Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
5/15/2024
Karar No:
53439
Esas No:
56838
KARAR
Konu: Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri
79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle, ... Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğünce, İlçeye ziyaret, tanıtım ve gezi organizasyonları için gelen misafirlerin konaklama ihtiyacını karşılamak üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile konaklama hizmeti alınması ve temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden bu hizmetin karşılanması sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
TEMYİZ DİLEKÇESİ
İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan ...sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde özetle;
Sorguya konu edilen harcamaya ilişkin 300 kişilik konaklama hizmetinin kaç kişi ve kimler için alındığını gösterir onaylı liste aslının ekte sunulduğunu (Ek:1-Ek:2),
5393 sayılı Kanunun 38 inci maddesi (o) bendinde temsil, ağırlama ve tören giderleri için ayrılan ödeneğin belediye başkanı tarafından kullanılacağının hükme bağlandığını, mezkur Kanunun 60‘ıncı maddesi (k) bendinde temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderlerinin sayıldığını, belediye idaresinin başı ve temsilcisi olan belediye başkanının bu sıfatının gereği olarak yapacağı temsil, ağırlama ve tören giderleri konusunda uyacağı kuralların ise Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinde belirlendiğini, mezkur Yönergeye göre genel kuralın; “Temsil ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini belediye başkanının takdirine tabidir. Bu giderlerin yapılmasını gerektiren tören veya toplantıya belediye başkanının katılması şartı aranmaz.” şeklinde belirlendiğini, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin Yönergenin 4'üncü, 9 uncu ve 10 uncu maddelerinde ayrıntılarıyla düzenlendiğini,
Aynı Kanunun 38. maddesinin "Belediye Başkanının görev ve yetkileri" başlıklı (o) bendinde "Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak" yetkisinin belediye başkanına bırakıldığını,
Söz konusu Yönergenin Genel Kural başlıklı 3. maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğu belirtildiğini, temsil giderlerinde görevle ilgili olmak, ağırlama giderlerinde de beklenin misafiri olmak şartı dışında her hangi bir kısıtlama getirilmediğini,
Aynı Kanunun 38. maddesinin "Belediye Başkanının görev ve yetkileri" başlıklı (o) bendinde "Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak" yetkisinin belediye başkanına bırakıldığını,
Söz konusu Yönergenin Genel Kural Başlıklı 3. maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğunun belirtildiğini, temsil giderlerinde görevle ilgili olmak, ağırlama giderlerinde de beldenin misafiri olmak şartı dışında her hangi bir kısıtlama getirilmemiş olduğunu,
Yukarıda da belirtildiği gibi temsil-ağırlama ve tören giderlerinin konusu, kapsamı ve miktarının konusunda bir sınırlama getirilmemiş olduğunu, belediye başkanının takdirine bırakıldığını, beldede başarılı çalışmaları görülenlere, beldenin kalkınmasına katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanları bir şekilde ödüllendirmek veya ağırlamanın belediye başkanına tanınan takdir yetkisi içinde olduğunu, nitekim ‘... Hizmet Alım İşi”ne ilişkin yapılan konaklama harcamasının da belediye başkanının takdiri dahilinde konaklama hizmeti, temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden karşılandığını, sorguya konu edilen harcamaya ilişkin 300 kişilik konaklama hizmetinin kaç kişi ve kimler için alındığını gösterir onaylı listenin aslının da dosyada mevcut olup, bu hususta kamu zararına sebebiyet kapsamında ilişkilendirmesinin uygun olmadığını ifade ederek tazmin hükmünün kaldırılmasını arz ve talep etmektedir.
