Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 2. Daire Kararı
Karar Tarihi:
1/17/2023
Karar No:
90
Esas No:
35750
KARAR
Asgari ücret desteğinin hakediş ödemelerinden kesilmemesi
... Personel Anonim Şirketinden yapılan işçilik hizmet alımı kapsamında, hazine tarafından karşılanan asgari ücret desteğinden yararlanan yüklenicinin hakediş ödemelerinden asgari ücret destek tutarlarının mahsup edilmediği görülmüştür.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 85’inci maddesinde;
“4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
a) 2020 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 147 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2021 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
b) 2021 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2021 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır.
….
4734 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilir.”
Hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri sigorta primlerinden belirli bir kısmı mahsup edilecek olup bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Aynı maddenin devamında mevzuatta öngörülen idareler tarafından yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak bu tutarların işverenlerin hakedişinden kesileceği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre; Belediyeler 4734 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin (a) bendinde sayılan idareler arasında yer aldığından, belediyelerce asgari ücret destek kesintilerinin yapılması gerekmektedir.
Uygulamaya ilişkin olarak Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 16.08.2021 tarih ve 2021/28 sayılı Genelgenin “İhale makamlarınca destekten yararlanan işverenlerin hakedişlerinden yapılacak kesintilere ilişkin usul ve esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde; 5510 sayılı Kanunun Geçici 85’inci maddesi kapsamında destekten yararlanan işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca hakedişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan tutarın Sosyal Güvenlik Kurumunun “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görülebileceği belirtilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarına, Sosyal Güvenlik Kurumunun “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından ulaşılmakta olup, 4734 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sayılan belediyelerce ilgili mevzuatı uyarınca yapılan, sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü personel hizmet alımlarında, işverenlerin yararlanmış olduğu asgari destek tutarlarının işverenlerin hakedişinden kesilmesi gerekmektedir.
Belediye şirketi olan ... Personel Anonim Şirketinin 2021 yılında yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde asgari ücret desteğinden yararlanmış olmasına karşın yararlanmış olduğu asgari ücret destek tutarlarının hakedişlerinden kesilmemesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüştür.
Oluşan kamu zararında; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 32 ve 33’üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğu bulunmaktadır. Diğer taraftan, işin kontrolünü yürüten kontrolörler, işin kendi uzmanlık alanları ile ilgili kısımlarından sorumlu olup işverenin yararlandığı asgari ücret destek tutarlarının hakedişlerinden mahsup edilmemesi ile ilgili sorumlulukları bulunmamaktadır.
Bu itibarla ... Personel Anonim Şirketi’nden yapılan işçilik hizmet alımı kapsamında, yüklenici hazine tarafından karşılanan asgari ücret desteğinden yararlanmış olmasına rağmen hakediş ödemelerinden bu tutarların mahsup edilmemesi sonucu sebebiyet verilen … TL kamu zararının,
… TL sinin Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürü) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi ...’a,
… TL sinin Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdür V.) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi ...’a,
… TL sinin Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Egitim Müdürü) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdür V.) ...’a,
Müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğu ile;
Azınlık Görüşü:
Üye … karşı oy gerekçeleri:
Hazine tarafından karşılanan asgari ücret desteği işverenlere verilen teşvik niteliğinde olup bu tutarların işverenin hakedişinden kesinti yapılmadan ödenmesinde ilişik bulunmadığına karar verilmesi gerekir.
... Personel Anonim Şirketinden yapılan işçilik hizmet alımı kapsamında, hazine tarafından karşılanan asgari ücret desteğinden yararlanan yüklenicinin hakediş ödemelerinden asgari ücret destek tutarlarının mahsup edilmediği görülmüştür.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 85’inci maddesinde;
“4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
a) 2020 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 147 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2021 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
b) 2021 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2021 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır.
….
4734 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilir.”
Hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri sigorta primlerinden belirli bir kısmı mahsup edilecek olup bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Aynı maddenin devamında mevzuatta öngörülen idareler tarafından yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak bu tutarların işverenlerin hakedişinden kesileceği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre; Belediyeler 4734 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin (a) bendinde sayılan idareler arasında yer aldığından, belediyelerce asgari ücret destek kesintilerinin yapılması gerekmektedir.
Uygulamaya ilişkin olarak Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 16.08.2021 tarih ve 2021/28 sayılı Genelgenin “İhale makamlarınca destekten yararlanan işverenlerin hakedişlerinden yapılacak kesintilere ilişkin usul ve esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde; 5510 sayılı Kanunun Geçici 85’inci maddesi kapsamında destekten yararlanan işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca hakedişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan tutarın Sosyal Güvenlik Kurumunun “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görülebileceği belirtilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarına, Sosyal Güvenlik Kurumunun “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından ulaşılmakta olup, 4734 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sayılan belediyelerce ilgili mevzuatı uyarınca yapılan, sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü personel hizmet alımlarında, işverenlerin yararlanmış olduğu asgari destek tutarlarının işverenlerin hakedişinden kesilmesi gerekmektedir.
Belediye şirketi olan ... Personel Anonim Şirketinin 2021 yılında yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde asgari ücret desteğinden yararlanmış olmasına karşın yararlanmış olduğu asgari ücret destek tutarlarının hakedişlerinden kesilmemesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüştür.
Oluşan kamu zararında; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 32 ve 33’üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğu bulunmaktadır. Diğer taraftan, işin kontrolünü yürüten kontrolörler, işin kendi uzmanlık alanları ile ilgili kısımlarından sorumlu olup işverenin yararlandığı asgari ücret destek tutarlarının hakedişlerinden mahsup edilmemesi ile ilgili sorumlulukları bulunmamaktadır.
Bu itibarla ... Personel Anonim Şirketi’nden yapılan işçilik hizmet alımı kapsamında, yüklenici hazine tarafından karşılanan asgari ücret desteğinden yararlanmış olmasına rağmen hakediş ödemelerinden bu tutarların mahsup edilmemesi sonucu sebebiyet verilen … TL kamu zararının,
… TL sinin Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürü) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi ...’a,
… TL sinin Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdür V.) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi ...’a,
… TL sinin Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Egitim Müdürü) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdür V.) ...’a,
Müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğu ile;
Azınlık Görüşü:
Üye … karşı oy gerekçeleri:
Hazine tarafından karşılanan asgari ücret desteği işverenlere verilen teşvik niteliğinde olup bu tutarların işverenin hakedişinden kesinti yapılmadan ödenmesinde ilişik bulunmadığına karar verilmesi gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?