KARAR

Büyükşehir Belediyesi’nde Genel Sekreter ve Daire Başkanı kadrolarına vekaleten atanan personele, makam ve görev tazminatı ödenemeyeceği hk.

1- 13 sayılı İlamın 1’inci maddesiyle; Büyükşehir Belediyesi’nde Genel Sekreter ve Daire Başkanı kadrolarına vekaleten atanan 6 personele, 2021 yılında yersiz olarak makam ve görev tazminatı ödenmesi nedeniyle oluşan toplam ...TL kamu zararı tutarından;

Tahsil edilmiş olan ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus kalmadığına,

Kalan toplam ...TL kamu zararının da sorumlulara ödettirilmesine,

Kararı verilmiştir.

Sorumlulardan; “Harcama Yetkilisi” sıfatıyla sorumlu tutulan ... ile Daire İlamında sorumlu tutulmadığı halde Üst Yönetici sıfatı ile Büyükşehir Belediye Başkan V. ... göndermiş oldukları aynı metne dayalı dilekçeleri ile 13 sayılı İlamın 1’inci maddesine karşı temyiz talebinde bulunmuştur.



Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

1 – 13 sayılı İlamın 1’inci maddesiyle; Büyükşehir Belediyesi’nde Genel Sekreter ve Daire Başkanı kadrolarına vekaleten atanan 6 personele, 2021 yılında yersiz olarak makam ve görev tazminatı ödenmesi nedeniyle oluşan toplam ...TL kamu zararı tutarından;

Tahsil edilmiş olan ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus kalmadığına,

Kalan toplam ...TL kamu zararının da sorumlulara ödettirilmesine,

Kararı verilmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 26’ncı maddesinde;

“(26/6/1984 – KHK-241/39 md. ile gelen madde hükmü olup, madde numarası teselsül ettirilmiştir; Değişik: 23/1/1987 – KHK-269/1 md.)

a) (Değişik: 4/9/1990 – KHK-418/9 md.; iptal Anayasa Mahkemesinin 5/2/1992 tarih ve E. 1990/22, K. 1992/6 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 18/5/1994 – KHK-527/10 md.) Bu Kanuna ekli IV sayılı cetvelde un...ları yazılı görevlerde bulunanlara hizalarında gösterilen gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunan miktarda makam tazminatı ödenir. Makam tazminatı damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve ödemelerde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır.

…” hükmü,

375 sayılı KHK’nın 1’inci maddesinde;

“(Değişik: 5/7/1991-KHK-433/11 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 5/5/1992 tarihli ve E. 1991/33, K. 1992/32 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 18/5/1994-KHK-527/28 md.)

A) Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre almakta olan personele 1000 gösterge rakamı üzerinden memuriyet taban aylığı ödenir.

Birinci fıkra kapsamına girenlere her bir hizmet yılı için 15 (20) gösterge rakamı karşılığı kıdem aylığı ödenir. Ancak 25 ve daha fazla hizmet yılını dolduranlar için gösterge rakamı 375 (500) olarak uygulanır.



C) (Ek: 4/7/2001-KHK-631/11 md.) (A) bendi kapsamına giren ve temsil tazminatı almayan personelden,

1- 7.000’den daha düşük göstergeler üzerinden makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlara, 15.000 gösterge rakamını geçmemek üzere Cumhurbaşkanınca tespit edilecek gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödenir.

2- (Mülga: 27/2/2008-5745/1 md.)

3-(1) numaralı alt bende göre ödenecek görev tazminatının uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri tespit etmeye çalışanlar ve emekliler için gösterge rakamları belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.

