Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 6. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/26/2022
Karar No:
103
Esas No:
868
KARAR
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
... Belediyesi tarafından zabıta memuru unvanına haiz olan …’a zabıta hizmetlerinde fiilen çalışmadığı halde maktu fazla mesai ücreti ödendiği görülmüştür.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 51’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, “Belediye zabıta ve özel güvenlik hizmetlerinde fiilen çalışanlara, fazla mesai ücreti olarak yılı bütçe kanununda belirlenen üst limiti aşmamak kaydıyla belediye meclis kararı ile tespit edilen maktu tutar ödenir.” hükmü bulunmaktadır.
11 Nisan 2017 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Çalışma Düzeni” başlıklı 9’uncu maddesinde, “(1) Belediye zabıta hizmetleri resmi tatil günleri de dahil olmak üzere, günün 24 saati aksatılmadan sürdürülür. Zabıta personelinin çalışma düzeni ve saatleri 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın, hizmetin aksatılmadan yürütülmesini sağlayacak şekilde aynı Kanunun 101 inci maddesi gereğince Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alındıktan sonra belediye zabıtasının en yüksek dereceli amirinin teklifi ve belediye başkanının onayı ile tespit olunur. Fazla çalışma ücretleri ile ilgili olarak 5393 sayılı Kanunda yer alan hükümler uygulanır.
(2) Zabıta personelinin çalışma saatleri vardiyalar halinde görevin gereğine göre 24 saat iş 48 saat istirahat veya 12 saat iş 24 saat istirahat şeklinde düzenlenebilir. Belediye zabıta memurlarının haftalık olağan çalışma saatleri 48 saati geçmeyecek şekilde düzenlenir. Ancak personel sayısı az olan zabıtalarda 12 saat iş, 12 saat istirahat şeklinde düzenleme yapılabilir. Bu uygulamadan dolayı hizmetin sürekliliğinin aksatmamak kaydıyla ve bir sıra dahilinde personele 657 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi göz önünde bulundurularak ayrıca haftada bir gün ilave izin verilebilir.” denilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin “Görevleri” başlıklı 10’uncu maddesinde zabıtanın görevleri beldenin düzeni ve esenliği, imar, trafik, sağlık ve yardımla ilgili olarak ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir.
31.12.2019 tarih ve 30995 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7197 sayılı 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli K Cetvelinin “Aylık maktu fazla çalışma ücreti” başlıklı bölümünde;
“1) Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir.
…
3- Yukarıdaki hükümlere göre ödenecek aylık maktu fazla çalışma ücretleri;
a) Görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı yaralanma ve sakatlanma hallerinde tedavi süresince,
b) Bir yılda toplamı 30 günü geçmeyen hastalık izni sürelerinde,
c) İtfaiye hizmetlerinde çalışan personel için görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı hastalanma hallerinde tedavi süresince,
ç) Yurt içinde yapılacak hizmet içi eğitime katılma ve geçici görevli olarak bulunma durumlarında,
ödenmeye devam olunur. Diğer hallerde ise, fiilen çalışıldığı sürece ve bu süre ile orantılı olarak ödenir” denilmektedir.
Bu çerçevede maktu mesai ücreti ödenebilmesi, zabıta hizmetlerinin ilgili personelce fiilen Yönetmelikte belirtilen görevleri resmi günleri dahil günün 24 saati yürütülmesi şartına bağlanmış olup fiilen bu görevi yerine getirmeyen personel maktu fazla mesai ücretinden yararlanamaz.
Sorgu konusu olayda zabıta memuru unvanına haiz olan … insan kaynakları müdürlüğünün … tarih ve … sayılı Başkanlık Oluru ile belediye özel kalem müdürlüğü bünyesinde ve belediye başkanlık katında görevlendirilmiştir.
Bahsi geçen kişinin özel kalem müdürlüğü bünyesinde başkanlık katında zabıta personelinin beldenin düzeni ve esenliği, imar, trafik, sağlık ve yardımla ilgili görevlerini resmi tatil günleri dahil günün 24 saati yürütmesi mümkün değildir. Bu sebeple her ne kadar zabıta unvanına haiz olsa da fiili olarak zabıta görevlerini yerine getirmeyen …’a maktu fazla çalışma ücreti ödenmesi sonucu kamu zararına neden olunmuştur.
Sorumluların savunmalarında, …’ın Özel Kalem Müdürlüğü bünyesinde Belediye Başkanlık Katında “Zabıta” olarak görevlendirildiği ve zabıta hizmetlerine ilişkin görevleri fiilen icra ettiği ifade edilmişse de; savunma ekinde bulunan, zabıta görevlilerinin çalışma yerlerinin belirtildiği çalışma programından başka nöbet belgesi gibi zabıta hizmetlerinin kişi tarafından fiilen yerine getirildiğine ilişkin kanıtlayıcı bir belge sunulmamıştır.
