Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 8. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/25/2023
Karar No:
124
Esas No:
283
KARAR
Kusurlu imalat
……… yükleminde bulunan ……… ihale kayıt numaralı “……… İşin”de bazı yollarda bozulma olması neticesinde ……… TL kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Yapım işlerinde yüklenicilerin ve alt yüklenicilerin sorumluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde;
“Yapım işlerinde yüklenici ve alt yükleniciler, yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmaması, hileli malzeme kullanılması ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan, yapının tamamı için işe başlama tarihinden itibaren kesin kabul tarihine kadar sorumlu olacağı gibi, kesin kabul onay tarihinden itibaren de onbeş yıl süreyle müteselsilen sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre yüklenici ve alt yüklenicilere ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.”
Denilmektedir.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’inci maddesinin 1’inci fıkrasında;
“(1) Taahhüt konusu yapım işinin her türlü sorumluluğu, kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanacağı tarihe kadar tamamen yükleniciye aittir. Yüklenici, gerek malzemenin şartnameye uygun olmamasından ve gerekse yapım işlerinin kusur ve eksiklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır. Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare, kendisinden bir yazı ile yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre verilmemişse, yüklenici on gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği takdirde idare, (Değişik ibare: 08.08.201930856 R.G./29. md., yürürlük: 18.08.2019) teminat süresi dışındaki onarım, düzeltme ve bakım işlerini, bütün giderleri yükleniciye ait olmak üzere 4734 sayılı Kanunda gösterilen usullerden biri ile yaptırabilir. İdare bu işler için yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapmaya yetkilidir.”
5’inci fıkrasında ise;
“(5) (Ek fıkra: 08.08.2019-30856 R.G./29. md., yürürlük: 18.08.2019) Teminat süresinde, idarece asgari on gün süre verilerek ihtar edilmesine karşın yüklenicinin birinci fıkra kapsamındaki bakım ve düzeltme sorumluluğunu yerine getirmemesi halinde, verilen sürenin bitiminden itibaren geçecek her gün için, sözleşmesinde günlük gecikme cezası olarak yazılan miktarın %10’u oranında günlük ceza uygulanır. Ancak gecikme otuz günü geçerse ceza uygulamasına devam edilmekle birlikte idarece kusur ve aksaklıklar yüklenici nam ve hesabına giderilebilir.”
Denilmiştir.
Söz konusu işin fiili fiziki olarak yapılan incelemesinde bazı yolların bozulduğu görülmüş ve anılan işte görevli yapı denetim elemanlarına (kontrol teşkilatı) bu bilginin aktarılması üzerine kontrol teşkilatınca yapılan incelemede, toplamda 319,75+464,50+194,40: 978,65 m2 alanda deformasyonların olduğu tespit edilmiştir.
Savunmalarda, işin geçici kabul itibar tarihinin 26.07.2020 olduğu, sözleşmeye göre teminat süresinin geçici kabul tarihinden başlamak üzere 48 ay olduğu, dolayısıyla işin teminat süresinin bitiş tarihinin 05.07.2024 olduğu, kesin kabulün bu tarih dikkate alınarak yapılacağı, tespit edilen kusurlar ile ilgili 24.06.2022 tarihli yazı ile Yükleniciye bozulan işlerin giderilmesi için yazı yazıldığı, Yüklenicinin eksik ve kusurlu işleri tamamlamak için taahhütte bulunduğu fakat Yüklenicinin henüz bir işlem yapmadığı, her ne kadar Yüklenici eksik ve kusurlu imalatlarla ilgili gerekenleri henüz yapmamış olsa da teminat süresi bitene kadar meydana gelen kusur ve eksikliklerin 4735 sayılı Kanun’un 30’uncu maddesi, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’nci maddesi gereği giderilmesinin mümkün olduğu ve bunun sağlanacağı, dolayısıyla kamu zararının gerçekleştiğinden bahsedilemeyeceği belirtilmiştir.
Savunmaların incelenmesi sonucunda işin teminat süresinin bitiş tarihinin 05.07.2024 olduğu ve kesin kabulün henüz yapılmadığı görülmüştür. Yukarıda yer verilen Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’inci maddesinin 5’inci fıkrasında, teminat süresi içinde, yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumluluğunu yerine getirmemesi halinde, idarece kusur ve aksaklıkların yüklenici nam ve hesabına giderilebileceği ve İdarenin bu işler için yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapmaya yetkili olduğu ifade edilmiştir.
Savunmalardan her ne kadar tespit edilen kusurlar ile ilgili 24.06.2022 tarihli yazı ile Yükleniciye bozulan işlerin giderilmesi için yazı yazıldığı, Yüklenicinin eksik ve kusurlu işleri tamamlamak için taahhütte bulunduğu fakat henüz bir işlem yapmadığı anlaşılsa da, işin teminat süresinin bitiş tarihi 05.07.2024 olduğu için Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’inci maddesine göre, tespit edilen bozulmaların Yüklenici tarafından veya onun nam ve hesabına İdarece giderilmesi mümkündür. Dolayısıyla sorgu konusu edilen bozulmalara ilişkin olarak 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71’inci maddesinde öngörüldüğü şekilde kamu kaynağında bir azalma ve artışa engel olma durumu gerçekleşmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde “……… İşi”nde tespit edilen kusurlu işlerle ilgili olarak henüz 5018 Kanun’un 71’nci maddesi kapsamına girecek şekilde bir kamu zararının oluşmadığı anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu ……… TL hakkında ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle karar verildi.
