Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 2. Daire Kararı
Karar Tarihi:
3/10/2022
Karar No:
33
Esas No:
35698
KARAR
Belediye Başkanıyla yapılan rutin haber ve söyleşileri yayınlayan gazete ile dergiden, reklam ve sponsorluk ödemesi adı altında gazete ve dergi satın alındığı görülmüştür.
5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14 üncü ve “Belediyenin yetkileri ve imtiyazlar” başlıklı 15 inci maddelerinde, belediyelerce yerine getirilmesi öngörülen görevler ve sorumluluklar ile belediyelerin yetkileri belirtilmiştir. 5393 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan "mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla" ibaresi bu husustaki sınırı da belirlemiştir. Belediye bütçesinden yapılan bir harcamanın Belediye gideri olarak kabul edilebilmesi için mahalli ve müşterek bir ihtiyacın karşılanmasına yönelik, 5393 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde açıkça sayılan görev ve sorumluluklar içinde yer alması gerekmektedir.
5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesinde;
“Belediyenin giderleri şunlardır:
…
k) Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri
…
o) Belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan kamuoyu yoklaması ve araştırması giderleri.
...”
denilmektedir.
Söz konusu maddede, Belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan kamuoyu yoklaması ve araştırmaları için harcama yapılabileceği belirtilmekle birlikte, Kanun maddesinde Belediyenin rutin faaliyet ve hizmetlerinin gazetelerde, televizyonlarda ve web ortamında yer alan haber ve reklam giderleri ile, Belediye Başkanının şahsi reklamı mahiyetinde haber ve söyleşi giderlerinin Belediye bütçesinden karşılanacağına dair hüküm bulunmamaktadır ve sözü edilen giderler, mahalli müşterek nitelik taşımamaktadır.
Sorumlular savunmalarında, her ne kadar söz konusu ödemelerin, 5393 sayılı Kanununun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesindenin (k) bendindeki “Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri” kapsamında olduğunu; Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 3 üncü maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini konusunun belediye başkanının takdirine tabi olduğunu; madde metninde yer almasa da, ayrı bir düzenlemeye tabi tutulmamış olmasının ve muhteviyatı itibariyle benzer niteliğinden dolayı tanıtım giderlerinin de aynı hükme tabi olacağını; yine ilgili ödemelerin aynı Yönergenin “Diğer Tören Giderleri” başlıklı 10 uncu maddesinde, yapılması belde için de gerekli olan veya mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlik ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) harcama yapılabileceği şeklindeki hükmü kapsamında değerlendirildiği belirtilse de söz konusu ödemelerin Belediye Başkanının şahsi reklamı mahiyetinde giderler olduğu anlaşılmaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Üst yöneticiler” başlıklı 11 inci maddesinde üst yöneticilerin, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanılmasının önlenmesinden sorumlu oldukları hüküm altına alındığından Belediye Başkanıyla yapılan rutin haber ve söyleşileri yayınlayan gazete ile dergiden, reklam ve sponsorluk ödemesi adı altında önemli miktarlarda satın alımından, Belediye Başkanı ile ödeme emri evraklarında imzası bulunan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla; Belediyenin rutin faaliyet ve hizmetlerinin gazetelerde, televizyonlarda ve web ortamında yaygın olarak yaptırılan haber ve reklamları ile Belediye Başkanının şahsi reklamı mahiyetinde bazı haber ve söyleşilerin giderlerinin Belediye bütçesinden karşılanması sonucu oluşan toplam … TL kamu zararının Üst Yönetici …, Harcama Yetkilisi … ile Gerçekleştirme Görevlisi …’ye 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğu ile,
Azınlık Görüşü:
Üye …’ın azınlık görüşü:
“Harcama evrakı incelendiğinde, il sınırları içerisinde bulunan medya kuruluşlarında belediye başkanı öne çıkarılarak belediye faaliyetlerinin tanıtımının yer aldığı gazetelerden tanıtım amacıyla kullanılmak üzere makul ölçüyü aşacak şekilde alınmasında tanıtım giderlerinin mahiyetinin tespit ve tayininin mevzuat gereği kurum tarafından belirlenmesi gerektiğinden, belediye başkanı belediyeyi temsil ettiğinden ve seçim dönemi de olmadığından ilgili tanıtım giderlerinin kamu kaynağında artışa engel veya azalışa sebebiyet veren bir durum olarak değerlendirmek yerinde olmayacaktır. Ancak bu tür haberlerin basın yayın kuruluşlarının kuruluş amaçlarına uygun olarak zaten tanıtım amacıyla kullanılması gerektiği de görülmektedir. Bu şekliyle yılın tamamına yayılarak il sınırları içerisindeki medya kuruluşlarına kaynak aktarılmak suretiyle desteklenmesi durumu bulunmaktadır. Bu konuda İçişleri Bakanlığına yazılarak ilgili belediyenin idari açıdan denetlenmesinin sağlanması uygun olacaktır.”