İlamda Muhasebe Yetkilisi olarak sorumlu tutulan ... sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde özetle;
5018 sayılı Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesi hükmü gereği muhasebe yetkililerinin ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde yapacağı incelemeyi dolayısıyla de bu noktadaki bir eksik ya da hatanın kamu zararı ile ilişkilendirilmemesi gerekmediğini,
5393 sayılı Kanunun 38’inci maddesi (o) bendinde temsil, ağırlama ve tören giderleri için ayrılan ödeneğin belediye başkanı tarafından kullanılacağı hükme bağlandığını,
5018 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte, bu Kanunun 22.12.2005 tarih ve 5436 sayılı Kanunun 1’ inci maddesi ile değişik 31’inci maddesinin “Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir” hükmü ile birim amirlerinin harcama yetkilisi olarak belirlendiğini,
5018 sayılı Kanun çerçevesinde Sorumlu Tutulacak Görevli ve Yetkililerin Belirlenmesi Hakkında Sayıştay Genel Kurul Kararı içeriğinde muhasebe yetkilisinin görev sorumluklarının belirlendiğini, sorguya konu edilen harcamaya ilişkin kamu zararı doğuracak bir iş ve eylem içerisinde olmadığını, muhasebe yetkilisi olarak kamu zararına sebebiyet kapsamında ilişkilendirilmesinin uygun olmadığını ifade ederek, tazmin hükmünün kaldırılmasını arz ve talep etmektedir.
BAŞSAVCILIK MÜTALAASI
Başsavcılığın ...için yapmış olduğu mütalaada özetle; “İleri sürülen itirazlar ilamda karşılanmış olması yanında, itirazın ilama esas alınan mevzuat karşısında geçerliliği olmadığı gibi, ilamın mahiyetini değiştirecek nitelikte de olmadığından, temyiz talebinin reddi ile Daire Kararının tasdik edilmesi uygun olur.” denilmektedir.
Başsavcılığın ... için yapmış olduğu mütalaada özetle; “Sorumlu temyiz dilekçesinde özetle; İlama konu harcamanın kabul tutanağının bulunduğunu, muhasebe yetkilisi olarak sorumlu tutulmayacağını ileri sürmüştür.
Hizmetin yerine getirildiğini ve ayrıntısını gösteren "28.9.2021 tarihli Tutanak" Daire yargılaması sırasında kabul görerek Tutanakta yer alan "... Ramazan Etkinlikleri ve ... Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Etkinlikleri "ne isabet eden tazmin talebi tutarı da yerinde görülmeyerek tazmine konu edilmemiş olması karşısında; belge noksanı-yetersizliğinden Raporlanıp, bir kısmı ise mevzuata aykırı olduğundan tazminine hükmedilen tutardan, muhasebe yetkilisinin dilekçesinde ayrıntısına yer verdiği 5018 sayılı Kanunun 61 inci maddesi çerçevesinde sorumlu tutulması yerinde olmadığından, ilgili hakkındaki tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Arz olunur.” denilmektedir.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle, ... Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğünce, İlçeye ziyaret, tanıtım ve gezi organizasyonları için gelen misafirlerin konaklama ihtiyacını karşılamak üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile konaklama hizmeti alınması ve temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden bu hizmetin karşılanması sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
Bu defa İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan (Özel Kalem Görevlisi) ...ile Muhasebe Yetkilisi olarak sorumlu tutulan (Mali Hizmetler Müdürü) ... tarafından temyiz kanun yoluna başvurularak tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.
Esas Yönünden İnceleme:
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, sorgu konusu edilen ... İhale kayıt numaralı “... Hizmet Alımı İşi” ile doğrudan temin yöntemiyle satın alınan “... Ramazan Etkinlikleri ve ... Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Etkinlikleri Hizmet Alımı İşi” kapsamında gerçekleştirilen konaklama hizmet bedellerinin belediye bütçesinden ödendiği anlaşılmakta olup, Daire İlamıyla; doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilen “... Ramazan Etkinlikleri ve ... Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Etkinlikleri” hizmet alımına ilişkin piyasa fiyat araştırması belgelerinde konaklama bedelinin Belediye tarafından karşılanacağının belirtildiği, ancak “... Hizmet Alımı İşi”ne ait birim fiyat teklif cetveli, idari şartname ve sözleşmede konaklamanın Belediye tarafından karşılanacağına dair herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği tespit edildiğinden konaklama harcamasının Belediye bütçesinden ödenmesinin mümkün olmaması suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği denilerek, yargı raporunda konaklama hizmeti alınması ve temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden bu hizmetin karşılanması sonucu oluştuğu iddia edilen toplam ... TL kamu zararının ... TL’si için ilişilecek husus bulunmadığına, kalan ... TL’si için ise kamu zararının tazminine hükmedilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (o) bendinde; “Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak” belediye başkanının yetkileri arasında, “Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde ise; “’Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri” belediye giderleri arasında sayılmaktadır.
