Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
3/21/2023
Karar No:
141
Esas No:
445
KARAR
Hizmet Alımı
Belediye şirketi .......... Ltd. Şti.’den yapılan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında çalıştırılan işçilere, Toplu İş Sözleşmesi kapsamında sağlanan yemek ve yakacak yardımlarından, sendika aidatı veya dayanışma aidatı ödemeyen işçilerin de yararlandırılması sonucu .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
18.10.2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun “Toplu iş sözleşmesinden yararlanma” başlıklı 39 uncu maddesinde;
“(1) Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır.
…
(4) Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için işçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma, talep tarihinden geçerlidir.
…”
denilmek suretiyle, toplu iş sözleşmesi ile sağlanan haklardan taraf işçi sendikasına sendika aidatı ödeyerek üye olan işçiler ile, üyesi olmamakla birlikte ilgili sendikaya dayanışma aidatı ödeyen işçilerin yararlanabileceğine hükmedilmiştir.
Anılan hüküm uyarınca, Belediye ile .......... Sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinin “Toplu iş sözleşmesinden yararlanma şartları” başlıklı 4 üncü maddesinde de; imzalanan sözleşmeden .......... Sendikası üyeleri ile .......... Sendikasına dayanışma aidatı ödeyen işçilerin faydalanacağına ilişkin bir hükme yer verilmiştir.
Ayrıca, 22.08.2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğinin 78.30. maddesinde;
“78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dâhil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dâhil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
…
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.”
denilmektedir.
Yukarıda belirtilen mevzuat ve Toplu İş Sözleşmesi hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; toplu iş sözleşmesi kapsamındaki hak ve menfaatlerden faydalanabilmesi için işçinin ilgili sendikaya üyelik aidatı ya da dayanışma aidatı ödemesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Ancak .......... Belediyesi ile .......... Ltd. Şti. arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalıştırılan işçilere ait ücret bordrolarında yapılan incelemede, herhangi bir sendika aidatı ya da dayanışma aidatı kesintisi bulunmadığı halde bazı işçilerin toplu iş sözleşmesi kapsamındaki hak ile menfaatlerden faydalandırıldığı ve anılan Şirkete bu maddi menfaatler üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerin de ayrıca ödendiği, yapılan söz konusu ödeme sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği,
görülmekle birlikte, .......... TL tutarındaki kamu zararının, .......... Ltd. Şti.’nin bütçe emanetlerindeki alacağından mahsup edildiği ve .......... tarih ve .......... numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile tahsil olunduğu anlaşıldığından, söz konusu tutar için ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Belediye şirketi .......... Ltd. Şti.’den yapılan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında çalıştırılan işçilere, Toplu İş Sözleşmesi kapsamında sağlanan yemek ve yakacak yardımlarından, sendika aidatı veya dayanışma aidatı ödemeyen işçilerin de yararlandırılması sonucu .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
18.10.2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun “Toplu iş sözleşmesinden yararlanma” başlıklı 39 uncu maddesinde;
“(1) Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır.
…
(4) Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için işçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma, talep tarihinden geçerlidir.
…”
denilmek suretiyle, toplu iş sözleşmesi ile sağlanan haklardan taraf işçi sendikasına sendika aidatı ödeyerek üye olan işçiler ile, üyesi olmamakla birlikte ilgili sendikaya dayanışma aidatı ödeyen işçilerin yararlanabileceğine hükmedilmiştir.
Anılan hüküm uyarınca, Belediye ile .......... Sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinin “Toplu iş sözleşmesinden yararlanma şartları” başlıklı 4 üncü maddesinde de; imzalanan sözleşmeden .......... Sendikası üyeleri ile .......... Sendikasına dayanışma aidatı ödeyen işçilerin faydalanacağına ilişkin bir hükme yer verilmiştir.
Ayrıca, 22.08.2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğinin 78.30. maddesinde;
“78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dâhil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dâhil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
…
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.”
denilmektedir.
Yukarıda belirtilen mevzuat ve Toplu İş Sözleşmesi hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; toplu iş sözleşmesi kapsamındaki hak ve menfaatlerden faydalanabilmesi için işçinin ilgili sendikaya üyelik aidatı ya da dayanışma aidatı ödemesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Ancak .......... Belediyesi ile .......... Ltd. Şti. arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalıştırılan işçilere ait ücret bordrolarında yapılan incelemede, herhangi bir sendika aidatı ya da dayanışma aidatı kesintisi bulunmadığı halde bazı işçilerin toplu iş sözleşmesi kapsamındaki hak ile menfaatlerden faydalandırıldığı ve anılan Şirkete bu maddi menfaatler üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerin de ayrıca ödendiği, yapılan söz konusu ödeme sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği,
görülmekle birlikte, .......... TL tutarındaki kamu zararının, .......... Ltd. Şti.’nin bütçe emanetlerindeki alacağından mahsup edildiği ve .......... tarih ve .......... numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile tahsil olunduğu anlaşıldığından, söz konusu tutar için ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?