Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
3/13/2024
Karar No:
49829
Esas No:
56552
KARAR
Yapım işinde; uygulama projesinde yer alan bazı imalatların yapılmaması;
20- 296 sayılı Ek İlamın 28. maddesinin (a) bendiyle; yukarıda adı geçen iş (...-… Yapımı) kapsamında “CT-31-KLIMA VE HAV.-BODRUM KAT” ve “CT16-BODRUM KAT SIHHI TESISAT” isimli uygulama projelerinde yer aldığı halde 70 adet Emiş Menfezi (60x60 cm), 79 adet Üfleme Menfezi (60x60 cm), 45 adet Gemici Anemostatı (çap 120 cm), 1 adet Taze Hava Emiş Panjuru (150x55 cm) , 3 adet Hava Egzoz Panjuru (30x30 cm), 2 adet Kanal Tipi Fan (1000m3/h) ve 1 adet Kanal Tipi Aspiratör (1.500m3/h) imalatlarının yapılmadığı ve iş eksilişi yapılmamasına rağmen, bedelinin yükleniciye ödendiği gerekçesiyle … TL’nin tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir.
Sorumlular (Hakediş Kapağı Üzerinde İmzası Bulunan) Kontrol Teşkilatı Üyesi sıfatıyla temyiz talep eden Makine Yüksek Mühendisi … ve (Geçici ve Kesin Kabul Tutanakları Üzerinde İmzası Bulunan) Geçici ve Kesin Kabul Heyetleri Üyesi sıfatlarıyla temyiz talep eden Elektrik Teknikeri Makine Mühendisi …], ortaklaşa gönderdikleri temyiz dilekçesinde özetle; bahse konu imalatların proje mahal listesi ve yapılacak işler listesi doğrultusunda tamamının bodrum kat, çatı katı ve binada bulunan diğer katlarda gerekli görülen yerlerde yapıldığını, ancak Denetçi ve Sayıştay Bilirkişisi denetimlerini yaparken kıyaslamayı uygulama projesi yerine yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yaptığı için yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda herhangi bir fazla ödemenin yapılmadığının görüleceğini, söz konusu ihale için hazırlanan yaklaşık maliyetin; Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde belirtilen; “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı “Madde 8”, “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti” başlıklı “Madde 9”, “Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti” başlıklı “Madde 10” ve “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı “Madde 11” hükümleri doğrultusunda hazırlandığını, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Yaklaşık Maliyet” başlıklı 9 uncu maddesinde; “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” denildiğini, bu tanımdan hareketle yaklaşık maliyetin;
- Her türlü fiyat araştırması yapılması,
- Dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilmesi,
- Gizliliğinin muhafaza edilmesi.
Şeklinde üç önemli özelliğinin bulunduğunun net olarak ortaya çıkmakta olduğunu, yaklaşık maliyetin; ilan sürelerinin belirlenmesinde, yeterlik kriterlerinin tespit edilmesinde, aşırı düşük teklif sorgulamalarında, ihale konusu işe ilişkin ödeneğin bulunup bulunmadığı konularında idarelerce dikkate alındığını, yaklaşık maliyetin firmaların sunmuş olduğu tekliflerle ilgisinin bulunmadığını, yaklaşık maliyetin bir referans olduğunu, ihalenin gerçekçi fiyatlara yapılıp yapılmadığını tespit etmek açısından kullanılan bir araç olduğunu, şimdi böyle bir yapı içerisinde yaklaşık maliyetten yola çıkarak bütün ihalelerde kamu zararı bulunduğunu belirtmenin doğru olmadığı kanaatinde olduklarını, ihalelere katılan firmaların kendilerine bakar tarafıyla tekliflerini oluşturduklarını, yaklaşık maliyetin gizli olduğunu ve gizliliği muhafaza edildiği için buna göre değil, kendi gerçekçi maliyetlerine göre tekliflerini sunduklarını, yaklaşık maliyetin gizli olduğu ve istekliler tarafından bilinmediği böyle bir ortamda, yaklaşık maliyete kıyasla bir karar vermenin 4734 sayılı Kanunun getiriliş gayesine uygun olmadığını, ayrıca, burada önemli olan konunun yaklaşık maliyetin ihaleye giren firma tarafından bilinmediği hususu olduğunu, ... ihale kayıt numaralı “… Yapım İşi” için taraflar arasında imzalanan sözleşmenin;
“Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6. maddesinde;
“6.1. Bu Sözleşme, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenici tarafından teklif edilen (…) (TL) toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.
6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel esas alınır.”