Bu itibarla, zabıta hizmetlerinde fiilen çalışmadığı halde …’a maktu fazla mesai ücreti ödenmesi sonucu neden olunan kamu zararı tutarı … TL’nin;
… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Müdürü) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Komiseri) …’e,
… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Ruhsat ve Denetim Müdürü) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Komiseri) …’e,
… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Müdürü) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Memuru) …’e,
müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizi ile ödettirilmesine anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy
Üye …’un karşı oy gerekçesi:
31.12.2019 tarih ve 30995 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7197 sayılı 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli K Cetvelinin “Aylık maktu fazla çalışma ücreti” başlıklı bölümünde;
“1) Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir.
…
3- Yukarıdaki hükümlere göre ödenecek aylık maktu fazla çalışma ücretleri;
a) Görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı yaralanma ve sakatlanma hallerinde tedavi süresince,
b) Bir yılda toplamı 30 günü geçmeyen hastalık izni sürelerinde,
c) İtfaiye hizmetlerinde çalışan personel için görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı hastalanma hallerinde tedavi süresince,
ç) Yurt içinde yapılacak hizmet içi eğitime katılma ve geçici görevli olarak bulunma durumlarında,
ödenmeye devam olunur. Diğer hallerde ise, fiilen çalışıldığı sürece ve bu süre ile orantılı olarak ödenir” denilmektedir.
Anılan mevzuat hükümleri uyarınca, maktu fazla çalışma ücreti ödenebilmesi, zabıta hizmetlerinin ilgili personelce fiilen yürütülmesi şartına bağlanmış olup hangi durumlarda maktu mesai ücretinin ödenmeyeceği düzenlenmiştir.
… tarih ve … sayılı Başkanlık Oluru ile zabıta memuru unvanına haiz … belediye özel kalem müdürlüğü bünyesinde belediye başkanlık katında zabıta olarak görevlendirilmiştir. Zabıta memuru olan ilgilinin özel kalem müdürlüğünde görevlendirilmiş olması fiilen zabıta hizmetlerini yerine getirmesine engel bir durum değildir. Bu sebeple zabıta memuru olan ve fiilen görevini yerine getiren personele maktu fazla çalışma ücreti ödenmesi mevzuata aykırı olmadığından konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığı kararının verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.
... Belediyesi tarafından zabıta memuru unvanına haiz olan …’a zabıta hizmetlerinde fiilen çalışmadığı halde maktu fazla mesai ücreti ödendiği görülmüştür.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 51’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, “Belediye zabıta ve özel güvenlik hizmetlerinde fiilen çalışanlara, fazla mesai ücreti olarak yılı bütçe kanununda belirlenen üst limiti aşmamak kaydıyla belediye meclis kararı ile tespit edilen maktu tutar ödenir.” hükmü bulunmaktadır.
11 Nisan 2017 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Çalışma Düzeni” başlıklı 9’uncu maddesinde, “(1) Belediye zabıta hizmetleri resmi tatil günleri de dahil olmak üzere, günün 24 saati aksatılmadan sürdürülür. Zabıta personelinin çalışma düzeni ve saatleri 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın, hizmetin aksatılmadan yürütülmesini sağlayacak şekilde aynı Kanunun 101 inci maddesi gereğince Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alındıktan sonra belediye zabıtasının en yüksek dereceli amirinin teklifi ve belediye başkanının onayı ile tespit olunur. Fazla çalışma ücretleri ile ilgili olarak 5393 sayılı Kanunda yer alan hükümler uygulanır.
(2) Zabıta personelinin çalışma saatleri vardiyalar halinde görevin gereğine göre 24 saat iş 48 saat istirahat veya 12 saat iş 24 saat istirahat şeklinde düzenlenebilir. Belediye zabıta memurlarının haftalık olağan çalışma saatleri 48 saati geçmeyecek şekilde düzenlenir. Ancak personel sayısı az olan zabıtalarda 12 saat iş, 12 saat istirahat şeklinde düzenleme yapılabilir. Bu uygulamadan dolayı hizmetin sürekliliğinin aksatmamak kaydıyla ve bir sıra dahilinde personele 657 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi göz önünde bulundurularak ayrıca haftada bir gün ilave izin verilebilir.” denilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin “Görevleri” başlıklı 10’uncu maddesinde zabıtanın görevleri beldenin düzeni ve esenliği, imar, trafik, sağlık ve yardımla ilgili olarak ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir.
31.12.2019 tarih ve 30995 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7197 sayılı 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli K Cetvelinin “Aylık maktu fazla çalışma ücreti” başlıklı bölümünde;
“1) Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir.
