Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
12/13/2023
Karar No:
51508
Esas No:
56219
KARAR
Dairesine yazılması kararının temyizi.
1- 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesiyle; ... Büyükşehir Belediyesince, SGK’ ya yapılması gereken bildirimlerin, zamanında yapılmaması nedeniyle ortaya çıkan idari para cezasının Belediye bütçesinden ödenmesinde ilişilecek bir husus bulunmadığına, ancak Kanun’un öngördüğü yükümlülüğün zamanında yerine getirilmeyerek, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 102’nci maddesi hükmü kapsamında Büyükşehir Belediyesi adına ödenen tutarın, para cezası olarak kesilmesine sebep olan görevlilerin tespiti ve idari para cezasında sorumluluğu bulunan personelden tahsili amacıyla rücu işleminin başlatılması ve sonucundan bilgi verilmesini teminen, konunun ... Büyükşehir Belediyesine yazılması, kararı verilmiştir.
Denetçi sorgusunda “Harcama Yetkilisi” sıfatıyla sorumlu tutulan ve Daire İlamındaki hükmü temyiz etmek amacıyla dilekçe gönderen ..., aşağıda yer verilen temyiz dilekçesi ile 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesine karşı temyiz talebinde bulunmuştur.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
159 sayılı İlamın 16’ncı maddesiyle; ... Büyükşehir Belediyesince, SGK’ ya yapılması gereken bildirimlerin, zamanında yapılmaması nedeniyle ortaya çıkan idari para cezasının Belediye bütçesinden ödenmesinde ilişilecek bir husus bulunmadığına, ancak Kanun’un öngördüğü yükümlülüğün zamanında yerine getirilmeyerek, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 102’nci maddesi hükmü kapsamında Büyükşehir Belediyesi adına ödenen tutarın, para cezası olarak kesilmesine sebep olan görevlilerin tespiti ve idari para cezasında sorumluluğu bulunan personelden tahsili amacıyla rücu işleminin başlatılması ve sonucundan bilgi verilmesini teminen, konunun ... Büyükşehir Belediyesine yazılmasına, karar verilmiştir.
Daire İlamında, adı geçen şahıs adına verilmiş bir tazmin kararı bulunmamakta olup, Belediye bütçesinden ödenen toplam ... TL idari para cezasının ödenmek zorunda kalınmasında sorumluluğu bulunan personelden bu tutarın tahsil edilmesi amacıyla, rücu işleminin başlatılması ve sonucundan bilgi verilmesi için ... Büyükşehir Belediyesi'ne yazılması, kararı verilmiştir.
6085 sayılı Kanunun 61’inci maddesinde atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Dava Şartları” başlıklı 114’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (h) bendinde “davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması” dava şartları arasında sayılmıştır. HMUK “dava şartlarının incelenmesi” kenar başlıklı 115’inci maddesinde de:
“(1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.
(2) Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse da...ın usulden reddine karar verir. …” hükümleri yer almaktadır.
Dava açmakta hukuki yararın varlığından söz edilebilmesi için; hukuk düzeni tarafından kabul edilmiş meşru bir yarar olmalı, bu yarar dava açan hak sahibi ile ilgili olmalı ve dava açıldığı sırada halen mevcut bulunmalıdır. Bu durumda açılacak da...ın mevcut veya muhtemel bir hak ihlali veya hak ihlali tehlikesini bertaraf edecek nitelikte olması gerekir.
Dilekçe sahibi (Denetçi sorgusunda sorumlu tutulan) ...’ ın temyiz başvurusu, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar kapsamında değerlendirildiğinde, 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesinde “ilişilecek husus bulunmadığı” hükmü verilmiş olduğundan, adı geçen dilekçi tarafından Daire Kararının bu maddesi ile ilgili temyiz kanun yoluna gidilmesinde hukuki yararının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan;
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun “Daireler” başlıklı 23’üncü maddesinin 2’nci fıkrası (a) bendinde:
“Hesap mahkemesi olarak sorumluların hesap ve işlemlerine ilişkin düzenlenen yargılamaya esas raporlarda yer alan kamu zararına ilişkin hususları hükme bağlar.”,
“Hüküm ve tutanaklar” başlıklı 50 inci maddesinde ise:
“(1) Daireler tarafından yapılan hesap yargılaması sonucunda; hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğuna veya kamu zararının sorumlulardan tazminine hükmedilir. Bu hükümler dışında, gerekli görülen hususların ilgili mercilere bildirilmesine karar verilebilir.
