Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/7/2022
Karar No:
114
Esas No:
403
KARAR
Hizmet Alımı
… Büyükşehir Belediyesince doğrudan temin yöntemiyle alımı yapılan “… Hizmet Alımı” işinin yüklenici tarafından teknik şartnameye uygun yerine getirilmemesine rağmen ödeme yapılması sonucunda toplam … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.
04.01.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12 nci maddesinde;
“İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.”
hükmü yer almaktadır.
Buna göre, Belediye tarafından hizmet alım işi kapsamında her türlü teknik özellik, işin ne şekilde yapılacağı, iş kapsamında kullanılacak malzemeler ile gerçekleştirilecek olan hizmetin kalitesi, bu kapsamda çalıştırılacak kişilerin özellikleri işin teknik şartnamesinde ayrıntılı bir şekilde düzenlenmesi ve sözleşmeye bağlanan iş için öngörülen fiyatların yükleniciye tam olarak ödenebilmesi için teknik şartnamede yazılı hususların söz konusu iş kapsamında eksiksiz bir şekilde yerine getirilmiş olması gerekmektedir.
19.12.2002 tarihli ve 24968 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliğinin;
“Kabul başvurusu” başlıklı 8 inci maddesinde;
“Sözleşme konusu iş tamamlandığında yüklenici yapılmış olan hizmet işinin kabulün yapılması için idareye yazılı olarak başvuruda bulunur. Bu başvuru üzerine, kontrol teşkilatınca yapılan ön inceleme sonucunda işin kabule uygun bulunması halinde durum, “Hizmet İşleri Kabul Teklif Belgesi” (standart form-KİK56.0/H) düzenlenmek suretiyle yetkili makama bildirilir. Hizmet İşleri Kabul Teklif Belgesinin yetkili makama sunulduğu tarihten itibaren on (10) günü geçmemek üzere idarece belirlenecek süre içinde yetkili makamca, Yönetmeliğin 5 inci maddesine göre, muayene ve kabul komisyonu oluşturulur ve durum yükleniciye yazılı olarak bildirilir.
Kontrol teşkilatı tarafından hizmette önemli ve hizmetin fonksiyonelliğini engellediği için idarenin ihtiyacını karşılama açısından kabul edilemez eksiklik veya kusurların bulunduğu tespit edilirse durum idareye bildirilir ve kabul aşamasına geçilmeyerek Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44 üncü maddesinin (a) fıkrası hükümlerine göre hareket edilir.”
“Kabul tutanağının düzenlenmesi” başlıklı 9 uncu maddesinde;
“Muayene ve kabul komisyonu işyerine giderek Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44- 49 uncu maddelerinde yazılı hükümlere göre işi inceler, muayene eder ve gerekli gördüğü kısımların işletme ve çalışma deneylerini yapar. Temizlik, yemek , taşıma gibi aynı hizmetin belli periyotlarla tekrarlanması suretiyle ifa edilen sürekli nitelikli işlerde kontrol teşkilatının , işin yürütülmesi sırasında tuttuğu kayıtlar esas alınarak Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44 üncü maddesinin (b) fıkrasındaki hükümlere göre kabul işlemleri gerçekleştirilir. Muayene ve kabul komisyonu, yaptığı inceleme ve muayene sonunda işi kabule hazır bulduğu takdirde, “Kabul Tutanağı” nı (standart form KİK57.0/H) yeterli sayıda düzenler. Bu tutanak yüklenici tarafından imzalanır.”
“Kabulde görülecek kusur ve noksanlar” başlıklı 10 uncu maddesinde;
“a) Kabul sırasında tespit edilen kusur ve noksanlıkların kabul yapılmasına engel olmayacak nitelikte bulunması halinde kabul tutanağı düzenlenir. Ancak kusur ve noksanlıklar tutanakta açıkça gösterilir ve tamamlanmaları için verilen süre tutanakta belirtilir. Bu şekilde tanzim edilen tutanaktan birer nüsha kontrol teşkilatına ve yükleniciye verilir. Kabul tutanağı, kusur ve noksanlıkların tamamlandığının kontrol teşkilatı tarafından tespit edilmesi ve bu tespitin, tutanağın altına yazılmasından sonra işleme konulur.
