…
Bu fıkra kapsamında bulunan yöneticilere, mesai saatleri içerisinde verdikleri mesleki hizmetlerinden dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz. Mesai saatleri dışında döner sermaye gelirlerine katkıları bulunması hâlinde alabilecekleri toplam ek ödeme tutarı, hiçbir şekilde yönetici payı dâhil ilgisine göre (c) ve (d) fıkralarında belirtilen esaslara göre hesaplanacak tutarı geçemez.”
Hükümleri yer almaktadır.
Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’in “Dağıtım esasları” başlıklı 5 inci maddesinin;
Üçüncü fıkrasında; (B) Bireysel gelir getirici faaliyet puanının; Kurum içinde bireysel gelir getirici faaliyetlerden dolayı alınan mesai içi (B1), mesai dışı ilave ücret alınmayan (B2) ve mesai dışı ilave ücret alınan (B3) puanlarının toplamından oluştuğu ve her bir döner sermaye birimi için Yükseköğretim Kurulu tarafından hazırlanan “Gelir Getirici Faaliyet Cetveli”ne göre kişinin ürettiği hizmetlerden elde edilen puanların kullanılarak hesaplanacağı,
Yedinci fıkrasında ise, Kanunun 58 inci maddesinin (c) ve (d) fıkraları kapsamında bulunan personel ile (f) fıkrasının üçüncü paragrafı kapsamında yürütülen hizmetler için mesai dışı (B2+B3) puanının hesaplanacağı, ancak bu hesaplamanın, ilgisine göre Kanunun 58 inci maddesinde belirlenen tavan tutarları geçmemek üzere yapılacağı,
Belirtilmiştir.
Mezkur Kanun ve Yönetmelik hükümlerine göre, yönetici payı alan rektörün mesai saatleri dışında sahip olduğu meslek nedeniyle gelir getirici faaliyet kapsamında alabileceği tavan ek ödeme tutarının hesaplamaya esas matrahın %400’ünü geçmemesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, ............. Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödeme/Performans Ücretinin Dağıtılmasında Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönerge’nin “Genel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinin;
Dokuzuncu fıkrasında; döner sermaye ek ödemesi için, döner sermaye katkı payı oranlarına ilişkin tavan puanların Fakülte Yönetim Kurulu teklifi üzerine Üniversite Yönetim Kurulu tarafından belirleneceği, tavan puan belirlenmeyenler için Kanun ve Yönetmelikteki üst sınırlara kadar ödeme yapılacağı,
Onuncu fıkrasında; Kanunun 58 inci maddesinin (f) fıkrası kapsamına giren yöneticilerin, Kanunun 58 inci maddesindeki hükümlere bağlı olarak alacakları yönetici payı haricinde, Fakültede mesai saatleri dışında öğretim üyesi olarak gelir getirici faaliyetlerde bulunmaları halinde kendilerine ayrıca akademik unvanlarına göre döner sermaye gelirinden ek ödeme yapılacağı,
İfade edilmiştir.
............. Üniversitesi Yönetim Kurulu …………. tarih ve …………. sayılı Kararı ile döner sermaye gelirlerinin dağıtımına ilişkin yetkisini, Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasına İlişkin Yönetmeliğin 9 uncu maddesine istinaden Döner Sermaye Yürütme Kuruluna devretmiştir.
............. Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yönetim Kurulunun …………. tarih …………. sayılı Kararı ile Rektör için %600 katkı payı oranı belirlenmiş olup, ............. Üniversitesi Döner Sermaye Yürütme Kurulunun …………. tarih ve …………. sayılı Kararı ile Fakülte Yönetim Kurulu Kararı onaylanmıştır.