…
(3) Hesap yargılaması sırasında, mahkemelere veya yürütülen bir soruşturma için ilgili idari mercilere verilmiş olması nedeniyle belgeleri bulunmayan hesap yargılamasına konu olan bir işleme ilişkin bilgi ve belgelerin yeterli görülmemesi ve kovuşturma veya soruşturma sonucunun beklenmesine gerek görülen hallerde, bu hususlara ilişkin hesap ve işlemlerin yargılanması durdurularak, hüküm dışı bırakılabilir. Hüküm dışı bırakılan hususlara ilişkin noksanlıklar giderildikten sonra bu hesap ve işlemlerin yargılanmasına devam edilir.”
Denilmek suretiyle Sayıştay Dairelerince hesap yargılaması sonucunda verilebilecek hükümlerin “hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğu” ve “kamu zararının sorumlulardan tazmini” olduğu ve bu hükümlerin dışında “gerekli görülen hususların ilgili mercilere bildirilmesine” ve “hesap yargılamasına konu olan bir işleme ilişkin bilgi ve belgelerin yeterli görülmemesi ve kovuşturma veya soruşturma sonucunun beklenmesine gerek görülen hallerde hüküm dışı bırakılmasına” karar verilebileceği hususu, açık bir şekilde düzenlenmiştir.
Sayıştay Dairelerince sadece yargılamaya esas raporlarda yer alan kamu zararına ilişkin hususlar hükme bağlanmakta olup, temyize konu bu olayda karar; Sayıştay yargısını teşkil eden kanunlar ve buna dayalı ilgili mevzuat çerçevesinde alınarak hukuken vücut bulmuş ve temyiz talebinde bulunan ilgili ya da herhangi bir sorumlu adına tazmin hükmü verilmemiş olup, konunun idari açıdan değerlendirilmesinin temini bakımından, durumun Büyükşehir Belediye Başkanlığına yazılması doğrultusunda verilmiştir.
Ayrıca, 6085 sayılı Kanun’un “İlamların tebliği, tavzihi ve düzeltilmesi” başlıklı 52’nci maddesi 1’inci fıkrasında da:
“Sayıştay ilamları; sorumlulara, sorumluların bağlı olduğu kamu idarelerine, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için Maliye Bakanlığına, ilgili muhasebe birimine ve başsavcılığa tebliğ edilir.”,
“Temyiz” başlıklı 55’inci maddesinde ise:
“(2) Sayıştay dairelerinin ilamları;
a) Kanuna aykırılık,
b) Yetkiyi aşmak,
c) Hesap yargılaması usullerine riayet etmemek,
gibi sebeplerle, 52’nci maddenin birinci fıkrasında yazılı ilgililer tarafından temyiz olunabilir.
…
(7) Temyiz Kurulu temyiz olunan hükmü olduğu gibi veya düzelterek tasdik eder, bozar ya da Kurul üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile kaldırır. Bozma halinde evrak yeniden karara bağlanmak üzere o kararı veren daireye gönderilir.”
Hükümleri yer almaktadır.
Bu mevzuat hükümleri uyarınca, 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesinde herhangi bir kişinin sorumluluğuna ve herhangi bir miktarın tazminine hükmedilmemiştir. Denetçi sorgusu aşamasında Harcama Yetkilisi sıfatıyla sorumlu tutulmuş olan ve fakat Daire kararında kendisi hakkında herhangi bir tazmin hükmü verilmeyen ...' ın temyiz talebinin usulen kabulü mümkün değildir.