b) Kabul sırasında tespit edilen kusur ve noksanlıklar kabule engel olacak nitelikte bulunduğu takdirde; kabulü engelleyen kusur ve eksiklikler bir tutanakla tespit edilir ve kabul işlemi yapılmaksızın kusur ve eksikliklerin giderilmesi için bir süre belirlenerek durum idareye bildirilir. Kabul muayenesi noksan ve kusurların giderilmesinden sonraya bırakılır. İdare bu kusur ve eksikliklerin giderilmesi hususunu yükleniciye bildirir. Muayene ve kabul komisyonunca öngörülen sürede kusur ve noksanlıklar yüklenici tarafından tamamlanmadığı durumda, idare Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44 üncü madde hükümlerine göre kusur ve noksanlıkları yüklenici nam ve hesabına tamamlatır veya eksik işler için tespit edilen bedel yüklenici için alacaklarından, yetmezse teminatından tahsil edilerek kabul işlemi tekemmül ettirilir.”
hükümleri yer almaktadır.
Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliği gereğince işin teknik şartnamesinde yazılı hususlara göre eksiksiz olarak yapılıp yapılmadığı İdare tarafından görevlendirilecek komisyonca kontrol edilerek tutanak hazırlanması gerekmektedir. Komisyonca teknik şartnameye göre tam olarak yapılmadığı değerlendirilen işler tespit edilip, tamamlattırılmak üzere yükleniciye bildirilmesi, yapılan bildirime rağmen eksikliklerin giderilmemesi halinde eksik işler için tespit edilen bedelin mezkûr Yönetmelik hükmü gereğince yüklenicinin alacağından veya teminatından kesilmesi gerekmektedir.
10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin (h) bendinde kamu gideri;
“Kanunlarına dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sosyal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer giderleri” olarak tanımlanmıştır.
03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin Görev, Yetki ve Sorumlulukları” başlıklı bölümünün 14 ve 15 inci maddelerinde mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla belediyelerce yerine getirilmesi öngörülen görevler ve sorumluluklar ile belediyelerin yetkilerinin sayıldığı, aynı Kanunun 60 ıncı maddesinde belediye giderlerinin Kanunun 14 ve 15 inci maddelerinde sayılan görevlerin yerine getirilmesi ve yetkilerinin kullanılması ile ilgili olması gerektiği belirtilmiştir.
… Dairesi Başkanlığınca yapılan “… Hizmet Alımı” işine ait yüklenici … (…) ile … tarihinde imzalanan sözleşmenin 15 inci maddesinde “Teknik şartname bu sözleşmenin asli unsuru olup sözleşme süresi boyunca yüklenici bu şartlara uymakla yükümlüdür” hükmü yer almaktadır.
Sözleşmenin asli unsuru olan … Hizmet Alımı İşine Ait Teknik Şartnamenin “Konu ve kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde;
“Şehrimiz tanıtımı ve belediyemizin ulusal ve uluslararası mecrada tanıtımı gereken faaliyetlerini, erişimi yüksek sosyal medya ortamında yayınlanacak videolar tanıtımlarını kapsar.”
“Amaç” başlıklı 4 üncü maddesinde;
“Belediyemiz stratejik plan ve performans amaç ve hedefleri doğrultusunda özellikle …'ın ekonomik kalkınması ve turizm potansiyelinin arttırılmasına dönük yapılan Gastronomi … ve ... vb. ülke genelinde uluslararası mecrada tanıtımı gereken faaliyetlerin tanıtılarak bu alanlarda şehrimizin cazibe merkezi haline getirilmesi planlanmaktadır.”
“İşin Niteliği” başlıklı 5 inci maddesinde;
“5.1 Yüklenici sözleşme süresince sokak röportajları şeklinde 36 adet video hazırlayacaktır.
(...)
5.1 Yapılacak Sokak röportajları Ankara ve İstanbul olmak üzere Türkiye'nin 6 şehrinde yapılacaktır.
5.3 Yayınlanacak videoların montajında videonun içeriğine göre Gastronomi … ve/veya … ve/veya … Büyükşehir Belediyesi ibaresi bulunacaktır.”
“Genel Hususlar” başlıklı 6 ncı maddesinde
“6.1 Paylaşılan her videonun telif hakkı … Büyük Şehir belediyesine aittir.
(...)