5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14 üncü ve “Belediyenin yetkileri ve imtiyazlar” başlıklı 15 inci maddelerinde, belediyelerce yerine getirilmesi öngörülen görevler ve sorumluluklar ile belediyelerin yetkileri belirtilmiştir. 5393 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan "mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla" ibaresi bu husustaki sınırı da belirlemiştir. Belediye bütçesinden yapılan bir harcamanın Belediye gideri olarak kabul edilebilmesi için mahalli ve müşterek bir ihtiyacın karşılanmasına yönelik, 5393 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde açıkça sayılan görev ve sorumluluklar içinde yer alması gerekmektedir.
5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesinde;
“Belediyenin giderleri şunlardır:
…
k) Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri
…
o) Belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan kamuoyu yoklaması ve araştırması giderleri.
...”
denilmektedir.
Söz konusu maddede, Belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan kamuoyu yoklaması ve araştırmaları için harcama yapılabileceği belirtilmekle birlikte, Kanun maddesinde Belediyenin rutin faaliyet ve hizmetlerinin gazetelerde, televizyonlarda ve web ortamında yer alan haber ve reklam giderleri ile, Belediye Başkanının şahsi reklamı mahiyetinde haber ve söyleşi giderlerinin Belediye bütçesinden karşılanacağına dair hüküm bulunmamaktadır ve sözü edilen giderler, mahalli müşterek nitelik taşımamaktadır.
Sorumlular savunmalarında, her ne kadar söz konusu ödemelerin, 5393 sayılı Kanununun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesindenin (k) bendindeki “Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri” kapsamında olduğunu; Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 3 üncü maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini konusunun belediye başkanının takdirine tabi olduğunu; madde metninde yer almasa da, ayrı bir düzenlemeye tabi tutulmamış olmasının ve muhteviyatı itibariyle benzer niteliğinden dolayı tanıtım giderlerinin de aynı hükme tabi olacağını; yine ilgili ödemelerin aynı Yönergenin “Diğer Tören Giderleri” başlıklı 10 uncu maddesinde, yapılması belde için de gerekli olan veya mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlik ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) harcama yapılabileceği şeklindeki hükmü kapsamında değerlendirildiği belirtilse de söz konusu ödemelerin Belediye Başkanının şahsi reklamı mahiyetinde giderler olduğu anlaşılmaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Üst yöneticiler” başlıklı 11 inci maddesinde üst yöneticilerin, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanılmasının önlenmesinden sorumlu oldukları hüküm altına alındığından Belediye Başkanıyla yapılan rutin haber ve söyleşileri yayınlayan gazete ile dergiden, reklam ve sponsorluk ödemesi adı altında önemli miktarlarda satın alımından, Belediye Başkanı ile ödeme emri evraklarında imzası bulunan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla; Belediyenin rutin faaliyet ve hizmetlerinin gazetelerde, televizyonlarda ve web ortamında yaygın olarak yaptırılan haber ve reklamları ile Belediye Başkanının şahsi reklamı mahiyetinde bazı haber ve söyleşilerin giderlerinin Belediye bütçesinden karşılanması sonucu oluşan toplam … TL kamu zararının Üst Yönetici …, Harcama Yetkilisi … ile Gerçekleştirme Görevlisi …’ye 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğu ile,
Azınlık Görüşü:
Üye …’ın azınlık görüşü:
“Harcama evrakı incelendiğinde, il sınırları içerisinde bulunan medya kuruluşlarında belediye başkanı öne çıkarılarak belediye faaliyetlerinin tanıtımının yer aldığı gazetelerden tanıtım amacıyla kullanılmak üzere makul ölçüyü aşacak şekilde alınmasında tanıtım giderlerinin mahiyetinin tespit ve tayininin mevzuat gereği kurum tarafından belirlenmesi gerektiğinden, belediye başkanı belediyeyi temsil ettiğinden ve seçim dönemi de olmadığından ilgili tanıtım giderlerinin kamu kaynağında artışa engel veya azalışa sebebiyet veren bir durum olarak değerlendirmek yerinde olmayacaktır. Ancak bu tür haberlerin basın yayın kuruluşlarının kuruluş amaçlarına uygun olarak zaten tanıtım amacıyla kullanılması gerektiği de görülmektedir. Bu şekliyle yılın tamamına yayılarak il sınırları içerisindeki medya kuruluşlarına kaynak aktarılmak suretiyle desteklenmesi durumu bulunmaktadır. Bu konuda İçişleri Bakanlığına yazılarak ilgili belediyenin idari açıdan denetlenmesinin sağlanması uygun olacaktır.”
Kararla ilgili sorunuz mu var?