Bu itibarla, dilekçe sahibi ... tarafından 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesi ile ilgili -temyiz- kanun yoluna gidilmesinde hukuki yararı bulunmadığından, Usul Yönünden TEMYİZ TALEBİNİN REDDİNE oybirliğiyle,
Karar verildiği 13.12.2023 tarih ve 56219 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
1- 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesiyle; ... Büyükşehir Belediyesince, SGK’ ya yapılması gereken bildirimlerin, zamanında yapılmaması nedeniyle ortaya çıkan idari para cezasının Belediye bütçesinden ödenmesinde ilişilecek bir husus bulunmadığına, ancak Kanun’un öngördüğü yükümlülüğün zamanında yerine getirilmeyerek, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 102’nci maddesi hükmü kapsamında Büyükşehir Belediyesi adına ödenen tutarın, para cezası olarak kesilmesine sebep olan görevlilerin tespiti ve idari para cezasında sorumluluğu bulunan personelden tahsili amacıyla rücu işleminin başlatılması ve sonucundan bilgi verilmesini teminen, konunun ... Büyükşehir Belediyesine yazılması, kararı verilmiştir.
Denetçi sorgusunda “Harcama Yetkilisi” sıfatıyla sorumlu tutulan ve Daire İlamındaki hükmü temyiz etmek amacıyla dilekçe gönderen ..., aşağıda yer verilen temyiz dilekçesi ile 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesine karşı temyiz talebinde bulunmuştur.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
159 sayılı İlamın 16’ncı maddesiyle; ... Büyükşehir Belediyesince, SGK’ ya yapılması gereken bildirimlerin, zamanında yapılmaması nedeniyle ortaya çıkan idari para cezasının Belediye bütçesinden ödenmesinde ilişilecek bir husus bulunmadığına, ancak Kanun’un öngördüğü yükümlülüğün zamanında yerine getirilmeyerek, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 102’nci maddesi hükmü kapsamında Büyükşehir Belediyesi adına ödenen tutarın, para cezası olarak kesilmesine sebep olan görevlilerin tespiti ve idari para cezasında sorumluluğu bulunan personelden tahsili amacıyla rücu işleminin başlatılması ve sonucundan bilgi verilmesini teminen, konunun ... Büyükşehir Belediyesine yazılmasına, karar verilmiştir.
Daire İlamında, adı geçen şahıs adına verilmiş bir tazmin kararı bulunmamakta olup, Belediye bütçesinden ödenen toplam ... TL idari para cezasının ödenmek zorunda kalınmasında sorumluluğu bulunan personelden bu tutarın tahsil edilmesi amacıyla, rücu işleminin başlatılması ve sonucundan bilgi verilmesi için ... Büyükşehir Belediyesi'ne yazılması, kararı verilmiştir.
6085 sayılı Kanunun 61’inci maddesinde atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Dava Şartları” başlıklı 114’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (h) bendinde “davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması” dava şartları arasında sayılmıştır. HMUK “dava şartlarının incelenmesi” kenar başlıklı 115’inci maddesinde de:
“(1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.
(2) Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse da...ın usulden reddine karar verir. …” hükümleri yer almaktadır.
Dava açmakta hukuki yararın varlığından söz edilebilmesi için; hukuk düzeni tarafından kabul edilmiş meşru bir yarar olmalı, bu yarar dava açan hak sahibi ile ilgili olmalı ve dava açıldığı sırada halen mevcut bulunmalıdır. Bu durumda açılacak da...ın mevcut veya muhtemel bir hak ihlali veya hak ihlali tehlikesini bertaraf edecek nitelikte olması gerekir.
Dilekçe sahibi (Denetçi sorgusunda sorumlu tutulan) ...’ ın temyiz başvurusu, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar kapsamında değerlendirildiğinde, 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesinde “ilişilecek husus bulunmadığı” hükmü verilmiş olduğundan, adı geçen dilekçi tarafından Daire Kararının bu maddesi ile ilgili temyiz kanun yoluna gidilmesinde hukuki yararının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan;
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun “Daireler” başlıklı 23’üncü maddesinin 2’nci fıkrası (a) bendinde:
“Hesap mahkemesi olarak sorumluların hesap ve işlemlerine ilişkin düzenlenen yargılamaya esas raporlarda yer alan kamu zararına ilişkin hususları hükme bağlar.”,
“Hüküm ve tutanaklar” başlıklı 50 inci maddesinde ise:
“(1) Daireler tarafından yapılan hesap yargılaması sonucunda; hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğuna veya kamu zararının sorumlulardan tazminine hükmedilir. Bu hükümler dışında, gerekli görülen hususların ilgili mercilere bildirilmesine karar verilebilir.