6.4 Video içerikleri İdarenin onayından geçtikten sonra yayınlanacaktır.”
hükümleri yer almaktadır.
Yapılan incelemede, Belediye tarafından alımı gerçekleştirilerek sözleşmeye bağlanan “… Hizmet Alımı” işinde iş kalemlerinin Teknik Şartnameye uygun olarak yapılmadığı, buna rağmen hakediş raporu ve eki belgelerinde işin eksiksiz bir şekilde yerine getirildiği kabul edilerek Belediye tarafından hakediş tutarının eksiksiz bir şekilde yükleniciye ödendiği tespit edilmiştir
Şöyle ki; Sözleşme ve Teknik Şartnameye göre yapılan hizmet alımı işinde özellikle …'ın ekonomik kalkınması ve turizm potansiyelinin arttırılmasına dönük yapılan Gastronomi … ve ... vb. faaliyetlerin tanıtılması amaçlanmış olmasına rağmen videoların içerikleri incelendiğinde Belediye faaliyetlerinin tanıtımına yönelik herhangi bir röportajın yer almadığı, sokak röportajlarında sorulan soruların içeriklerinden bazılarının;
“• Evlenmeden olmayacak bir şey söyler misiniz?
• Kaldırma Kuvveti nedir?
• Giden sevgili neden geri döner?
• Çapkınlık seviyenize 100 üzerinden kaç verirsiniz
• 1930 Yılında Türkiye'nin başkenti neresiydi?
• Aylık geliriniz nedir ve telefon markanız hangisi?
• Ekonomik durumunu 3 kelimeyle anlatır mısınız?
• Korona virüsten korkuyor musunuz?
• Yediğiniz en pahalı ve en ucuz şey nedir?”
şeklinde olduğu, ve dolayısıyla söz konusu video içeriklerinin şartnamede yer verilen amaçlara yönelik olmadığı, Teknik Şartnamede yer alan “Yapılacak sokak röportajları Ankara ve İstanbul olmak üzere Türkiye'nin 6 şehrinde yapılacaktır.” hükmünün de yerine getirilmediği, videolar incelendiğinde röportajların … şehir merkezinde gerçekleştirildiği görülmüştür.
Ayrıca Teknik Şartnamede, paylaşılan her videonun telif hakkının … Büyükşehir Belediyesine ait olduğu belirtilmesine rağmen sosyal medyada “…” adına paylaşılan videolardan elde edilmesi muhtemel gelirlerin de takibinin yapılmadığı anlaşılmıştır.
5018 sayılı Kanunun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinde;
“Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.
Kamu zararının belirlenmesinde;
(...)
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,
esas alınır.”
“Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 nci maddesinde;
“(...) Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”
“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddesinde;
“(...) Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
(…)
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden
sorumludurlar.”
hükümleri yer almaktadır.
04.01.2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun, “Görevlilerin Ceza Sorumluluğu” başlıklı 28 inci maddesinde;
“Muayene ve kabul komisyonlarının başkan ve üyeleri, yapı denetim görevlileri ve ihtiyacın karşılanma sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin, görevlerini kanunî gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturulması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.
Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanlar, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamazlar.”
hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri gereğince; “…Hizmet Alımı” işinin yüklenici tarafından Teknik Şartnameye uygun yerine getirilmemesine rağmen ödeme yapılması sonucunda oluşan kamu zararından, hakediş raporu ve eki belgelerinde işin eksiksiz bir şekilde yerine getirildiğini kabul eden kontrol görevlileri ile ödemelerin yapılmasına onay veren harcama yetkilisi ve ödeme emri belgelerini düzenleyen gerçekleştirme görevlileri sorumludurlar.
Bu itibarla, … Büyükşehir Belediyesi tarafından hizmet alımı kapsamında doğrudan temin yöntemi ile alımı gerçekleştirilen “…” işinin Teknik Şartnameye uygun şekilde yerine getirilmemesine rağmen hakediş bedellerinin eksiksiz bir şekilde yükleniciye ödemesi sonucunda … TL kamu zararının oluştuğu ancak oluşan kamu zararının … tarihli ve … numaralı Tahsilat Makbuzu ile tahsil edilerek … tarihli ve … numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile gelir kaydedildiği anlaşıldığından, söz konusu tutar için ilişilecek husus kalmadığına ve yapılan tahsilatın ilamda gösterilmesine, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
…
oy birliğiyle karar verildi.
