Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 1. Daire Kararı
Karar Tarihi:
1/11/2024
Karar No:
30
Esas No:
10925
KARAR
Döner Sermaye Ek Ödemesi
Tıp Fakültesinde görevlendirilen bazı öğretim üyelerine katkıları bulunmadığı halde … Hastanesinde sunulan sağlık hizmetlerine ilişkin döner sermaye gelirlerinden düzenli olarak döner sermaye ek ödemesi yapıldığı iddia edilmektedir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner sermaye” başlıklı 58’inci maddesinin (c) fıkrasında;
“Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde;
1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 950’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 650’sini; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 750’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 375’ini,
2) Diğer öğretim elemanlarına ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel (…) ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personele ek ödeme matrahının; uzman tabipler için yüzde 750’sini, … diğer öğretim elemanları ile diğer personel için yüzde 225’ini, (…) geçmeyecek şekilde aylık ek ödeme yapılır…”
hükmü yer almaktadır.
Bu hükme göre, tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde sunulan sağlık hizmetlerine ilişkin döner sermaye gelirlerinden ek ödeme yapılacak personelin bu birimlerde görevli olması ve katkısının bulunması şarttır.
Diğer taraftan; Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’in “Genel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinin yedinci fıkrasında yer alan;
“Yapılacak ek ödemeye esas katkı oranlarının belirlenmesinde 5 inci maddede belirlenen; kurumsal katkı puanı (A puanı), bireysel gelir getirici faaliyet puanı (B puanı), eğitim-öğretim faaliyeti puanı (C puanı), bilimsel faaliyet puanı (D puanı) ve diğer faaliyetler puanı (E puanı) esas alınır. Kanunun 58 inci maddesinin (c) fıkrası kapsamında bulunan birimlerde söz konusu puanların tamamı kullanılır…” hükmü ve
Anılan maddeye 15.09.2022 tarihli ve 31954 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile eklenen ve 01.08.2022 tarihinde yürürlüğe giren onuncu fıkrada yer alan;
“Ek ödeme, personele fiilen hizmete katkı sağladığı sürece verilebilir. 7 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere; resmî tatil günleri, idari ve nöbet izinleri, yılda yedi günü geçmeyen kısa süreli hastalık rapor süreleri, hakem hastane tarafından onaylanan heyet rapor süreleri, görevi sırasında veya görevinden dolayı Sağlık Bakanlığınca ilan edilmiş bulaşıcı ve salgın hastalığa yakalanan, kazaya, yaralanmaya veya saldırıya uğrayanların bu durumlarını sağlık raporuyla belgelendirmesi halinde kullandıkları hastalık izin süreleri aktif çalışılmış gün olarak kabul edilir.” hükmü
ile de, döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemenin fiilen hizmete katkıya dayalı olarak belirleneceği de açıkça belirtilmiştir.
Yapılan incelemede;
- Uzmanlık alanı Kimya olan …’nin, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile … tarihinden itibaren 3 yıl süreyle Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı emrinde görevlendirildiği,
- Uzmanlık alanı Kimya olan …’in, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile Tıp Fakültesi Tıp Bilimleri Bölümü Adli Tıp Anabilim Dalında süresiz görevlendirildiği,
- Uzmanlık alanı Biyoloji olan …’ın, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile Tıp Fakültesi emrinde süresiz görevlendirildiği,
- Uzmanlık alanı İlköğretim olan …’ün, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile Tıp Fakültesi Dekanlığı emrinde süresiz görevlendirildiği,
görülmüştür.
…, … ile …’ın uzmanlık alanlarıyla ilgili temel tıp bilimlerinde görev yaptıkları ve yapılan savunmalardan buralarda tam zamanlı çalışıp sağlık hizmetlerine katkılarının olduğu anlaşıldığından, adı geçen bu üç öğretim üyesine döner sermaye ek ödemesi yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
…’ün görevlendirmesi her ne kadar Tıp Fakültesine yapılmış olsa da, bu görevlendirmenin 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin (c) fıkrasında kastedilen sağlık hizmetlerine yönelik bir görevlendirme ve sağlık hizmetlerine bir katkı olmadığı açıktır. Bu nedenle, adı geçen öğretim görevlisine, katkısı bulunmadığı halde sağlık hizmetlerine ilişkin döner sermaye gelirlerinden düzenli olarak döner sermaye ek ödemesi yapılması sonucu kamu zararı oluşmuştur.
Ödemelerin dayanağı görevlendirme olduğundan, …’ün görevlendirilmesini imzalayan Rektör … ile harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlileri oluşan kamu zararından birlikte sorumludurlar. Sorguda sorumlu tutulan, ancak adı geçen öğretim görevlisinin görevlendirilmesi ile ilgileri olmayan … ile …’in oluşan kamu zararından sorumlulukları bulunmamaktadır.