Hükümlerinin yer aldığını, anahtar teslimi götürü bedel işlerde isteklilerin tekliflerini ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listesine dayalı olarak işin tamamı için verdikleri, sözleşmenin yüklenici tarafından teklif edilen toplam bedel üzerinden akdedildiği ve yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde de yüklenicinin teklif ettiği toplam bedelin esas alınmasının icap ettiği hususlarının bilinen bir durum olduğunu, bu ödemelerin de pursantaj oranları dikkate alınarak yapıldığını, söz konusu kalemlerin hakediş ödemesinde de pursantaj oranının dikkate alındığını, farklı bir ödeme yöntemi kullanılmadığını, kamu zararından bahsedilmesinin mümkün olmadığını, söz konusu sorguda fazla ödendiği belirtilen imalatların, sorguda da ifade edildiği gibi projeye uygun yapılmış imalatlar olduğunu, kıyaslama yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yapıldığı için yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda herhangi bir fazla ödemenin yapılmadığının görüleceğini, 2018 yılında, yerinde yapılan denetimler için oluşturulan uzman heyetler tarafından, kendilerine eşlik edecek Kontrol Teşkilatı Görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırıp bilgilerine başvurulmadan raporlama yapıldığını, yine Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin de incelemeleri sırasında yine Kontrol Teşkilatı görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırmadığını ve hiçbir şekilde bilgilerine ve görüşlerine itibar edilmediğini, söz konusu tarafların sahada birlikte çalışma imkânı oluşturulsaydı, taraflarına yöneltilmiş sorguların hepsinin sahada çözülmüş olacağını ki; yerinde denetimin amacının da bu olduğunu Kurulumuza arz etmişlerdir.
Başsavcılık mütalaasında özetle; sorumluların sorgu aşamasındaki savunmalarına benzer nitelikteki gerekçelerle imalatların projeye uygun yapıldığı, kıyaslamanın yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yapılması nedeniyle farkın ortaya çıktığı, herhangi bir fazla ödeme yapılmadığından bahisle kamu zararı oluşmadığı savıyla tazmin hükmünün kaldırılmasını talep ettikleri ifade edildikten sonra; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde; sorumluların temyiz dilekçesinde dile getirdiği hususlar savunmalarında dile getirdikleri hususlarla benzer nitelikte olup, dilekçede yer alan hususlar Dairece yasal gerekçeleriyle tüm yönleriyle karşılandığından; temyiz talebinin reddedilerek Daire kararının tasdik edilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmuştur.
İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan sorumlulardan … ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup …’a 23.02.2024 tarihinde duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadığından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyabında),
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Temyize konu işbu ek ilam maddesi bendinde tazmin hükmü, Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporları, … 11. Asliye Hukuk Mahkemesi Bilirkişi Heyetinin ilk raporu ve ... Hukuk Müşavirliğinin itiraz ettiği hususları içeren ek raporu ile Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporlarına sorumlular tarafından yapılan itirazlar dikkate alınarak düzenlenen yargılamaya esas ek raporun incelenmesi sonucunda; adı geçen işte “CT-31-KLIMA VE HAV.-BODRUM KAT” ve “CT16-BODRUM KAT SIHHI TESISAT” isimli uygulama projelerinde yer aldığı halde 70 adet Emiş Menfezi (60x60 cm), 79 adet Üfleme Menfezi (60x60 cm), 45 adet Gemici Anemostatı (çap 120 cm), 1 adet Taze Hava Emiş Panjuru (150x55 cm), 3 adet Hava Egzoz Panjuru (30x30 cm), 2 adet Kanal Tipi Fan (1000 m³/h) ve 1 adet Kanal Tipi Aspiratör (1.500 m³/h) imalatlarının yapılmadığı ve iş eksilişi yapılmamasına rağmen, bedelinin yükleniciye ödenmesi suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesiyle verilmiştir.
Bu tazmin gerekçesi de işe ait sözleşmenin “Sözleşmenin Türü ve Bedeli” başlıklı 6. maddesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun (uygulama projesini tanımlayan) “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesi, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12 nci maddesinin birinci fıkrası, “Sözleşme ve eklerine uymayan” işler başlıklı 23 üncü maddesi ve “Hatalı, kusurlu ve eksik işler” başlıklı 24 üncü maddesi hükümlerine dayandırılmıştır.
Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerce düzenlenen Raporda aynen:
“Tespit a) ... ihalenin eki olan CT31 Klima ve Havalandırma-Bodrum Kat Kat ve CT16 Bodrum Kat Sıhhi Tesisat isimli uygulama projelerine göre borumdaki hasta izleme, kafeterya, hasta bekleme ve merkezi sterilizasyon merkezinde yapılması gereken, kazan dairesinin dışarı çıkarılması gibi proje değişikliklerinden dolayı, 70 adet Emiş Menfezi (60x60 cm), 79 adet Üfleme Menfezi (60x60 cm), 37 adet Gemici anemostatı (Φ 120 cm), 1 adet Taze Hava Emiş Menfezi (150x55 cm), 3 adet Hava Egzoz Panjuru (30x30 cm), 2 adet Kanal Tipi Fan (1.000 m3/h) ve 1 adet Kanal Tipi Aspiratör (1.500 m3/h) imalatları yapılmamıştır.
Maliyetlendirme a);
... ihale kayıt numaralı “… Yapım İşi”ne ait yaklaşık maliyetinin hazırlandığı 2011 yılına ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim fiyatları ve Yaklaşık Maliyetin hesaplanmasında kullanılan özel poz maliyetleri çerçevesinde ihale indirimli yüklenici teklif fiyatı, kamu zararı ve KDV’li kamu zararı aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır.