Bu Kararlara istinaden, ............. Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Döner Sermaye İşletmesinden matrahın %600’ü kadar yönetici payı alan Rektör’e mesai saatleri dışında Açık Öğretim Fakültesinde gerçekleştirilen komisyon, koordinasyon gibi toplantılar için bireysel gelir getirici faaliyet puanı hesaplanarak matrahın %600’üne kadar performans ek ödemesinde bulunulduğu görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesinde, tavan oranını aşan söz konusu ek ödemeler kamu zararı niteliğinde olup, söz konusu tavan oranlarının aşılıp kamu zararının oluşmasında Fakülte Yönetim Kurulu ve Döner Sermaye Yürütme Kurulu Kararlarında imzası bulunanlar ile birlikte yukarıda anılan Kanun ve Yönetmelik hükümlerine aykırı işlem tesis eden harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin de sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, yönetici payı alan Rektör’e, mesai saatleri dışında koordinasyon ve komisyon toplantıları için gelir getirici faaliyet kapsamında yapılan ek ödemede Kanun’da belirtilen tavanın aşılması sonucu toplam …………. TL tutarında kamu zararına neden olunmuşsa da, bu tutarın …………. TL’sinin …………. tarih ve …………. yevmiye numaralı muhasebe işlem fişiyle ahizinden rızaen, …………. TL’sinin de …………. tarih ve …………. işlem numaralı muhasebe işlem fişiyle ilgili vergi dairesi nezdinde mahsup işlemi yapılmak suretiyle tamamının tahsil edildiği anlaşıldığından, konu hakkında ilişik kalmadığına ve tahsilatın ilama dercine,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
Oy birliğiyle,
Karar verildi.
…………. Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesinde mesai saatleri dışında bireysel gelir getirici faaliyet kapsamında Rektör’e yapılan ödemede ek ödeme tavanının aşılması hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner sermaye” başlıklı 58 inci maddesinde;
“c) Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde;
1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 800'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 500'ünü; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 600'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 300'ünü,
…
Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında gelir getirici çalışmalarından doğan katkılarına karşılık olarak (1) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 50’sini, (2) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 20’sini geçmeyecek şekilde ayrıca aylık ek ödeme yapılır.
…
d) Ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu ve bünyesinde atölye veya laboratuvar bulunan yükseköğretim kurumları ile sürekli eğitim merkezleri, açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları ile düzenli döner sermaye geliri olan yükseköğretim kurumlarında üretilen mal ve hizmetlerden elde edilen döner sermaye gelirlerine katkısı bulunan öğretim elemanlarına yapılacak ek ödemeler hakkında da (c) fıkrası hükümleri uygulanır.
…
f) Rektör, rektör yardımcısı ve genel sekreterlere gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, üniversite yönetim kurulunun uygun gördüğü birimin döner sermaye hesabından yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemenin tutarı ek ödeme matrahının, rektörler için yüzde 600’ünü, rektör yardımcıları için yüzde 300’ünü, genel sekreterler için yüzde 200’ünü geçemez. Bu kimselere döner sermaye gelirleri dışında üniversitenin; teknokent, teknopark, teknoloji transfer ofisi, iktisadi işletmeler ve iştirakleri gibi gelir getirici müesseseler ve birimleri sebebiyle ayrıca huzur hakkı, yönetici payı, koordinatörlük, danışmanlık ve benzeri ücret ödenmez.
…
Bu fıkra kapsamında bulunan yöneticilere, mesai saatleri içerisinde verdikleri mesleki hizmetlerinden dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz. Mesai saatleri dışında döner sermaye gelirlerine katkıları bulunması hâlinde alabilecekleri toplam ek ödeme tutarı, hiçbir şekilde yönetici payı dâhil ilgisine göre (c) ve (d) fıkralarında belirtilen esaslara göre hesaplanacak tutarı geçemez.”
Hükümleri yer almaktadır.
Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’in “Dağıtım esasları” başlıklı 5 inci maddesinin;
Üçüncü fıkrasında; (B) Bireysel gelir getirici faaliyet puanının; Kurum içinde bireysel gelir getirici faaliyetlerden dolayı alınan mesai içi (B1), mesai dışı ilave ücret alınmayan (B2) ve mesai dışı ilave ücret alınan (B3) puanlarının toplamından oluştuğu ve her bir döner sermaye birimi için Yükseköğretim Kurulu tarafından hazırlanan “Gelir Getirici Faaliyet Cetveli”ne göre kişinin ürettiği hizmetlerden elde edilen puanların kullanılarak hesaplanacağı,
Yedinci fıkrasında ise, Kanunun 58 inci maddesinin (c) ve (d) fıkraları kapsamında bulunan personel ile (f) fıkrasının üçüncü paragrafı kapsamında yürütülen hizmetler için mesai dışı (B2+B3) puanının hesaplanacağı, ancak bu hesaplamanın, ilgisine göre Kanunun 58 inci maddesinde belirlenen tavan tutarları geçmemek üzere yapılacağı,
Belirtilmiştir.