Bu itibarla, sorguda kamu zararı olarak hesaplanan … TL’nin;
sağlık hizmetlerine katkıları olduğu anlaşılan adı geçen öğretim üyelerine yapılan kısmına ilişkin … TL’si için ilişilecek husus bulunmadığına,
geriye kalan ve ayrıntısı aşağıda gösterilen … TL’sinin ise;
… TL’sinin, Harcama Yetkilisi (Başhekim) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Hastane Müdür Yrd. V.) … ile Diğer Sorumlu (Rektör) …’ya,
… TL’sinin, Harcama Yetkilisi (Başhekim) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Hastane Başmüdürü) … ile Diğer Sorumlu (Rektör) …’ya,
… TL’sinin, Harcama Yetkilisi (Başhekim) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Hastane Başmüdürü V.) … ile Diğer Sorumlu (Rektör) …’ya,
müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
Anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere, oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy Gerekçesi:
Üye …’ün karşı oy gerekçesi:
Adı geçen öğretim üyeleri, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden Tıp Fakültesinde görevlendirilmiş ve görevlendirme mahiyetleri belirtilmemiştir. Söz konusu olayda görevlendirme, Tıp Fakültesine yapılmış olsa da bu görevlendirme, 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin (c) fıkrasının kastettiği sağlık hizmetlerine, dolayısıyla bu hizmetlerin sunulduğu … Hastanesine (Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi) yönelik bir görevlendirme değildir. Bu nedenle burada, 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin (c) fıkrasına göre yapılmış birim bazlı bir görevlendirmeden, sağlık hizmetlerinde sürekli ve bilfiil çalışmadan söz etmek mümkün değildir.
Bu kişilerin sağlık hizmetlerine dolaylı ya da doğrudan bir katkıları da söz konusu olmadığından, Hastanenin sağlık hizmeti gelirlerinden ek ödeme yapılmasına mahal bulunmamaktadır. Bu nedenle adı geçen öğretim üyelerine ek ödeme yapılması suretiyle kamu zararına neden olunmuştur. Sorguda hesaplanan kamu zararının tamamının raporda belirtilen sorumlularına ortaklaşa ve zincirleme ödettirilmesi gerekir.
Tıp Fakültesinde görevlendirilen bazı öğretim üyelerine katkıları bulunmadığı halde … Hastanesinde sunulan sağlık hizmetlerine ilişkin döner sermaye gelirlerinden düzenli olarak döner sermaye ek ödemesi yapıldığı iddia edilmektedir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner sermaye” başlıklı 58’inci maddesinin (c) fıkrasında;
“Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde;
1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 950’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 650’sini; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 750’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 375’ini,
2) Diğer öğretim elemanlarına ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel (…) ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personele ek ödeme matrahının; uzman tabipler için yüzde 750’sini, … diğer öğretim elemanları ile diğer personel için yüzde 225’ini, (…) geçmeyecek şekilde aylık ek ödeme yapılır…”
hükmü yer almaktadır.
Bu hükme göre, tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde sunulan sağlık hizmetlerine ilişkin döner sermaye gelirlerinden ek ödeme yapılacak personelin bu birimlerde görevli olması ve katkısının bulunması şarttır.
Diğer taraftan; Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’in “Genel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinin yedinci fıkrasında yer alan;
“Yapılacak ek ödemeye esas katkı oranlarının belirlenmesinde 5 inci maddede belirlenen; kurumsal katkı puanı (A puanı), bireysel gelir getirici faaliyet puanı (B puanı), eğitim-öğretim faaliyeti puanı (C puanı), bilimsel faaliyet puanı (D puanı) ve diğer faaliyetler puanı (E puanı) esas alınır. Kanunun 58 inci maddesinin (c) fıkrası kapsamında bulunan birimlerde söz konusu puanların tamamı kullanılır…” hükmü ve
Anılan maddeye 15.09.2022 tarihli ve 31954 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile eklenen ve 01.08.2022 tarihinde yürürlüğe giren onuncu fıkrada yer alan;
“Ek ödeme, personele fiilen hizmete katkı sağladığı sürece verilebilir. 7 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere; resmî tatil günleri, idari ve nöbet izinleri, yılda yedi günü geçmeyen kısa süreli hastalık rapor süreleri, hakem hastane tarafından onaylanan heyet rapor süreleri, görevi sırasında veya görevinden dolayı Sağlık Bakanlığınca ilan edilmiş bulaşıcı ve salgın hastalığa yakalanan, kazaya, yaralanmaya veya saldırıya uğrayanların bu durumlarını sağlık raporuyla belgelendirmesi halinde kullandıkları hastalık izin süreleri aktif çalışılmış gün olarak kabul edilir.” hükmü
ile de, döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemenin fiilen hizmete katkıya dayalı olarak belirleneceği de açıkça belirtilmiştir.