…
(3) Hesap yargılaması sırasında, mahkemelere veya yürütülen bir soruşturma için ilgili idari mercilere verilmiş olması nedeniyle belgeleri bulunmayan hesap yargılamasına konu olan bir işleme ilişkin bilgi ve belgelerin yeterli görülmemesi ve kovuşturma veya soruşturma sonucunun beklenmesine gerek görülen hallerde, bu hususlara ilişkin hesap ve işlemlerin yargılanması durdurularak, hüküm dışı bırakılabilir. Hüküm dışı bırakılan hususlara ilişkin noksanlıklar giderildikten sonra bu hesap ve işlemlerin yargılanmasına devam edilir.”
Denilmek suretiyle Sayıştay Dairelerince hesap yargılaması sonucunda verilebilecek hükümlerin “hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğu” ve “kamu zararının sorumlulardan tazmini” olduğu ve bu hükümlerin dışında “gerekli görülen hususların ilgili mercilere bildirilmesine” ve “hesap yargılamasına konu olan bir işleme ilişkin bilgi ve belgelerin yeterli görülmemesi ve kovuşturma veya soruşturma sonucunun beklenmesine gerek görülen hallerde hüküm dışı bırakılmasına” karar verilebileceği hususu, açık bir şekilde düzenlenmiştir.
Sayıştay Dairelerince sadece yargılamaya esas raporlarda yer alan kamu zararına ilişkin hususlar hükme bağlanmakta olup, temyize konu bu olayda karar; Sayıştay yargısını teşkil eden kanunlar ve buna dayalı ilgili mevzuat çerçevesinde alınarak hukuken vücut bulmuş ve temyiz talebinde bulunan ilgili ya da herhangi bir sorumlu adına tazmin hükmü verilmemiş olup, konunun idari açıdan değerlendirilmesinin temini bakımından, durumun Büyükşehir Belediye Başkanlığına yazılması doğrultusunda verilmiştir.
Ayrıca, 6085 sayılı Kanun’un “İlamların tebliği, tavzihi ve düzeltilmesi” başlıklı 52’nci maddesi 1’inci fıkrasında da:
“Sayıştay ilamları; sorumlulara, sorumluların bağlı olduğu kamu idarelerine, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için Maliye Bakanlığına, ilgili muhasebe birimine ve başsavcılığa tebliğ edilir.”,
“Temyiz” başlıklı 55’inci maddesinde ise:
“(2) Sayıştay dairelerinin ilamları;
a) Kanuna aykırılık,
b) Yetkiyi aşmak,
c) Hesap yargılaması usullerine riayet etmemek,
gibi sebeplerle, 52’nci maddenin birinci fıkrasında yazılı ilgililer tarafından temyiz olunabilir.
…
(7) Temyiz Kurulu temyiz olunan hükmü olduğu gibi veya düzelterek tasdik eder, bozar ya da Kurul üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile kaldırır. Bozma halinde evrak yeniden karara bağlanmak üzere o kararı veren daireye gönderilir.”
Hükümleri yer almaktadır.
Bu mevzuat hükümleri uyarınca, 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesinde herhangi bir kişinin sorumluluğuna ve herhangi bir miktarın tazminine hükmedilmemiştir. Denetçi sorgusu aşamasında Harcama Yetkilisi sıfatıyla sorumlu tutulmuş olan ve fakat Daire kararında kendisi hakkında herhangi bir tazmin hükmü verilmeyen ...' ın temyiz talebinin usulen kabulü mümkün değildir.
Bu itibarla, dilekçe sahibi ... tarafından 159 sayılı İlamın 16’ncı maddesi ile ilgili -temyiz- kanun yoluna gidilmesinde hukuki yararı bulunmadığından, Usul Yönünden TEMYİZ TALEBİNİN REDDİNE oybirliğiyle,
Karar verildiği 13.12.2023 tarih ve 56219 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Kararla ilgili sorunuz mu var?