… Büyükşehir Belediyesince doğrudan temin yöntemiyle alımı yapılan “… Hizmet Alımı” işinin yüklenici tarafından teknik şartnameye uygun yerine getirilmemesine rağmen ödeme yapılması sonucunda toplam … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.
04.01.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12 nci maddesinde;
“İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.”
hükmü yer almaktadır.
Buna göre, Belediye tarafından hizmet alım işi kapsamında her türlü teknik özellik, işin ne şekilde yapılacağı, iş kapsamında kullanılacak malzemeler ile gerçekleştirilecek olan hizmetin kalitesi, bu kapsamda çalıştırılacak kişilerin özellikleri işin teknik şartnamesinde ayrıntılı bir şekilde düzenlenmesi ve sözleşmeye bağlanan iş için öngörülen fiyatların yükleniciye tam olarak ödenebilmesi için teknik şartnamede yazılı hususların söz konusu iş kapsamında eksiksiz bir şekilde yerine getirilmiş olması gerekmektedir.
19.12.2002 tarihli ve 24968 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliğinin;
“Kabul başvurusu” başlıklı 8 inci maddesinde;
“Sözleşme konusu iş tamamlandığında yüklenici yapılmış olan hizmet işinin kabulün yapılması için idareye yazılı olarak başvuruda bulunur. Bu başvuru üzerine, kontrol teşkilatınca yapılan ön inceleme sonucunda işin kabule uygun bulunması halinde durum, “Hizmet İşleri Kabul Teklif Belgesi” (standart form-KİK56.0/H) düzenlenmek suretiyle yetkili makama bildirilir. Hizmet İşleri Kabul Teklif Belgesinin yetkili makama sunulduğu tarihten itibaren on (10) günü geçmemek üzere idarece belirlenecek süre içinde yetkili makamca, Yönetmeliğin 5 inci maddesine göre, muayene ve kabul komisyonu oluşturulur ve durum yükleniciye yazılı olarak bildirilir.
Kontrol teşkilatı tarafından hizmette önemli ve hizmetin fonksiyonelliğini engellediği için idarenin ihtiyacını karşılama açısından kabul edilemez eksiklik veya kusurların bulunduğu tespit edilirse durum idareye bildirilir ve kabul aşamasına geçilmeyerek Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44 üncü maddesinin (a) fıkrası hükümlerine göre hareket edilir.”
“Kabul tutanağının düzenlenmesi” başlıklı 9 uncu maddesinde;
“Muayene ve kabul komisyonu işyerine giderek Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44- 49 uncu maddelerinde yazılı hükümlere göre işi inceler, muayene eder ve gerekli gördüğü kısımların işletme ve çalışma deneylerini yapar. Temizlik, yemek , taşıma gibi aynı hizmetin belli periyotlarla tekrarlanması suretiyle ifa edilen sürekli nitelikli işlerde kontrol teşkilatının , işin yürütülmesi sırasında tuttuğu kayıtlar esas alınarak Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44 üncü maddesinin (b) fıkrasındaki hükümlere göre kabul işlemleri gerçekleştirilir. Muayene ve kabul komisyonu, yaptığı inceleme ve muayene sonunda işi kabule hazır bulduğu takdirde, “Kabul Tutanağı” nı (standart form KİK57.0/H) yeterli sayıda düzenler. Bu tutanak yüklenici tarafından imzalanır.”
“Kabulde görülecek kusur ve noksanlar” başlıklı 10 uncu maddesinde;
“a) Kabul sırasında tespit edilen kusur ve noksanlıkların kabul yapılmasına engel olmayacak nitelikte bulunması halinde kabul tutanağı düzenlenir. Ancak kusur ve noksanlıklar tutanakta açıkça gösterilir ve tamamlanmaları için verilen süre tutanakta belirtilir. Bu şekilde tanzim edilen tutanaktan birer nüsha kontrol teşkilatına ve yükleniciye verilir. Kabul tutanağı, kusur ve noksanlıkların tamamlandığının kontrol teşkilatı tarafından tespit edilmesi ve bu tespitin, tutanağın altına yazılmasından sonra işleme konulur.