Yapılan incelemede;
- Uzmanlık alanı Kimya olan …’nin, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile … tarihinden itibaren 3 yıl süreyle Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı emrinde görevlendirildiği,
- Uzmanlık alanı Kimya olan …’in, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile Tıp Fakültesi Tıp Bilimleri Bölümü Adli Tıp Anabilim Dalında süresiz görevlendirildiği,
- Uzmanlık alanı Biyoloji olan …’ın, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile Tıp Fakültesi emrinde süresiz görevlendirildiği,
- Uzmanlık alanı İlköğretim olan …’ün, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden … tarihli ve … sayılı yazı ile Tıp Fakültesi Dekanlığı emrinde süresiz görevlendirildiği,
görülmüştür.
…, … ile …’ın uzmanlık alanlarıyla ilgili temel tıp bilimlerinde görev yaptıkları ve yapılan savunmalardan buralarda tam zamanlı çalışıp sağlık hizmetlerine katkılarının olduğu anlaşıldığından, adı geçen bu üç öğretim üyesine döner sermaye ek ödemesi yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
…’ün görevlendirmesi her ne kadar Tıp Fakültesine yapılmış olsa da, bu görevlendirmenin 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin (c) fıkrasında kastedilen sağlık hizmetlerine yönelik bir görevlendirme ve sağlık hizmetlerine bir katkı olmadığı açıktır. Bu nedenle, adı geçen öğretim görevlisine, katkısı bulunmadığı halde sağlık hizmetlerine ilişkin döner sermaye gelirlerinden düzenli olarak döner sermaye ek ödemesi yapılması sonucu kamu zararı oluşmuştur.
Ödemelerin dayanağı görevlendirme olduğundan, …’ün görevlendirilmesini imzalayan Rektör … ile harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlileri oluşan kamu zararından birlikte sorumludurlar. Sorguda sorumlu tutulan, ancak adı geçen öğretim görevlisinin görevlendirilmesi ile ilgileri olmayan … ile …’in oluşan kamu zararından sorumlulukları bulunmamaktadır.
Bu itibarla, sorguda kamu zararı olarak hesaplanan … TL’nin;
sağlık hizmetlerine katkıları olduğu anlaşılan adı geçen öğretim üyelerine yapılan kısmına ilişkin … TL’si için ilişilecek husus bulunmadığına,
geriye kalan ve ayrıntısı aşağıda gösterilen … TL’sinin ise;
… TL’sinin, Harcama Yetkilisi (Başhekim) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Hastane Müdür Yrd. V.) … ile Diğer Sorumlu (Rektör) …’ya,
… TL’sinin, Harcama Yetkilisi (Başhekim) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Hastane Başmüdürü) … ile Diğer Sorumlu (Rektör) …’ya,
… TL’sinin, Harcama Yetkilisi (Başhekim) …, Gerçekleştirme Görevlisi (Hastane Başmüdürü V.) … ile Diğer Sorumlu (Rektör) …’ya,
müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
Anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere, oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy Gerekçesi:
Üye …’ün karşı oy gerekçesi:
Adı geçen öğretim üyeleri, Rektörlük makamınca 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin dördüncü fıkrasına istinaden Tıp Fakültesinde görevlendirilmiş ve görevlendirme mahiyetleri belirtilmemiştir. Söz konusu olayda görevlendirme, Tıp Fakültesine yapılmış olsa da bu görevlendirme, 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin (c) fıkrasının kastettiği sağlık hizmetlerine, dolayısıyla bu hizmetlerin sunulduğu … Hastanesine (Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi) yönelik bir görevlendirme değildir. Bu nedenle burada, 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin (c) fıkrasına göre yapılmış birim bazlı bir görevlendirmeden, sağlık hizmetlerinde sürekli ve bilfiil çalışmadan söz etmek mümkün değildir.
Bu kişilerin sağlık hizmetlerine dolaylı ya da doğrudan bir katkıları da söz konusu olmadığından, Hastanenin sağlık hizmeti gelirlerinden ek ödeme yapılmasına mahal bulunmamaktadır. Bu nedenle adı geçen öğretim üyelerine ek ödeme yapılması suretiyle kamu zararına neden olunmuştur. Sorguda hesaplanan kamu zararının tamamının raporda belirtilen sorumlularına ortaklaşa ve zincirleme ödettirilmesi gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?