Taşınmaz Satışından Doğan Damga Vergisinin Tahsil Edilmemesi

………. Belediyesi Encümen Kararları uyarınca satışa çıkarılan, “arsa, bahçe, bağ ve tarla” vasfını haiz taşınmazlara ilişkin ihale kararlarından doğan damga vergilerinin tahsil edilmemesi sonucu ………. TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.

01.07.1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun,

“Konu” başlıklı 1 inci maddesinde;

“ Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga vergisine tabidir.

Bu kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.

…” hükmü,

“Mükellef” başlıklı 3 üncü maddesinde;

“Damga Vergisinin mükellefi kağıtları imza edenlerdir.

Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişiler öder.

…” hükmü,

“Resmi daire” başlıklı 8 inci maddesinde;

“Bu kanunda yazılı resmi daireden maksat, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, belediyeler ve köylerdir.” hükmü,

“Vergileme ölçüleri” başlıklı 10 uncu maddesinde;

“Damga Vergisi nispi veya maktu olarak alınır.

Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kağıtların mahiyetleri esastır.

Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade eder.” hükmü, “Vergi ve cezada sorumluluk” başlıklı 24 üncü maddesinde;

“Vergiye tabi kağıtların Damga Vergisinin ödenmemesinden veya noksan ödenmesinden dolayı alınması lazım gelen vergi ve cezadan, mükelleflere rücu hakkı olmak üzere, kağıtları ibraz edenler sorumludur.

Birden fazla kişi tarafından imza edilen kâğıtlara ait vergi ve cezanın tamamından imza edenler müteselsilen sorumludurlar. Bunlar arasında vergiden müstesna olanların bulunması Damga Vergisinin noksan ödenmesini gerektirmez. Damga Vergisinden muaf kuruluşlarca kişilerin (1) sayılı tabloda yer alan işlemleriyle ilgili olarak düzenlenen ve sadece bu kurumların imzasını taşıyan kağıtlara ait verginin tamamı kişiler tarafından ödenir. Ancak bu kağıtlara ait verginin hiç ödenmemesi veya noksan ödenmesi halinde vergi ve cezanın tamamından kişilerle birlikte kurumlar müteselsilen sorumludurlar.

…” hükmü,

“Resmi dairelerin mecburiyeti” başlıklı 26 ncı maddesinde ise;

“Resmi dairelerin ilgili memurları kendilerine ibraz edilen kağıtların Damga Vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tespit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecburdurlar.” hükmü,

yer almaktadır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun yukarıda yer verilen hükümleri uyarınca, Kanuna ekli (1) sayılı tablo’da yer alan kağıtların damga vergisine tabi olduğu ve bahsi geçen “Damga Vergisine Tabi Kağıtlar” başlıklı (1) sayılı tablonun “Kararlar ve mazbatalar” başlıklı II/2 kısmında, ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının binde 5,69 oranında damga vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.

Bu itibarla, Damga Vergisi Kanununda yazılı resmi daire tanımı içine giren ………. Belediyesine ait taşınmazların satışına ilişkin ihale kararlarına esas parasal tutarlar üzerinden binde 5,69 oranında damga vergisi alınması ve bu vergilerin söz konusu taşınmazları satın alan kişiler tarafından ödenmesi gerekmektedir.

Ancak, mülkiyeti ………. Belediyesine ait çeşitli taşınmazların satışına ilişkin ihale dosyalarının incelenmesi sonucunda, 488 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen hükümleri doğrultusunda ihale komisyonu kararları dolayısıyla tahakkuk eden damga vergilerinin ödenmemesi suretiyle ………. TL kamu zararına sebebiyet verildiği ve,

488 sayılı Kanunun “Vergi ve cezada sorumluluk'’ başlıklı 24 üncü maddesinde yer alan;

“Vergiye tabi kağıtların Damga Vergisinin ödenmemesinden veya noksan ödenmesinden dolayı alınması lazım gelen vergi ve cezadan, mükelleflere rücu hakkı olmak üzere, kağıtları ibraz edenler sorumludur.” hükmü uyarınca, oluşan kamu zararında, İhale Komisyonunda görev alan Belediye Encümen Üyelerinin sorumlu bulunduğu,

görülmekle birlikte, oluşan ………. TL tutarındaki kamu zararının, ………. ahizlerinden tahsil edilerek ilgili hesaba kaydedildiği görüldüğünden, bu tutar için ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.

Azınlık Görüşü:

Üye ……….’nin karşı oy gerekçesi;

“………. Belediyesi Encümen Kararları uyarınca satışa çıkarılan, “arsa, bahçe, bağ ve tarla” vasfını haiz taşınmazlara ilişkin ihale kararlarından doğan damga vergilerinin tahsil edilmemesi suretiyle ………. TL kamu zararına sebebiyet verildiği, ancak söz konusu kamu zararının tahsil edilmiş olduğu görüldüğünden, yapılan tahsilatın kabulüne ve ilişilecek husus kalmadığına hükmedilen Daire Kararına katılmakla birlikte,

Konunun sorumluluk yönünden değerlendirilmesi neticesinde; Rapora konu taşınmazlara ilişkin ihale kararları kesin karar olmayıp ita amirinin onayı ile kesinleşmekte, ita amirince onaylanmayarak iptal edilmesi halinde ise hukuk âleminde sonuç doğurmamaktadır. Dolayısı ile damga vergisine de konu edilmemektedir. İta amirince onaylanması halinde ise ihale kararı kesinleşmektedir. Bu durumda damga vergisi doğmakla birlikte istekli süresinde bedeli yatırmaz ve ihale iptal olursa geçici teminatı gelir kaydedilmekte ancak bu durumda dahi geçerli bir hukuki bir ilişki ortada olmadığı için damga vergisi doğmamaktadır.

Bu itibarla; henüz onaylanmamış ihale kararını alan ihale komisyon (encümen) üyelerinin sorumluluğu düşünülemez. Sorumluluk, onaylanan ihale kararı sonrası süreci takip etmekle görevli varsa emlak birim sorumlusu ile birlikte belediyenin gelirlerini takip etmekle sorumlu mali hizmetler birim yetkilisinde olduğundan ihale komisyon (encümen) üyelerinin sorumluluktan çıkartılması gerekir.”