b) Kabul sırasında tespit edilen kusur ve noksanlıklar kabule engel olacak nitelikte bulunduğu takdirde; kabulü engelleyen kusur ve eksiklikler bir tutanakla tespit edilir ve kabul işlemi yapılmaksızın kusur ve eksikliklerin giderilmesi için bir süre belirlenerek durum idareye bildirilir. Kabul muayenesi noksan ve kusurların giderilmesinden sonraya bırakılır. İdare bu kusur ve eksikliklerin giderilmesi hususunu yükleniciye bildirir. Muayene ve kabul komisyonunca öngörülen sürede kusur ve noksanlıklar yüklenici tarafından tamamlanmadığı durumda, idare Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 44 üncü madde hükümlerine göre kusur ve noksanlıkları yüklenici nam ve hesabına tamamlatır veya eksik işler için tespit edilen bedel yüklenici için alacaklarından, yetmezse teminatından tahsil edilerek kabul işlemi tekemmül ettirilir.”
hükümleri yer almaktadır.
Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliği gereğince işin teknik şartnamesinde yazılı hususlara göre eksiksiz olarak yapılıp yapılmadığı İdare tarafından görevlendirilecek komisyonca kontrol edilerek tutanak hazırlanması gerekmektedir. Komisyonca teknik şartnameye göre tam olarak yapılmadığı değerlendirilen işler tespit edilip, tamamlattırılmak üzere yükleniciye bildirilmesi, yapılan bildirime rağmen eksikliklerin giderilmemesi halinde eksik işler için tespit edilen bedelin mezkûr Yönetmelik hükmü gereğince yüklenicinin alacağından veya teminatından kesilmesi gerekmektedir.
10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin (h) bendinde kamu gideri;
“Kanunlarına dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sosyal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer giderleri” olarak tanımlanmıştır.
03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin Görev, Yetki ve Sorumlulukları” başlıklı bölümünün 14 ve 15 inci maddelerinde mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla belediyelerce yerine getirilmesi öngörülen görevler ve sorumluluklar ile belediyelerin yetkilerinin sayıldığı, aynı Kanunun 60 ıncı maddesinde belediye giderlerinin Kanunun 14 ve 15 inci maddelerinde sayılan görevlerin yerine getirilmesi ve yetkilerinin kullanılması ile ilgili olması gerektiği belirtilmiştir.
… Dairesi Başkanlığınca yapılan “… Hizmet Alımı” işine ait yüklenici … (…) ile … tarihinde imzalanan sözleşmenin 15 inci maddesinde “Teknik şartname bu sözleşmenin asli unsuru olup sözleşme süresi boyunca yüklenici bu şartlara uymakla yükümlüdür” hükmü yer almaktadır.
Sözleşmenin asli unsuru olan … Hizmet Alımı İşine Ait Teknik Şartnamenin “Konu ve kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde;
“Şehrimiz tanıtımı ve belediyemizin ulusal ve uluslararası mecrada tanıtımı gereken faaliyetlerini, erişimi yüksek sosyal medya ortamında yayınlanacak videolar tanıtımlarını kapsar.”
“Amaç” başlıklı 4 üncü maddesinde;
“Belediyemiz stratejik plan ve performans amaç ve hedefleri doğrultusunda özellikle …'ın ekonomik kalkınması ve turizm potansiyelinin arttırılmasına dönük yapılan Gastronomi … ve ... vb. ülke genelinde uluslararası mecrada tanıtımı gereken faaliyetlerin tanıtılarak bu alanlarda şehrimizin cazibe merkezi haline getirilmesi planlanmaktadır.”
“İşin Niteliği” başlıklı 5 inci maddesinde;
“5.1 Yüklenici sözleşme süresince sokak röportajları şeklinde 36 adet video hazırlayacaktır.
(...)
5.1 Yapılacak Sokak röportajları Ankara ve İstanbul olmak üzere Türkiye'nin 6 şehrinde yapılacaktır.
5.3 Yayınlanacak videoların montajında videonun içeriğine göre Gastronomi … ve/veya … ve/veya … Büyükşehir Belediyesi ibaresi bulunacaktır.”
“Genel Hususlar” başlıklı 6 ncı maddesinde
“6.1 Paylaşılan her videonun telif hakkı … Büyük Şehir belediyesine aittir.
(...)
6.4 Video içerikleri İdarenin onayından geçtikten sonra yayınlanacaktır.”
hükümleri yer almaktadır.