Belediye başkanının bu sıfatının gereği olarak yapacağı temsil, ağırlama ve tören giderleri konusunda uyacağı kuralları ve belediye bütçesinde yer alan temsil, ağırlama ve tören giderlerinin sarf esas ve usulleri düzenleyen Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin “Genel Kural” başlıklı 3 üncü maddesinde;
“Temsil ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini belediye başkanının takdirine tabidir.
Bu giderlerin yapılmasını gerektiren tören veya toplantıya belediye başkanının katılması şartı aranmaz.” denilmekte,
“Ağırlama Giderleri” başlıklı 5 inci maddesinde;
“Ağırlama, beldenin misafiri durumunda olan;
Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkam, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri,
Hükümet Merkezi veya diğer illerin protokolüne dahil kişiler,
Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,
Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,
Basın mensupları,
Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar,
İle bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için geleneklere ve davetin şümulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır”,
“Tören Giderleri” başlıklı 9 uncu maddesinde; “Aşağıda belirtilen törenlerin gerektirdiği giderlerin tümü veya bir kısmı, tören komitesinin kararı ile ödenebilir;
a) Resmi ve dini bayramlar ile anma günleri,
b) Beldenin kurtuluş günleri,
c) Festival ve fuarlar,
d) Beldenin sosyal, ekonomik ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunacak temel atma ve açılış günleri.
e) Milli mücadeleye ait önemli günler.”,
“Diğer Tören Giderleri” başlıklı 10 uncu maddesinde; "Yukarıdaki maddelerde belirtilen giderler dışında kalan ve yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlik ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) harcama yapılabilir. " denilmektedir.
Temyiz dilekçesiyle, söz konusu Yönerge ile, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğu , temsil giderlerinde görevle ilgili olmak, ağırlama giderlerinde de beldenin misafiri olmak şartı dışında herhangi bir kısıtlama getirilmediği , bu kapsamda “... Hizmet Alım İşi”ne ilişkin yapılan konaklama harcamasının belediye başkanının takdiri dahilinde temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden karşılandığı belirtilmektedir. Ancak İlamla hükmolunan kamu zararına konu ödeme yukarıda belirtildiği üzere söz konusu işe ait sözleşmesinde, birim fiyat teklif cetvelinde ve idari şartnamesinde konaklama bedelinin belediye bütçesinden karşılanacağına dair bir düzenlemeye yer verilmemesi sonucu konaklama hizmeti alınarak bu hizmetin temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden karşılanması sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği hususudur. Bu sebeple bu konuda yapılan itiraz yerinde görülmemiştir.
Sorumluluk Yönünden İnceleme:
İlamla hükmolunan kamu zararından ödeme emri belgesinde imzası olan Harcama Yetkilisi, Gerçekleştirme Görevlisi ve Muhasebe Yetkilisi sorumlu tutulmuştur.
Temyiz talebinde bulunan ve Muhasebe Yetkilisi olarak sorumlu tutulan ... tarafından sorumluluk itirazında bulunulmaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61 inci maddesi üçüncü fıkrasında;
“Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde;
a) Yetkililerin imzasını,
b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,
c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,
d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,
kontrol etmekle yükümlüdür.” hükmü, dördüncü fıkrasında; “Muhasebe yetkilileri, ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması halinde ödeme yapamaz. …” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm uyarınca, muhasebe yetkilileri ödeme emri ve eki belgeler üzerinde belirtilen konuları kontrol etmekle yükümlü olup, yapılan ödemenin mevzuata aykırı olması durumunda Muhasebe Yetkilisinin sorumluluğuna gidilmesi uygun bulunmamaktadır.