…
3- Yukarıdaki hükümlere göre ödenecek aylık maktu fazla çalışma ücretleri;
a) Görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı yaralanma ve sakatlanma hallerinde tedavi süresince,
b) Bir yılda toplamı 30 günü geçmeyen hastalık izni sürelerinde,
c) İtfaiye hizmetlerinde çalışan personel için görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı hastalanma hallerinde tedavi süresince,
ç) Yurt içinde yapılacak hizmet içi eğitime katılma ve geçici görevli olarak bulunma durumlarında,
ödenmeye devam olunur. Diğer hallerde ise, fiilen çalışıldığı sürece ve bu süre ile orantılı olarak ödenir” denilmektedir.
Bu çerçevede maktu mesai ücreti ödenebilmesi, zabıta hizmetlerinin ilgili personelce fiilen Yönetmelikte belirtilen görevleri resmi günleri dahil günün 24 saati yürütülmesi şartına bağlanmış olup fiilen bu görevi yerine getirmeyen personel maktu fazla mesai ücretinden yararlanamaz.
Sorgu konusu olayda zabıta memuru unvanına haiz olan … insan kaynakları müdürlüğünün … tarih ve … sayılı Başkanlık Oluru ile belediye özel kalem müdürlüğü bünyesinde ve belediye başkanlık katında görevlendirilmiştir.
Bahsi geçen kişinin özel kalem müdürlüğü bünyesinde başkanlık katında zabıta personelinin beldenin düzeni ve esenliği, imar, trafik, sağlık ve yardımla ilgili görevlerini resmi tatil günleri dahil günün 24 saati yürütmesi mümkün değildir. Bu sebeple her ne kadar zabıta unvanına haiz olsa da fiili olarak zabıta görevlerini yerine getirmeyen …’a maktu fazla çalışma ücreti ödenmesi sonucu kamu zararına neden olunmuştur.
Sorumluların savunmalarında, …’ın Özel Kalem Müdürlüğü bünyesinde Belediye Başkanlık Katında “Zabıta” olarak görevlendirildiği ve zabıta hizmetlerine ilişkin görevleri fiilen icra ettiği ifade edilmişse de; savunma ekinde bulunan, zabıta görevlilerinin çalışma yerlerinin belirtildiği çalışma programından başka nöbet belgesi gibi zabıta hizmetlerinin kişi tarafından fiilen yerine getirildiğine ilişkin kanıtlayıcı bir belge sunulmamıştır.
Bu itibarla, zabıta hizmetlerinde fiilen çalışmadığı halde …’a maktu fazla mesai ücreti ödenmesi sonucu neden olunan kamu zararı tutarı … TL’nin;
… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Müdürü) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Komiseri) …’e,
… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Ruhsat ve Denetim Müdürü) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Komiseri) …’e,
… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Müdürü) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Memuru) …’e,
müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizi ile ödettirilmesine anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy
Üye …’un karşı oy gerekçesi:
31.12.2019 tarih ve 30995 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7197 sayılı 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli K Cetvelinin “Aylık maktu fazla çalışma ücreti” başlıklı bölümünde;
“1) Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir.
…
3- Yukarıdaki hükümlere göre ödenecek aylık maktu fazla çalışma ücretleri;
a) Görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı yaralanma ve sakatlanma hallerinde tedavi süresince,
b) Bir yılda toplamı 30 günü geçmeyen hastalık izni sürelerinde,
c) İtfaiye hizmetlerinde çalışan personel için görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı hastalanma hallerinde tedavi süresince,
ç) Yurt içinde yapılacak hizmet içi eğitime katılma ve geçici görevli olarak bulunma durumlarında,
ödenmeye devam olunur. Diğer hallerde ise, fiilen çalışıldığı sürece ve bu süre ile orantılı olarak ödenir” denilmektedir.
Anılan mevzuat hükümleri uyarınca, maktu fazla çalışma ücreti ödenebilmesi, zabıta hizmetlerinin ilgili personelce fiilen yürütülmesi şartına bağlanmış olup hangi durumlarda maktu mesai ücretinin ödenmeyeceği düzenlenmiştir.
… tarih ve … sayılı Başkanlık Oluru ile zabıta memuru unvanına haiz … belediye özel kalem müdürlüğü bünyesinde belediye başkanlık katında zabıta olarak görevlendirilmiştir. Zabıta memuru olan ilgilinin özel kalem müdürlüğünde görevlendirilmiş olması fiilen zabıta hizmetlerini yerine getirmesine engel bir durum değildir. Bu sebeple zabıta memuru olan ve fiilen görevini yerine getiren personele maktu fazla çalışma ücreti ödenmesi mevzuata aykırı olmadığından konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığı kararının verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.
Kararla ilgili sorunuz mu var?