Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 4. Daire Kararı
Karar Tarihi:
11/1/2022
Karar No:
13
Esas No:
287
KARAR
MAKAM VE GÖREV TAZMİNATI
… Büyükşehir Belediyesinde Genel Sekreterlik ve Daire Başkanlığı kadrolarına vekâleten atanan altı personele makam ve görev tazminatı ödemesi yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmesi hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
…., Genel Sekreterlik makamına,
…., Bilgi İşlem Daire Başkanlığı’na,
…., Ulaştırma Daire Başkanlığı’na,
…. Zabıta Daire Başkanlığı’na,
… Fen İşleri Daire Başkanlığı’na,
Vekaleten atandığı,
Adı geçen personele vekalet görevleri nedeniyle vekalet edilen kadrolar için öngörülen makam ve görev tazminatının ödendiği,
Tespit edilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 26 ncı maddesinde; Kanuna ekli (IV) sayılı cetvelde unvanları yazılı görevlerde bulunanlara hizalarında gösterilen gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpılması sonucu bulunan miktarda makam tazminatı ödeneceği, bu tazminatın damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulamayacağı ve yapılacak ödemelerde aylıklara ilişkin hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 1inci maddesinin (c) bendinde ise; (a) bendi kapsamına giren ve temsil tazminatı almayan personelden 7.000’den daha düşük göstergeler üzerinden makam veya yüksek hâkimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlara, 15.000 gösterge rakamını geçmemek üzere Cumhurbaşkanınca tespit edilecek gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödeneceği, bu tazminatın damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmayacağı ve söz konusu tazminata hak kazanmada ve ödemelerde aylıklara ilişkin hükümlerin uygulanacağı ifade edilmiştir.
26.04.2000 tarih ve 24031 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın (Temsil Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) 3 üncü maddesinde; teşkilat veya özel kanunlarında yer alan hükümlere göre kadro karşılığı sözleşmeli, sözleşmeli veya kapsam dışı statüde çalışanlara ve temsil tazminatı öngörülen kadroları tedvir, vekâlet ve benzeri geçici görevlendirme suretiyle yürütenlere bu tazminatın ödenmeyeceği hükmüne yer verilmiştir.
11.06.2008 tarih ve 26903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2008/13694 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın (Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) “Uygulama” başlıklı 3 üncü maddesinde; 10/03/2000 tarihli ve 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli Kararın 3, 4, 5 ve 6’ncı maddelerinin görev tazminatı hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, görev tazminatı 375 sayılı KHK’nın 1inci maddesinde düzenlenmiş olup, bu tazminatın ödeme esasları 2008/13694 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına (Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) göre yürütülmektedir. Bu Kararın 3 üncü maddesi ile 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın (Temsil Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) 3 üncü maddesi uyarınca görev tazminatı öngörülen kadroları vekâleten yürüten kişilere görev tazminatı ödenmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, memurun görev ve yetkileri ile aylık ve ödenekleri doğrudan doğruya işgal ettikleri kadrolarla ilgili olup, vekâlet halinde talep edilecek mali hakların neler olduğu 657 sayılı Kanun’un 175 inci maddesinde düzenlenmiştir.
Söz konusu hükme göre; bir göreve vekaleten atanan memurlara vekalet edilen görevin kadro derecesinin birinci kademesinin üçte biri, açıktan atananlara ise (Köy ve kasaba imamlığı kadrolarına atananlara 146 ncı maddede yazılı asgari ücret aylık tutarından aşağı olmamak üzere) üçte ikisi verilir.
Görüldüğü üzere, memurun asaleten bulunduğu kadro dışında yürüttüğü bir görevin bulunması halinde, buna ilişkin mali haklar açıkça sayılmak suretiyle düzenlenmiştir. Bu çerçevede, bir görevin vekâleten yürütülmesi halinde, vekâlete ilişkin bir ödemenin yapılabilmesi için, söz konusu ödemenin yer aldığı mevzuatta vekâlet durumunda ödemeye izin veren açık bir düzenlemenin olması gerekmektedir.
Bu nedenle, gerek 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 175 inci madde hükmünde, gerekse makam tazminatını düzenleyen ek 26 ncı maddede bir görevi vekâleten yürütenler için makam tazminatı ödenebileceğine ilişkin bir düzenleme yer almadığından, kişinin makam tazminatına hak kazanabilmesi için makam tazminatı almasını gerektiren görev unvanına asaleten atanması gerekmektedir.
Yapılan incelemede, Belediye’de, 2020 yılında Genel Sekreterlik görevini vekâleten yürüten …, Daire Başkanlığı görevini vekâleten yürüten …., makam ve görev tazminatı ödendiği görülmüştür.
Ancak yukarıda yer verilen mezkur mevzuat hükümleri ile yapılan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, makam ve görev tazminatı ödenmesi öngörülen kadroları vekaleten yürüten personele makam ve görev tazminatı ödenmesi mümkün değildir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71’inci maddesinde, kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması şeklinde tanımlanmış olup, anılan maddenin (g) bendi uyarınca mevzuatında öngörülmediği halde Büyükşehir Belediye personeline makam ve görev tazminatı ödenmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda bahsedilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar neticesinde; Genel Sekreterlik ve Daire Başkanlığı kadrolarına vekâleten atanan altı personele yersiz olarak makam ve görev tazminatı ödenmesi sonucunda oluşan toplam … TL kamu zararına neden olunmuşsa da, söz konusu kamu zararı tutarının, … TL’si tahsil edildiğinden, tahsil edilen … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus kalmadığına ve tahsilatın ilama dercine,
Kalan …. TL kamu zararının ise;
……,
Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
Oy birliğiyle,
Karar verildi.