Bu itibarla, sorumlu talebinin kabul edilerek, 79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle verilen tazmin hükmünün, sorumluluktan BOZULARAK yeniden hüküm tesisinin temini için dosyanın hükmü veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, (…. Daire Başkanı ... ile Üyeler ..., ..., ..., ...’nın aşağıda yazılı ayrışık görüşlerine karşı) oyçokluğu ile,
Karar verildiği 15.05.2024 tarih ve 56838 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı oy gerekçeleri:
... Daire Başkanı ... ve Üye ...’ın karşı oy gerekçesi;
5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun "Belediyenin Giderleri’’ başlıklı 60 ıncı maddesinin (k) bendinde temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderlerinin bütçeden ödeneceği, aynı zamanda Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi ile de bu harcamaların belediye bütçesinden yapılabileceği belirtilmiştir. Dolayısıyla, İlçeye ziyaret, tanıtım ve gezi organizasyonları için gelen misafirler için konaklama hizmeti alınması Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri kapsamında olduğundan yapılan harcamalarda mevzuata aykırılık bulunmamaktadır. Bu itibarla, 79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA karar verilmesi gerekir.
Üyeler ..., ... ve ...’nın karşı oy gerekçesi;
Esas yönünden verilen Kurul kararına katılmakla birlikte sorumluluk yönünden;
5018 sayılı Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61 inci maddesi gereği muhasebe yetkilileri, ödeme esnasında ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olduğunu kontrol etmekle yükümlüdürler. Dolayısıyla usulüne uygun olarak tutulmamış kabul tutanağına rağmen ödemeyi yapan muhasebe yetkilisinin sorumluluğu bulunmaktadır. Bu gerekçeyle, Daire İlam hükmünün TASDİKİ, gerekir.
79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle, ... Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğünce, İlçeye ziyaret, tanıtım ve gezi organizasyonları için gelen misafirlerin konaklama ihtiyacını karşılamak üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile konaklama hizmeti alınması ve temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden bu hizmetin karşılanması sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
TEMYİZ DİLEKÇESİ
İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan ...sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde özetle;
Sorguya konu edilen harcamaya ilişkin 300 kişilik konaklama hizmetinin kaç kişi ve kimler için alındığını gösterir onaylı liste aslının ekte sunulduğunu (Ek:1-Ek:2),
5393 sayılı Kanunun 38 inci maddesi (o) bendinde temsil, ağırlama ve tören giderleri için ayrılan ödeneğin belediye başkanı tarafından kullanılacağının hükme bağlandığını, mezkur Kanunun 60‘ıncı maddesi (k) bendinde temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderlerinin sayıldığını, belediye idaresinin başı ve temsilcisi olan belediye başkanının bu sıfatının gereği olarak yapacağı temsil, ağırlama ve tören giderleri konusunda uyacağı kuralların ise Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinde belirlendiğini, mezkur Yönergeye göre genel kuralın; “Temsil ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini belediye başkanının takdirine tabidir. Bu giderlerin yapılmasını gerektiren tören veya toplantıya belediye başkanının katılması şartı aranmaz.” şeklinde belirlendiğini, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin Yönergenin 4'üncü, 9 uncu ve 10 uncu maddelerinde ayrıntılarıyla düzenlendiğini,
Aynı Kanunun 38. maddesinin "Belediye Başkanının görev ve yetkileri" başlıklı (o) bendinde "Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak" yetkisinin belediye başkanına bırakıldığını,