4- (Ek: 8/1/2002-4736/8 md.) Görev tazminatı, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve bu tazminata hak kazanmada ve ödemelerde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır.” hükmü,

26.04.2000 ve 24031 sayılı Resmî Gazete’ de yayınlanan 10.03.2000 tarih ve 2000/457 sayılı Kararname eki Karar’ın 3’üncü maddesinde;

“Teşkilat veya özel kanunlarında yer alan hükümlere göre kadro karşılığı sözleşmeli, sözleşmeli veya kapsam dışı statüde çalışanlara ve temsil tazminatı öngörülen kadroları tedvir, vekalet ve benzeri geçici görevlendirme suretiyle yürütenlere bu tazminat ödenmez.” hükmü,

11.06.2008 tarih ve 26903 sayılı Resmî Gazete’ de yayınlanan 2008/13694 sayılı ve Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı’nın “Uygulama” başlıklı 3’üncü maddesinde de, 10.03.2000 tarih ve 2000/457 sayılı Kararname eki Karar’ın 3, 4, 5 ve 6’ncı maddelerinin görev tazminatı hakkında da uygulanacağı, hükmü

Yer almaktadır.

Bu hükümlerden, görev tazminatı ödenmesi gereken kadrolara vekalet eden kişilere, görev tazminatı ödenebilmesinin söz konusu olmayacağı açıkça anlaşılmaktadır.

Ayrıca, 657 sayılı Kanun’un 175’inci maddesinde yer alan;

“(Değişik: 30/5/1974 – KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975- 1897/1 md.)

Bir göreve vekaleten atanan memurlara vekalet edilen görevin kadro derecesinin birinci kademesinin üçte biri, açıktan atananlara ise (Köy ve kasaba imamlığı kadrolarına atananlara 146’ncı maddede yazılı asgari ücret aylık tutarından aşağı olmamak üzere) üçte ikisi verilir. Bulundukları yerden başka bir yerdeki bir göreve vekalet suretiyle atananlara, Harcırah Kanununun geçici görevle başka yere gönderilenlere ilişkin hükümleri uygulanır.

(Ek: 4/7/2001 – KHK-631/5 md.) Ancak, kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur.

(Değişik: 26/6/1984 – KHK-241/9 md.) 88’inci maddeye göre ikinci görev verilen memurlara, bu görevleri karşılığında aylık ödenebilmesi için boş bir kadroya ait görevin ikinci görev olarak yürütülmesi gerekir. Bu şekilde görevlendirilenlere, görevlendirildikleri kadro derecesinin ilk kademe aylığının üçte ikisi ödenir. …” hükümler uyarınca da,

Bir kamu görevinin vekaleten yürütülmesi halinde, vekalete dair bir ödeme yapılabilmesi için, söz konusu ödemenin dayandığı mevzuatta açık bir hükmün bulunması gerekmektedir.

Bunun yanında, 657 sayılı Kanun’un gerek 175’inci gerekse Ek 26’ncı maddelerinde, vekaleten icra edilen görevler için makam tazminatı ödenebilmesine cevaz veren bir hüküm de yer almamakta olup, kişinin makam tazminatına hak kazanabilmesi, bu göreve asaleten atanmış olmasına bağlıdır.

Bu çerçevede, Büyükşehir Belediyesindeki Genel Sekreterlik ve Daire Başkanlıkları, ataması asaleten yapılan kişilere görev ve makam tazminatları ödenebilecek kadrolardır.

Sorumlular tarafından gönderilen savunma metinlerinde, bir yandan tahsilat bilgileri ve belgeleri ibraz edilirken bir yandan da Daire Kararındaki kamu zararı tespiti ve değerlendirmelerine dönük, karşı görüşler ifade edilmiş olup:

5018 sayılı Kanun’un 71’inci maddesi hükmü ile bu Kanun’a dayanılarak çıkarılan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri lafzı ve ruhuyla birlikte yorumlandığında, “kamu zararı” kavramı;

Memurların kasıt, kusur, ihmal ve tedbirsizliği sonucu kendilerine teslim edilen devlet malını koruyamayarak ve/veya hizmet dışı kalmasına neden olarak doğrudan doğruya kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olmalarıyla doğan zararlar,

Memurların yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlar nedeniyle üçüncü kişilere verdikleri zararlar sebebiyle kamu kurumlarının tazminat ödemek durumunda bırakılması sonucu dolaylı olarak kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olmalarıyla doğan zararlar,

Kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda doğrudan doğruya kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olmalarıyla doğan zararlar, şeklinde genel olarak tasnif edilebilir ve bu bağlamda;

Büyükşehir Belediyesindeki Genel Sekreterlik ve Daire Başkanlıkları görevlerini vekaleten icra eden kişilere yani, ataması asaleten yapılmamış kişilere görev ve makam tazminatları ödenmesi;

Bu işleme mevzuatta açıkça izin veren bir hüküm bulunmuyor olmasına rağmen, bu gerçekliğin göz ardı edilerek veya unutularak ya da dikkat edilmeyerek ödeme işlemlerinin gerçekleştirilmesinin sonucu; kamu kaynağında eksilmeye neden olunmasıdır. Çünkü yukarıda mezkûr mevzuat hükümleri uyarınca, belirli kadrolara asaleten atanmamış kişilere vekalet ücreti ödenmesi, hiç yapılmaması gereken bir ödemedir ve kamu zararıdır.

Bu bağlamda ayrıca, 5018 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesi (g) bendinde “kamu kaynakları” kavramının;

“Borçlanma suretiyle elde edilen imkânlar dahil kamuya ait gelirler, taşınır ve taşınmazlar, hesaplarda bulunan para, alacak ve haklar ile her türlü değerleri,” ifade ettiği hükme bağlanmış olup,

Mahalli idareler ile bu Kanun kapsamında yer alan diğer kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilip çalıştırılan personelin maaş ve ücretleri başta olmak üzere özlük haklarının ödenmesi, bütçe onay süreçleri sonrasında, çeşitli ihtiyaçlara göre tasnif edilip ödenek adıyla kullanılan/kullandırılan parasal bütünlüklerden, “personel giderleri/harcamaları” ödeneği imkânı ile gerçekleştirilmektedir.

Bu durumda da 5018 sayılı Kanun’un “kamu zararı” kavramının; kamu kaynakları kullanılarak piyasadan mal ve hizmet satın alınması sırasında fazla ödeme yapılması, idarenin gelirlerinin tahsili sırasında mevzuata aykırı davranılması, mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması, suretiyle yol açılan zararlarla sınırlı olduğu, şeklindeki değerlendirmede hukuki isabet bulunmamaktadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilip çalıştırılan personele, kamu kaynağı olan personel ödeneklerinden yapılan maaş, ücret vb ödemelerin, yanlış bir mevzuat hükmünün dikkate alınması veya doğru mevzuat hükmünün yanlış yorumlanması, ayrıca hesaplamalarda olabilecek teknik bir yanlışlık ve buna benzeyen kusur ve ihmal gibi unsurlar çerçevesinde değerlendirilebilecek sebeplerle, ödemenin olması gerekenden daha fazla tutarda gerçekleşmesi veya (bu ödemede olduğu gibi) hiçbir mevzuat dayanağı olmayan ödemeler sonucu oluşan yersiz ödeme tutarları, mevzuata aykırıdır ve kamu zararıdır.

Temyiz dilekçesinde bildirilen tahsilat işlemleri, temyiz sebebi sayılmadığından bu hususta Kurulumuzca yapılacak bir işlem bulunmamaktadır. Bu tahsilatlara ilişkin belgelerin, temyiz talebinde bulunanlar tarafından kararı veren yargılama Dairesine bildirilmesi gerekir.

Bu itibarla, temyiz taleplerinin reddi ile 13 sayılı İlamın 1’inci maddesiyle tazmin hükmü verilen ve tahsil edilmiş olan ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus kalmadığına, kalan ...TL kamu zararının sorumlulara ödettirilmesine ilişkin hükümlerinin TASDİKİNE oybirliğiyle,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 57’nci maddesi hükmü gereği bu Kararın yazılı bildirim (tebliğ) tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,

Karar verildiği 13.12.2023 tarih ve 56221 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.






Kararla ilgili sorunuz mu var?