… Büyükşehir Belediyesinde Genel Sekreterlik ve Daire Başkanlığı kadrolarına vekâleten atanan altı personele makam ve görev tazminatı ödemesi yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmesi hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
…., Genel Sekreterlik makamına,
…., Bilgi İşlem Daire Başkanlığı’na,
…., Ulaştırma Daire Başkanlığı’na,
…. Zabıta Daire Başkanlığı’na,
… Fen İşleri Daire Başkanlığı’na,
Vekaleten atandığı,
Adı geçen personele vekalet görevleri nedeniyle vekalet edilen kadrolar için öngörülen makam ve görev tazminatının ödendiği,
Tespit edilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 26 ncı maddesinde; Kanuna ekli (IV) sayılı cetvelde unvanları yazılı görevlerde bulunanlara hizalarında gösterilen gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpılması sonucu bulunan miktarda makam tazminatı ödeneceği, bu tazminatın damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulamayacağı ve yapılacak ödemelerde aylıklara ilişkin hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 1inci maddesinin (c) bendinde ise; (a) bendi kapsamına giren ve temsil tazminatı almayan personelden 7.000’den daha düşük göstergeler üzerinden makam veya yüksek hâkimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlara, 15.000 gösterge rakamını geçmemek üzere Cumhurbaşkanınca tespit edilecek gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödeneceği, bu tazminatın damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmayacağı ve söz konusu tazminata hak kazanmada ve ödemelerde aylıklara ilişkin hükümlerin uygulanacağı ifade edilmiştir.
26.04.2000 tarih ve 24031 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın (Temsil Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) 3 üncü maddesinde; teşkilat veya özel kanunlarında yer alan hükümlere göre kadro karşılığı sözleşmeli, sözleşmeli veya kapsam dışı statüde çalışanlara ve temsil tazminatı öngörülen kadroları tedvir, vekâlet ve benzeri geçici görevlendirme suretiyle yürütenlere bu tazminatın ödenmeyeceği hükmüne yer verilmiştir.
11.06.2008 tarih ve 26903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2008/13694 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın (Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) “Uygulama” başlıklı 3 üncü maddesinde; 10/03/2000 tarihli ve 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli Kararın 3, 4, 5 ve 6’ncı maddelerinin görev tazminatı hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, görev tazminatı 375 sayılı KHK’nın 1inci maddesinde düzenlenmiş olup, bu tazminatın ödeme esasları 2008/13694 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına (Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) göre yürütülmektedir. Bu Kararın 3 üncü maddesi ile 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın (Temsil Tazminatı Ödenmesi Hakkında Karar) 3 üncü maddesi uyarınca görev tazminatı öngörülen kadroları vekâleten yürüten kişilere görev tazminatı ödenmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, memurun görev ve yetkileri ile aylık ve ödenekleri doğrudan doğruya işgal ettikleri kadrolarla ilgili olup, vekâlet halinde talep edilecek mali hakların neler olduğu 657 sayılı Kanun’un 175 inci maddesinde düzenlenmiştir.
Söz konusu hükme göre; bir göreve vekaleten atanan memurlara vekalet edilen görevin kadro derecesinin birinci kademesinin üçte biri, açıktan atananlara ise (Köy ve kasaba imamlığı kadrolarına atananlara 146 ncı maddede yazılı asgari ücret aylık tutarından aşağı olmamak üzere) üçte ikisi verilir.
Görüldüğü üzere, memurun asaleten bulunduğu kadro dışında yürüttüğü bir görevin bulunması halinde, buna ilişkin mali haklar açıkça sayılmak suretiyle düzenlenmiştir. Bu çerçevede, bir görevin vekâleten yürütülmesi halinde, vekâlete ilişkin bir ödemenin yapılabilmesi için, söz konusu ödemenin yer aldığı mevzuatta vekâlet durumunda ödemeye izin veren açık bir düzenlemenin olması gerekmektedir.
Bu nedenle, gerek 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 175 inci madde hükmünde, gerekse makam tazminatını düzenleyen ek 26 ncı maddede bir görevi vekâleten yürütenler için makam tazminatı ödenebileceğine ilişkin bir düzenleme yer almadığından, kişinin makam tazminatına hak kazanabilmesi için makam tazminatı almasını gerektiren görev unvanına asaleten atanması gerekmektedir.
Yapılan incelemede, Belediye’de, 2020 yılında Genel Sekreterlik görevini vekâleten yürüten …, Daire Başkanlığı görevini vekâleten yürüten …., makam ve görev tazminatı ödendiği görülmüştür.
Ancak yukarıda yer verilen mezkur mevzuat hükümleri ile yapılan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, makam ve görev tazminatı ödenmesi öngörülen kadroları vekaleten yürüten personele makam ve görev tazminatı ödenmesi mümkün değildir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71’inci maddesinde, kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması şeklinde tanımlanmış olup, anılan maddenin (g) bendi uyarınca mevzuatında öngörülmediği halde Büyükşehir Belediye personeline makam ve görev tazminatı ödenmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda bahsedilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar neticesinde; Genel Sekreterlik ve Daire Başkanlığı kadrolarına vekâleten atanan altı personele yersiz olarak makam ve görev tazminatı ödenmesi sonucunda oluşan toplam … TL kamu zararına neden olunmuşsa da, söz konusu kamu zararı tutarının, … TL’si tahsil edildiğinden, tahsil edilen … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus kalmadığına ve tahsilatın ilama dercine,
Kalan …. TL kamu zararının ise;
……,
Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
Oy birliğiyle,
Karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?