Söz konusu Yönergenin Genel Kural başlıklı 3. maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğu belirtildiğini, temsil giderlerinde görevle ilgili olmak, ağırlama giderlerinde de beklenin misafiri olmak şartı dışında her hangi bir kısıtlama getirilmediğini,
Aynı Kanunun 38. maddesinin "Belediye Başkanının görev ve yetkileri" başlıklı (o) bendinde "Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak" yetkisinin belediye başkanına bırakıldığını,
Söz konusu Yönergenin Genel Kural Başlıklı 3. maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğunun belirtildiğini, temsil giderlerinde görevle ilgili olmak, ağırlama giderlerinde de beldenin misafiri olmak şartı dışında her hangi bir kısıtlama getirilmemiş olduğunu,
Yukarıda da belirtildiği gibi temsil-ağırlama ve tören giderlerinin konusu, kapsamı ve miktarının konusunda bir sınırlama getirilmemiş olduğunu, belediye başkanının takdirine bırakıldığını, beldede başarılı çalışmaları görülenlere, beldenin kalkınmasına katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanları bir şekilde ödüllendirmek veya ağırlamanın belediye başkanına tanınan takdir yetkisi içinde olduğunu, nitekim ‘... Hizmet Alım İşi”ne ilişkin yapılan konaklama harcamasının da belediye başkanının takdiri dahilinde konaklama hizmeti, temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden karşılandığını, sorguya konu edilen harcamaya ilişkin 300 kişilik konaklama hizmetinin kaç kişi ve kimler için alındığını gösterir onaylı listenin aslının da dosyada mevcut olup, bu hususta kamu zararına sebebiyet kapsamında ilişkilendirmesinin uygun olmadığını ifade ederek tazmin hükmünün kaldırılmasını arz ve talep etmektedir.
İlamda Muhasebe Yetkilisi olarak sorumlu tutulan ... sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde özetle;
5018 sayılı Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesi hükmü gereği muhasebe yetkililerinin ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde yapacağı incelemeyi dolayısıyla de bu noktadaki bir eksik ya da hatanın kamu zararı ile ilişkilendirilmemesi gerekmediğini,
5393 sayılı Kanunun 38’inci maddesi (o) bendinde temsil, ağırlama ve tören giderleri için ayrılan ödeneğin belediye başkanı tarafından kullanılacağı hükme bağlandığını,
5018 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte, bu Kanunun 22.12.2005 tarih ve 5436 sayılı Kanunun 1’ inci maddesi ile değişik 31’inci maddesinin “Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir” hükmü ile birim amirlerinin harcama yetkilisi olarak belirlendiğini,
5018 sayılı Kanun çerçevesinde Sorumlu Tutulacak Görevli ve Yetkililerin Belirlenmesi Hakkında Sayıştay Genel Kurul Kararı içeriğinde muhasebe yetkilisinin görev sorumluklarının belirlendiğini, sorguya konu edilen harcamaya ilişkin kamu zararı doğuracak bir iş ve eylem içerisinde olmadığını, muhasebe yetkilisi olarak kamu zararına sebebiyet kapsamında ilişkilendirilmesinin uygun olmadığını ifade ederek, tazmin hükmünün kaldırılmasını arz ve talep etmektedir.
BAŞSAVCILIK MÜTALAASI
Başsavcılığın ...için yapmış olduğu mütalaada özetle; “İleri sürülen itirazlar ilamda karşılanmış olması yanında, itirazın ilama esas alınan mevzuat karşısında geçerliliği olmadığı gibi, ilamın mahiyetini değiştirecek nitelikte de olmadığından, temyiz talebinin reddi ile Daire Kararının tasdik edilmesi uygun olur.” denilmektedir.
Başsavcılığın ... için yapmış olduğu mütalaada özetle; “Sorumlu temyiz dilekçesinde özetle; İlama konu harcamanın kabul tutanağının bulunduğunu, muhasebe yetkilisi olarak sorumlu tutulmayacağını ileri sürmüştür.