……… yükleminde bulunan ……… ihale kayıt numaralı “……… İşin”de bazı yollarda bozulma olması neticesinde ……… TL kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Yapım işlerinde yüklenicilerin ve alt yüklenicilerin sorumluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde;
“Yapım işlerinde yüklenici ve alt yükleniciler, yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmaması, hileli malzeme kullanılması ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan, yapının tamamı için işe başlama tarihinden itibaren kesin kabul tarihine kadar sorumlu olacağı gibi, kesin kabul onay tarihinden itibaren de onbeş yıl süreyle müteselsilen sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre yüklenici ve alt yüklenicilere ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.”
Denilmektedir.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’inci maddesinin 1’inci fıkrasında;
“(1) Taahhüt konusu yapım işinin her türlü sorumluluğu, kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanacağı tarihe kadar tamamen yükleniciye aittir. Yüklenici, gerek malzemenin şartnameye uygun olmamasından ve gerekse yapım işlerinin kusur ve eksiklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır. Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare, kendisinden bir yazı ile yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre verilmemişse, yüklenici on gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği takdirde idare, (Değişik ibare: 08.08.201930856 R.G./29. md., yürürlük: 18.08.2019) teminat süresi dışındaki onarım, düzeltme ve bakım işlerini, bütün giderleri yükleniciye ait olmak üzere 4734 sayılı Kanunda gösterilen usullerden biri ile yaptırabilir. İdare bu işler için yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapmaya yetkilidir.”
5’inci fıkrasında ise;
“(5) (Ek fıkra: 08.08.2019-30856 R.G./29. md., yürürlük: 18.08.2019) Teminat süresinde, idarece asgari on gün süre verilerek ihtar edilmesine karşın yüklenicinin birinci fıkra kapsamındaki bakım ve düzeltme sorumluluğunu yerine getirmemesi halinde, verilen sürenin bitiminden itibaren geçecek her gün için, sözleşmesinde günlük gecikme cezası olarak yazılan miktarın %10’u oranında günlük ceza uygulanır. Ancak gecikme otuz günü geçerse ceza uygulamasına devam edilmekle birlikte idarece kusur ve aksaklıklar yüklenici nam ve hesabına giderilebilir.”
Denilmiştir.
Söz konusu işin fiili fiziki olarak yapılan incelemesinde bazı yolların bozulduğu görülmüş ve anılan işte görevli yapı denetim elemanlarına (kontrol teşkilatı) bu bilginin aktarılması üzerine kontrol teşkilatınca yapılan incelemede, toplamda 319,75+464,50+194,40: 978,65 m2 alanda deformasyonların olduğu tespit edilmiştir.
Savunmalarda, işin geçici kabul itibar tarihinin 26.07.2020 olduğu, sözleşmeye göre teminat süresinin geçici kabul tarihinden başlamak üzere 48 ay olduğu, dolayısıyla işin teminat süresinin bitiş tarihinin 05.07.2024 olduğu, kesin kabulün bu tarih dikkate alınarak yapılacağı, tespit edilen kusurlar ile ilgili 24.06.2022 tarihli yazı ile Yükleniciye bozulan işlerin giderilmesi için yazı yazıldığı, Yüklenicinin eksik ve kusurlu işleri tamamlamak için taahhütte bulunduğu fakat Yüklenicinin henüz bir işlem yapmadığı, her ne kadar Yüklenici eksik ve kusurlu imalatlarla ilgili gerekenleri henüz yapmamış olsa da teminat süresi bitene kadar meydana gelen kusur ve eksikliklerin 4735 sayılı Kanun’un 30’uncu maddesi, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’nci maddesi gereği giderilmesinin mümkün olduğu ve bunun sağlanacağı, dolayısıyla kamu zararının gerçekleştiğinden bahsedilemeyeceği belirtilmiştir.
Savunmaların incelenmesi sonucunda işin teminat süresinin bitiş tarihinin 05.07.2024 olduğu ve kesin kabulün henüz yapılmadığı görülmüştür. Yukarıda yer verilen Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’inci maddesinin 5’inci fıkrasında, teminat süresi içinde, yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumluluğunu yerine getirmemesi halinde, idarece kusur ve aksaklıkların yüklenici nam ve hesabına giderilebileceği ve İdarenin bu işler için yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapmaya yetkili olduğu ifade edilmiştir.
Savunmalardan her ne kadar tespit edilen kusurlar ile ilgili 24.06.2022 tarihli yazı ile Yükleniciye bozulan işlerin giderilmesi için yazı yazıldığı, Yüklenicinin eksik ve kusurlu işleri tamamlamak için taahhütte bulunduğu fakat henüz bir işlem yapmadığı anlaşılsa da, işin teminat süresinin bitiş tarihi 05.07.2024 olduğu için Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25’inci maddesine göre, tespit edilen bozulmaların Yüklenici tarafından veya onun nam ve hesabına İdarece giderilmesi mümkündür. Dolayısıyla sorgu konusu edilen bozulmalara ilişkin olarak 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71’inci maddesinde öngörüldüğü şekilde kamu kaynağında bir azalma ve artışa engel olma durumu gerçekleşmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde “……… İşi”nde tespit edilen kusurlu işlerle ilgili olarak henüz 5018 Kanun’un 71’nci maddesi kapsamına girecek şekilde bir kamu zararının oluşmadığı anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu ……… TL hakkında ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?