Mahkemelere Harç Gideri Ödenmesi

..... 2021 yılı hesabının 3.Dairede yargılanması sonucu düzenlenen ..... tarih ve ..... sayılı İlamın 7 nci maddesiyle hüküm dışı bırakılan konunun 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 50 nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü gereğince görüşülmesinin devamına karar verildi.

Anılan ilam maddesinde; .....’ya ait mahkeme işlerinin takibi sırasında muhtelif harç tutarları ödenmesi suretiyle oluştuğu iddia edilen .....TL kamu zararı ile ilgili olarak, söz konusu işlemlerin harca tabi veya muafiyet kapsamında olup olmadığının bildirilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığına yazılmasına ve gelecek cevaptan sonra karar verilmek üzere konunun hüküm dışı bırakılmasına 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 50 nci maddesi uyarınca hüküm dışı bırakılmasına karar verilmesi üzerine,

Denetçi tarafından, Cevabi Yazı değerlendirilmek suretiyle işbu İlama esas Ek Rapor düzenlenmiş olup, söz konusu Ek Rapor ile eki bilgi ve belgeler Daire tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde değerlendirilmiştir.

17/7/1964 tarihli ve 11756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin birinci fıkrasında;

“Özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna edilen işlemlerden harç alınmaz.”,

Maddenin son paragrafında ise; “Bu maddede veya diğer kanunlarda yer alan harçtan muafiyete ilişkin hükümler, bu Kanunun (1) sayılı Tarifesinin “(A) Mahkeme Harçları” bölümünün (V) numaralı fıkrasındaki “keşif harcı" ve (1) sayılı Tarifesinin “B) İcra ve iflas harçları” bölümünün (III) numaralı fıkrasındaki “haciz, teslim ve satış harcı ” bakımından uygulanmaz.”

Denilmektedir.

23/11/1981 tarihli ve 17523 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ve Ek 5 inci maddesindeki hüküm gereği .....gibi diğer su ve kanalizasyon idarelerinde de uygulanması gereken 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun, “Muafiyetler” başlıklı 21 inci maddesinin (a) bendindeki hüküm özel kanunla getirilmiş bir muafiyettir. 2560 sayılı Kanunun “Muafiyetler” başlıklı 21 inci maddesinde;

“a) İSKİ’nin görevleri için kullandığı taşınmaz malları, tesisleri, işlemleri ve faaliyetleri her türlü vergi resim ve harçtan muaftır... ”

Hükmü yer almaktadır.

Bu hükümlerden açıkça anlaşılacağı üzere; su ve kanalizasyon idareleri kendi özel kanunu olan 2560 sayılı Kanunla keşif harcı, haciz, teslim ve satış harcı dışındaki diğer harçlardan muaf tutulmuştur ki bu harçlardan bir tanesi de “Yargı Harcı”dır. 492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki hüküm gereği, ilgili kurumlar tarafından, su ve kanalizasyon idarelerinden, yargıdaki işlemleri sebebiyle yargı harcı alınmaması gerekmektedir.

Hal böyle iken, yapılan incelemede, .....’dan, açtığı davalar sebebi ile yargı harcı tahsil edildiği, .....’nun, ilgili birimlere/kurumlara, söz konusu tahsilatların mevzuata aykırı olduğu yönünde (tahsilatı yapan) ve tahsilatın iadesi talepli yazılar yazdığı, söz konusu taleplerin ilgililerce reddedildiği, .....’nun da faaliyetlerinin devamı için gerekli davaların yürümesi için söz konusu harç bedellerini ödediği görülmüştür.

İdarenin yukarıda belirtilen sebeplerle “Yargı Harcı” ödemesinin kamu zararına sebebiyet verip vermediği hususu irdelendiğinde:

24/12/2003 tarihli ve 25326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinin birinci fıkrasında;

“(Değişik birinci fıkra: 25/4/2007-5628/4 md.) Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.

…”

Hükmü yer almaktadır.

Söz konusu fıkra hükmüne göre; kamu zararı oluşabilmesi için;

-Zararın; kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olan kamu görevlilerinin mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemlerinden kaynaklanması,

-Kamu görevlilerinin mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemlerinin yine aynı kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanması,

Gerekmektedir. “..... tarafından yargı harcı ödenmesi” işlemleri yukarıdaki hususlar dikkate alınarak değerlendirildiğinde;

Muaf olunduğu halde yargı harcı ödenmesi sebebi ile .....’nun kaynaklarında (kamu kaynağında) bir azalmaya sebebiyet verilmiştir, ancak söz konusu azalma, .....’nun ödemeyi gerçekleştiren görevlilerinin mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda değil, 492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki hüküm gereği, söz konusu harcı tahakkuk/tahsil etmemesi gerektiği halde eden ve bu tahakkuk/tahsilatı yapmamaları gerektiği yönünde kendilerine ..... tarafından yazı yazılmasına rağmen tahsilde ısrar eden kurumların görevlilerinin işlemleri sonucunda oluşmuştur. Ayrıca söz konusu harçlar ödenmeden önce .....tarafından ısrarla ilgili kurumlara bu tahsilatların mevzuata aykırı olduğu yönünde yazılar yazılması, ..... görevlilerinin kamu kaynağının azalmasında herhangi bir kasıt, kusur veya ihmallerinin bulunmadığını göstermektedir. Dolayısıyla; kamu zararı oluşması için gerekli asli unsurlar işbu İlama esas işlemlerde mevcut olmadığından, sebep olunan bir kamu zararı da mevcut değildir.

Sonuç itibarıyla; .....TL “Yargı Harcı” ödenmesine ilişkin işlemler sonucu bir kamu zararı oluşmadığından;

Bu tutara ilişkin hüküm dışı kararının kaldırılarak ilişilecek husus bulunmadığına 6085 sayılı Kanun’un 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,

.....

Karar verildi.