Hizmetin yerine getirildiğini ve ayrıntısını gösteren "28.9.2021 tarihli Tutanak" Daire yargılaması sırasında kabul görerek Tutanakta yer alan "... Ramazan Etkinlikleri ve ... Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Etkinlikleri "ne isabet eden tazmin talebi tutarı da yerinde görülmeyerek tazmine konu edilmemiş olması karşısında; belge noksanı-yetersizliğinden Raporlanıp, bir kısmı ise mevzuata aykırı olduğundan tazminine hükmedilen tutardan, muhasebe yetkilisinin dilekçesinde ayrıntısına yer verdiği 5018 sayılı Kanunun 61 inci maddesi çerçevesinde sorumlu tutulması yerinde olmadığından, ilgili hakkındaki tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Arz olunur.” denilmektedir.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle, ... Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğünce, İlçeye ziyaret, tanıtım ve gezi organizasyonları için gelen misafirlerin konaklama ihtiyacını karşılamak üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile konaklama hizmeti alınması ve temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden bu hizmetin karşılanması sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
Bu defa İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan (Özel Kalem Görevlisi) ...ile Muhasebe Yetkilisi olarak sorumlu tutulan (Mali Hizmetler Müdürü) ... tarafından temyiz kanun yoluna başvurularak tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.
Esas Yönünden İnceleme:
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, sorgu konusu edilen ... İhale kayıt numaralı “... Hizmet Alımı İşi” ile doğrudan temin yöntemiyle satın alınan “... Ramazan Etkinlikleri ve ... Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Etkinlikleri Hizmet Alımı İşi” kapsamında gerçekleştirilen konaklama hizmet bedellerinin belediye bütçesinden ödendiği anlaşılmakta olup, Daire İlamıyla; doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilen “... Ramazan Etkinlikleri ve ... Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Etkinlikleri” hizmet alımına ilişkin piyasa fiyat araştırması belgelerinde konaklama bedelinin Belediye tarafından karşılanacağının belirtildiği, ancak “... Hizmet Alımı İşi”ne ait birim fiyat teklif cetveli, idari şartname ve sözleşmede konaklamanın Belediye tarafından karşılanacağına dair herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği tespit edildiğinden konaklama harcamasının Belediye bütçesinden ödenmesinin mümkün olmaması suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği denilerek, yargı raporunda konaklama hizmeti alınması ve temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden bu hizmetin karşılanması sonucu oluştuğu iddia edilen toplam ... TL kamu zararının ... TL’si için ilişilecek husus bulunmadığına, kalan ... TL’si için ise kamu zararının tazminine hükmedilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (o) bendinde; “Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak” belediye başkanının yetkileri arasında, “Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde ise; “’Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri” belediye giderleri arasında sayılmaktadır.
Belediye başkanının bu sıfatının gereği olarak yapacağı temsil, ağırlama ve tören giderleri konusunda uyacağı kuralları ve belediye bütçesinde yer alan temsil, ağırlama ve tören giderlerinin sarf esas ve usulleri düzenleyen Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin “Genel Kural” başlıklı 3 üncü maddesinde;
“Temsil ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini belediye başkanının takdirine tabidir.
Bu giderlerin yapılmasını gerektiren tören veya toplantıya belediye başkanının katılması şartı aranmaz.” denilmekte,
“Ağırlama Giderleri” başlıklı 5 inci maddesinde;
“Ağırlama, beldenin misafiri durumunda olan;
Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkam, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri,
Hükümet Merkezi veya diğer illerin protokolüne dahil kişiler,
Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,
Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,
Basın mensupları,
Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar,
İle bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için geleneklere ve davetin şümulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır”,
“Tören Giderleri” başlıklı 9 uncu maddesinde; “Aşağıda belirtilen törenlerin gerektirdiği giderlerin tümü veya bir kısmı, tören komitesinin kararı ile ödenebilir;
a) Resmi ve dini bayramlar ile anma günleri,
b) Beldenin kurtuluş günleri,
c) Festival ve fuarlar,
d) Beldenin sosyal, ekonomik ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunacak temel atma ve açılış günleri.
e) Milli mücadeleye ait önemli günler.”,
“Diğer Tören Giderleri” başlıklı 10 uncu maddesinde; "Yukarıdaki maddelerde belirtilen giderler dışında kalan ve yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlik ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) harcama yapılabilir. " denilmektedir.