Mezkur Kanun ve Yönetmelik hükümlerine göre, yönetici payı alan rektörün mesai saatleri dışında sahip olduğu meslek nedeniyle gelir getirici faaliyet kapsamında alabileceği tavan ek ödeme tutarının hesaplamaya esas matrahın %400’ünü geçmemesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, ............. Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödeme/Performans Ücretinin Dağıtılmasında Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönerge’nin “Genel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinin;
Dokuzuncu fıkrasında; döner sermaye ek ödemesi için, döner sermaye katkı payı oranlarına ilişkin tavan puanların Fakülte Yönetim Kurulu teklifi üzerine Üniversite Yönetim Kurulu tarafından belirleneceği, tavan puan belirlenmeyenler için Kanun ve Yönetmelikteki üst sınırlara kadar ödeme yapılacağı,
Onuncu fıkrasında; Kanunun 58 inci maddesinin (f) fıkrası kapsamına giren yöneticilerin, Kanunun 58 inci maddesindeki hükümlere bağlı olarak alacakları yönetici payı haricinde, Fakültede mesai saatleri dışında öğretim üyesi olarak gelir getirici faaliyetlerde bulunmaları halinde kendilerine ayrıca akademik unvanlarına göre döner sermaye gelirinden ek ödeme yapılacağı,
İfade edilmiştir.
............. Üniversitesi Yönetim Kurulu …………. tarih ve …………. sayılı Kararı ile döner sermaye gelirlerinin dağıtımına ilişkin yetkisini, Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasına İlişkin Yönetmeliğin 9 uncu maddesine istinaden Döner Sermaye Yürütme Kuruluna devretmiştir.
............. Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yönetim Kurulunun …………. tarih …………. sayılı Kararı ile Rektör için %600 katkı payı oranı belirlenmiş olup, ............. Üniversitesi Döner Sermaye Yürütme Kurulunun …………. tarih ve …………. sayılı Kararı ile Fakülte Yönetim Kurulu Kararı onaylanmıştır.
Bu Kararlara istinaden, ............. Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Döner Sermaye İşletmesinden matrahın %600’ü kadar yönetici payı alan Rektör’e mesai saatleri dışında Açık Öğretim Fakültesinde gerçekleştirilen komisyon, koordinasyon gibi toplantılar için bireysel gelir getirici faaliyet puanı hesaplanarak matrahın %600’üne kadar performans ek ödemesinde bulunulduğu görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesinde, tavan oranını aşan söz konusu ek ödemeler kamu zararı niteliğinde olup, söz konusu tavan oranlarının aşılıp kamu zararının oluşmasında Fakülte Yönetim Kurulu ve Döner Sermaye Yürütme Kurulu Kararlarında imzası bulunanlar ile birlikte yukarıda anılan Kanun ve Yönetmelik hükümlerine aykırı işlem tesis eden harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin de sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, yönetici payı alan Rektör’e, mesai saatleri dışında koordinasyon ve komisyon toplantıları için gelir getirici faaliyet kapsamında yapılan ek ödemede Kanun’da belirtilen tavanın aşılması sonucu toplam …………. TL tutarında kamu zararına neden olunmuşsa da, bu tutarın …………. TL’sinin …………. tarih ve …………. yevmiye numaralı muhasebe işlem fişiyle ahizinden rızaen, …………. TL’sinin de …………. tarih ve …………. işlem numaralı muhasebe işlem fişiyle ilgili vergi dairesi nezdinde mahsup işlemi yapılmak suretiyle tamamının tahsil edildiği anlaşıldığından, konu hakkında ilişik kalmadığına ve tahsilatın ilama dercine,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
Oy birliğiyle,
Karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?