Yersiz belge düzenlenmesi



..... yükleniminde gerçekleştirilen “..... Alımı” işinde; alım konusu saksı bitkileri fiilen alınmamış olmasına rağmen alınmış gibi belge düzenlenmesi neticesinde ..... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak;

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun;

“Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde;

“Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.”

“Kamu zararı” başlıklı 71’inci maddesinde;

“(Değişik birinci fıkra: 25/4/2007-5628/4 md.) Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.

Kamu zararının belirlenmesinde;

…,

b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,

…

esas alınır.

(Değişik üçüncü fıkra: 22/12/2005-5436/10 md.) Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir.

Alınmamış para, mal ve değerleri alınmış; sağlanmamış hizmetleri sağlanmış; yapılmamış inşaat, onarım ve üretimi yapılmış veya bitmiş gibi gösteren gerçek dışı belge düzenlemek suretiyle kamu kaynağında bir artışa engel veya bir eksilmeye neden olanlar ile bu gibi kanıtlayıcı belgeleri bilerek düzenlemiş, imzalamış veya onaylamış bulunanlar hakkında Türk Ceza Kanunu veya diğer kanunların bu fiillere ilişkin hükümleri uygulanır. Ayrıca, bu fiilleri işleyenlere her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemelerin iki katı tutarına kadar para cezası verilir.

…”

Hükümleri yer almaktadır.

Sorgu konusu olayda, saksı bitkileri alımı işi 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d maddesi kapsamında .....’den doğrudan temin usulü ile gerçekleştirilmiştir. ..... tarihinde alım konusu saksı bitkilerinin teslim alındığına dair muayene ve kabul komisyonu tutanağı düzenlenmiş ve komisyon üyelerince de söz konusu tutanak imza altına alınmış, akabinde ise alımın yapıldığı firma tarafından yine aynı tarihli fatura düzenlenmiş, taşınır kayıtları yapılmış ve bu işlemlerin sonucunda, ödenecek tutarın 320-Bütçe Emanetleri hesabına kaydı yapılmış ve ..... tarih ve ..... No.lu muhasebe işlem fişi düzenlenmiştir. 2022 yılı denetimleri kapsamında yerinde yapılan incelemelerde, alımı yapılan söz konusu saksı bitkilerinin kontrolü yapılmak istenmiş, iş mahallinde yapılan kontroller neticesinde ise alım konusu malzemelerin hiç alınmadığı tespit edilmiş ve durum tutanak altına alınmıştır. Bu tutanak dayanak gösterilerek, kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesiyle sorgu düzenlenmiştir.

Her ne kadar; Sorumlular savunmada özetle, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71’inci maddesi değerlendirildiğinde, kamu zararı olgusundan söz edilmesi için; kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması gerektiğini, yüklenici ...... firmasına hiçbir suretle ödeme yapılmadığını, kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olan herhangi bir durum olmadığından, kamu zararının oluşmadığını belirtmişlerse de; sorumlularca belirtildiğinin aksine, işin yüklenicisine ödenmesi gereken tutarın ödenmeyip kişi adına emanet hesabında bekletilmesi, kamu zararının oluşmasına engel teşkil etmemektedir. Zira, ilgili tutarın emanet hesaplara alınması, harcamaya ait tüm süreçlerin gerçekleştirildiğini, malın teslim alındığını ve alım işinin tamamlandığını göstermektedir. Tahakkuk etmiş bir gider oluştuğu için, İdarenin ödeme yapması gereken bir tutar meydana gelmiş ve kamu zararı oluşmuştur.

Fakat sorumlularca gönderilen savunmaya ekli ve firmanın tüm haklarından feragat ettiğine dair yazı ile bu yazıya istinaden 320 Bütçe Emanetleri hesabına alınan tutarın iptaline ilişkin düzenlenen ..... tarih ve ..... No.lu muhasebe işlem fişinin incelenmesi neticesinde kamu zararının giderildiği görülmüştür.

Ancak, sorumlularca gönderilen savunmada da kabul edildiği üzere, teslim edilmemiş bir mal sanki teslim edilmiş gibi muayene ve kabul komisyonunca belge düzenlenmiş, taşınır giriş işlemleri yapılmış, bu belgelere dayanılarak muhasebe belgeleri düzenlenmiş ve muhasebe kayıtları yapılmıştır. 5018 sayılı Kanun'un 71’inci maddesinde ise, alınmamış para, mal ve değerleri alınmış; sağlanmamış hizmetleri sağlanmış gibi gösteren gerçek dışı belge düzenlemek suretiyle kamu kaynağında bir artışa engel veya bir eksilmeye neden olanlar ile bu gibi kanıtlayıcı belgeleri bilerek düzenlemiş, imzalamış veya onaylamış bulunanlar hakkında Türk Ceza Kanunu veya diğer kanunların bu fiillere ilişkin hükümlerinin uygulanacağı, ayrıca, bu fiilleri işleyenlere her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemelerin iki katı tutarına kadar para cezası verileceği belirtilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde, ..... yükleniminde gerçekleştirilen “..... Alımı” işinde; alım konusu saksı bitkileri fiilen alınmamış olmasına rağmen alınmış gibi belge düzenlenmesi sonucu oluşan toplam ..... TL kamu zararının sorumlularına ortaklaşa ve zincirleme ödettirilmesine karar verilmesi gerekmekteyse de;

Sorumlular tarafından gönderilen savunmalardan, söz konusu ..... TL ile ilgili ..... tarih ve ..... No.lu muhasebe işlem fişinde yapılan muhasebe kayıtlarının, daha sonra ..... tarih ve ..... No.lu muhasebe işlem fişi ile yapılan kayıtlarla iptal edildiği ve ayrıca firmanın tüm haklarından feragat ettiğine dair yazının savunma ekinde gönderildiği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu ..... TL hakkında ilişilecek bir husus bulunmadığına,

....

oy birliğiyle karar verildi.