Temyiz dilekçesiyle, söz konusu Yönerge ile, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğu , temsil giderlerinde görevle ilgili olmak, ağırlama giderlerinde de beldenin misafiri olmak şartı dışında herhangi bir kısıtlama getirilmediği , bu kapsamda “... Hizmet Alım İşi”ne ilişkin yapılan konaklama harcamasının belediye başkanının takdiri dahilinde temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden karşılandığı belirtilmektedir. Ancak İlamla hükmolunan kamu zararına konu ödeme yukarıda belirtildiği üzere söz konusu işe ait sözleşmesinde, birim fiyat teklif cetvelinde ve idari şartnamesinde konaklama bedelinin belediye bütçesinden karşılanacağına dair bir düzenlemeye yer verilmemesi sonucu konaklama hizmeti alınarak bu hizmetin temsil, ağırlama ve tören giderleri bütçesinden karşılanması sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği hususudur. Bu sebeple bu konuda yapılan itiraz yerinde görülmemiştir.
Sorumluluk Yönünden İnceleme:
İlamla hükmolunan kamu zararından ödeme emri belgesinde imzası olan Harcama Yetkilisi, Gerçekleştirme Görevlisi ve Muhasebe Yetkilisi sorumlu tutulmuştur.
Temyiz talebinde bulunan ve Muhasebe Yetkilisi olarak sorumlu tutulan ... tarafından sorumluluk itirazında bulunulmaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61 inci maddesi üçüncü fıkrasında;
“Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde;
a) Yetkililerin imzasını,
b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,
c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,
d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,
kontrol etmekle yükümlüdür.” hükmü, dördüncü fıkrasında; “Muhasebe yetkilileri, ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması halinde ödeme yapamaz. …” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm uyarınca, muhasebe yetkilileri ödeme emri ve eki belgeler üzerinde belirtilen konuları kontrol etmekle yükümlü olup, yapılan ödemenin mevzuata aykırı olması durumunda Muhasebe Yetkilisinin sorumluluğuna gidilmesi uygun bulunmamaktadır.
Bu itibarla, sorumlu talebinin kabul edilerek, 79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle verilen tazmin hükmünün, sorumluluktan BOZULARAK yeniden hüküm tesisinin temini için dosyanın hükmü veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, (…. Daire Başkanı ... ile Üyeler ..., ..., ..., ...’nın aşağıda yazılı ayrışık görüşlerine karşı) oyçokluğu ile,
Karar verildiği 15.05.2024 tarih ve 56838 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı oy gerekçeleri:
... Daire Başkanı ... ve Üye ...’ın karşı oy gerekçesi;
5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun "Belediyenin Giderleri’’ başlıklı 60 ıncı maddesinin (k) bendinde temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderlerinin bütçeden ödeneceği, aynı zamanda Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi ile de bu harcamaların belediye bütçesinden yapılabileceği belirtilmiştir. Dolayısıyla, İlçeye ziyaret, tanıtım ve gezi organizasyonları için gelen misafirler için konaklama hizmeti alınması Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri kapsamında olduğundan yapılan harcamalarda mevzuata aykırılık bulunmamaktadır. Bu itibarla, 79 sayılı İlamın 6’ncı maddesiyle verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA karar verilmesi gerekir.
Üyeler ..., ... ve ...’nın karşı oy gerekçesi;
Esas yönünden verilen Kurul kararına katılmakla birlikte sorumluluk yönünden;
5018 sayılı Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61 inci maddesi gereği muhasebe yetkilileri, ödeme esnasında ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olduğunu kontrol etmekle yükümlüdürler. Dolayısıyla usulüne uygun olarak tutulmamış kabul tutanağına rağmen ödemeyi yapan muhasebe yetkilisinin sorumluluğu bulunmaktadır. Bu gerekçeyle, Daire İlam hükmünün TASDİKİ, gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?