Yapılan incelemede, Belediye tarafından alımı gerçekleştirilerek sözleşmeye bağlanan “… Hizmet Alımı” işinde iş kalemlerinin Teknik Şartnameye uygun olarak yapılmadığı, buna rağmen hakediş raporu ve eki belgelerinde işin eksiksiz bir şekilde yerine getirildiği kabul edilerek Belediye tarafından hakediş tutarının eksiksiz bir şekilde yükleniciye ödendiği tespit edilmiştir
Şöyle ki; Sözleşme ve Teknik Şartnameye göre yapılan hizmet alımı işinde özellikle …'ın ekonomik kalkınması ve turizm potansiyelinin arttırılmasına dönük yapılan Gastronomi … ve ... vb. faaliyetlerin tanıtılması amaçlanmış olmasına rağmen videoların içerikleri incelendiğinde Belediye faaliyetlerinin tanıtımına yönelik herhangi bir röportajın yer almadığı, sokak röportajlarında sorulan soruların içeriklerinden bazılarının;
“• Evlenmeden olmayacak bir şey söyler misiniz?
• Kaldırma Kuvveti nedir?
• Giden sevgili neden geri döner?
• Çapkınlık seviyenize 100 üzerinden kaç verirsiniz
• 1930 Yılında Türkiye'nin başkenti neresiydi?
• Aylık geliriniz nedir ve telefon markanız hangisi?
• Ekonomik durumunu 3 kelimeyle anlatır mısınız?
• Korona virüsten korkuyor musunuz?
• Yediğiniz en pahalı ve en ucuz şey nedir?”
şeklinde olduğu, ve dolayısıyla söz konusu video içeriklerinin şartnamede yer verilen amaçlara yönelik olmadığı, Teknik Şartnamede yer alan “Yapılacak sokak röportajları Ankara ve İstanbul olmak üzere Türkiye'nin 6 şehrinde yapılacaktır.” hükmünün de yerine getirilmediği, videolar incelendiğinde röportajların … şehir merkezinde gerçekleştirildiği görülmüştür.
Ayrıca Teknik Şartnamede, paylaşılan her videonun telif hakkının … Büyükşehir Belediyesine ait olduğu belirtilmesine rağmen sosyal medyada “…” adına paylaşılan videolardan elde edilmesi muhtemel gelirlerin de takibinin yapılmadığı anlaşılmıştır.
5018 sayılı Kanunun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinde;
“Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.
Kamu zararının belirlenmesinde;
(...)
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,
esas alınır.”
“Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 nci maddesinde;
“(...) Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”
“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddesinde;
“(...) Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
(…)
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden
sorumludurlar.”
hükümleri yer almaktadır.
04.01.2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun, “Görevlilerin Ceza Sorumluluğu” başlıklı 28 inci maddesinde;
“Muayene ve kabul komisyonlarının başkan ve üyeleri, yapı denetim görevlileri ve ihtiyacın karşılanma sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin, görevlerini kanunî gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturulması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.
Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanlar, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamazlar.”
hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri gereğince; “…Hizmet Alımı” işinin yüklenici tarafından Teknik Şartnameye uygun yerine getirilmemesine rağmen ödeme yapılması sonucunda oluşan kamu zararından, hakediş raporu ve eki belgelerinde işin eksiksiz bir şekilde yerine getirildiğini kabul eden kontrol görevlileri ile ödemelerin yapılmasına onay veren harcama yetkilisi ve ödeme emri belgelerini düzenleyen gerçekleştirme görevlileri sorumludurlar.
Bu itibarla, … Büyükşehir Belediyesi tarafından hizmet alımı kapsamında doğrudan temin yöntemi ile alımı gerçekleştirilen “…” işinin Teknik Şartnameye uygun şekilde yerine getirilmemesine rağmen hakediş bedellerinin eksiksiz bir şekilde yükleniciye ödemesi sonucunda … TL kamu zararının oluştuğu ancak oluşan kamu zararının … tarihli ve … numaralı Tahsilat Makbuzu ile tahsil edilerek … tarihli ve … numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile gelir kaydedildiği anlaşıldığından, söz konusu tutar için ilişilecek husus kalmadığına ve yapılan tahsilatın ilamda gösterilmesine, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
…
oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?