ARAÇ TAMİR MASRAFLARININ SÜRÜCÜYE RÜCU EDİLMEMESİ

…………. Belediyesine ait …………. plakalı aracın trafik kazasına karışması, söz konusu kazada aracı kullanan sürücünün yüzde yüz kusurlu olması, aracın tamirat masraflarının Belediye bütçesinden ödenmesi ve ilgili görevliye herhangi bir rücu işleminin yapılmaması hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili hükümler” Bölümünde yer alan “Genel ilkeler” başlıklı 128’inci maddesinde; Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği, memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “İstihdam şekilleri” başlıklı 4’üncü maddesinde kamu hizmetlerinin; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle görüleceği, aynı Kanun’un “Dört istihdam şekli dışında personel çalıştırılamıyacağı” başlıklı 5’inci maddesinde ise, Kanun’a tabi kurumların, dördüncü maddede yazılı dört istihdam şekli dışında personel çalıştıramayacağı belirtilmektedir.

Anılan mevzuat hükümleri uyarınca kamu tüzel kişilerinin yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetleri, memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel veya işçiler istihdam edilerek yürütüleceği, sayılan istihdam türleri dışında personel çalıştırılamayacağı anlaşılmaktadır.

Rapordan, Belediye’ye ait hizmet aracının trafik kazasına karışması sonucu tamir masraflarının Belediye bütçesinden karşılanarak yüzde yüz kusurlu olan sürücüye rücu edilmediği, ayrıca söz konusu kazada Belediye’ye ait hizmet aracını kullanan sürücünün idarenin personeli olmadığı, ilçede faaliyet gösteren Dernek bünyesinde Belediye adına istihdam ettirilen görevli olduğu anlaşılmaktadır.

Kamu idarelerinin özel hukuk tüzel kişisi olan dernekler üzerinden personel istihdam ederek kamu hizmeti sunmaları yukarıda açıklanan hükümlerden ötürü mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun haksız fiillerden doğan borç ilişkilerini düzenleyen “Sorumluluk” üst başlıklı 49’uncu maddesinde kusurlu ve hukuka aykırı bir fiile zarara sebebiyet verenin, bu zararı gidermekle yükümlü olduğu,

Aynı Kanun’un “Tazminat” üst başlıklı 51’inci maddesinde, haksız fiil sonucu ortaya çıkan zararın giderilmesine ilişkin tazminatın kapsamı ve ödenme biçimi, durumun gereği ve özellikle kusurun ağırlığı göz önüne alınarak belirleneceği,

“Rücu isteminde” başlıklı 73’üncü maddesinde, rücu isteminin tazminatın tamamının ödendiği ve birlikte sorumlu kişinin öğrenildiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde tazminatın tamamının ödendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrayacağı,

Düzenlenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, Belediye başkanının; Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek ve belediyenin hak ve menfaatlerini korumakla yetkili olduğu, mezkûr maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde ise, Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmekle görevli olduğu ifade edilmiştir.

Belediyeye ait …………. plakalı hizmet aracının trafik kazasına karışmasında, Belediye’ye ait hizmet aracı sürücüsünün kaza tespit tutanağında yüzde yüz kusurlu olduğu, fiilinin Karayolları Trafik Kanunu ve Trafik Yönetmeliği’nin ilgili hükümlerine aykırılık teşkil ettiği ve araçta oluşan hasarın Belediye bütçesinden karşılanması sonucu Belediye’nin zarara uğratıldığı görülmüştür.

Söz konusu olayda, araç tamir masraflarının trafik kazasında yüzde yüz kusurlu olan araç sürücüsüne rücu edilmesine ilişkin herhangi bir işlemin başlatılmadığı anlaşılmaktadır.

Kamu hizmetlerinin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütüleceği ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda tadadi olarak sayılan istihdam türleri dışında personel çalıştırılamayacağı hükümlerine aykırı olacak şekilde, kamu hizmetlerinin yürütülmesi için Dernek aracılığıyla personel görevlendirmesinde bulunan ve Belediye’ye ait hizmet aracını bu personelin kullandığı sırada haksız fiil sonucu meydana gelen kazada öncelikle hem araç tamir masraflarının Belediye bütçesinden karşılanması hem de sonrasında rücu işlemleri için takip ve tahsil işlemlerinin başlatılmaması nedeniyle Belediye Başkanının, Belediye’nin uğramış olduğu zarardan tek başına sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu itibarla, …………. Belediyesine ait …………. plakalı aracın trafik kazasına karışması, aracın tamirat masraflarının Belediye bütçesinden ödenmesi ve söz konusu kazada Belediye personeli olmayan sürücüye rücu işleminin yapılmaması sonucunda oluşan …………. TL tutarındaki kamu zararının Üst Yönetici ………….’a (Belediye Başkanı) tek başına,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,

Oy birliğiyle,

Karar verildi.