Sonuç a)
Söz konusu imalat değişikliklerine ilişkin herhangi bir proje değişikliğinin bulunmadığı, ihale eki olan uygulama projesine göre yapılması istenen imalatların yapılmadığı, söz konusu kalemlerin hakediş ile yükleniciye ödendiği KDV dahil … TL’lik kamu zararının oluştuğu … kanaatine varılmıştır.”
Eksik yapıldığı gerekçesiyle kamu zararına konu edilen söz konusu imalatlar ile ilgili olarak sorumlularca “bu imalatların proje mahal listesi ve yapılacak işler listesi doğrultusunda tamamı bodrum kat, çatı katı ve binada bulunan diğer katlarda gerekli görülen yerlerde yapıldığı, ancak Denetçi ve Sayıştay Bilirkişisinin denetimlerini yaparken kıyaslamayı uygulama projesi yerine yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yaptığı için yaklaşık maliyet üzerinden bir değerlendirme yapılamayacağı için herhangi bir fazla ödemenin yapılmadığı” ileri sürülmekte ise de; Sayıştay’ca görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin incelemesini “CT-31-KLIMA VE HAV.-BODRUM KAT” ve “CT16-BODRUM KAT SIHHI TESISAT” isimli uygulama projesi üzerinden yaptığı ve yapılmayan imalatların miktarlarını bu projelere göre tespit ettiği açık bir şekilde görülmektedir. Sayıştay Bilirkişisi, sadece yapılmayan imalatların bedellerini (maliyetlendirmesini) işin yaklaşık maliyetinin hazırlandığı 2011 yılına ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının resmi poz numaralı resmi fiyatları ve yaklaşık maliyetteki özel poz bedelleri (bu bedellere, zorunluluk olmamasına hatta herhangi bir tenzilat uygulanmaması gerekmesine rağmen yüklenicinin de lehine olacak şekilde ihale tenzilatı uygulayarak) üzerinden belirlemiş olup, yapılmayan imalatların bedellerinin tespiti noktasında daha makul bir yöntem de gözükmemektedir.
Kaldı ki, söz konusu imalatların yapıldığını teyit edecek ve ispatlayacak bir belge ya da ya da mahkeme (bilirkişi) tespiti de Başkanlığımıza sunulmamıştır. Dolayısıyla, mevcut bilgi ve belgeler ışığında Sayıştay Bilirkişisinin Raporuna itibar edilerek kurulan tazmin hükmünde hukuki bir isabetsizlik söz konusu değildir.
Sonuç itibarıyla, fiilen yapılmadığı Sayıştay’ca görevlendirilen Bilirkişi Heyeti tarafından açıkça tespit edildiğinden ve bu imalatlar için ihale bedeli kapsamında ödeme yapılması 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesi kapsamında kamu zararına sebebiyet verdiğinden; temyiz talebinde bulunan sorumluların iddia ve itirazlarının reddedilerek 296 sayılı Ek İlamın 28. maddesinin (a) bendiyle verilen … TL’nin tazminine ilişkin hükmün TASDİKİNE, oy birliğiyle,
6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 13.03.2024 tarih ve 56552 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
20- 296 sayılı Ek İlamın 28. maddesinin (a) bendiyle; yukarıda adı geçen iş (...-… Yapımı) kapsamında “CT-31-KLIMA VE HAV.-BODRUM KAT” ve “CT16-BODRUM KAT SIHHI TESISAT” isimli uygulama projelerinde yer aldığı halde 70 adet Emiş Menfezi (60x60 cm), 79 adet Üfleme Menfezi (60x60 cm), 45 adet Gemici Anemostatı (çap 120 cm), 1 adet Taze Hava Emiş Panjuru (150x55 cm) , 3 adet Hava Egzoz Panjuru (30x30 cm), 2 adet Kanal Tipi Fan (1000m3/h) ve 1 adet Kanal Tipi Aspiratör (1.500m3/h) imalatlarının yapılmadığı ve iş eksilişi yapılmamasına rağmen, bedelinin yükleniciye ödendiği gerekçesiyle … TL’nin tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir.
Sorumlular (Hakediş Kapağı Üzerinde İmzası Bulunan) Kontrol Teşkilatı Üyesi sıfatıyla temyiz talep eden Makine Yüksek Mühendisi … ve (Geçici ve Kesin Kabul Tutanakları Üzerinde İmzası Bulunan) Geçici ve Kesin Kabul Heyetleri Üyesi sıfatlarıyla temyiz talep eden Elektrik Teknikeri Makine Mühendisi …], ortaklaşa gönderdikleri temyiz dilekçesinde özetle; bahse konu imalatların proje mahal listesi ve yapılacak işler listesi doğrultusunda tamamının bodrum kat, çatı katı ve binada bulunan diğer katlarda gerekli görülen yerlerde yapıldığını, ancak Denetçi ve Sayıştay Bilirkişisi denetimlerini yaparken kıyaslamayı uygulama projesi yerine yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yaptığı için yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda herhangi bir fazla ödemenin yapılmadığının görüleceğini, söz konusu ihale için hazırlanan yaklaşık maliyetin; Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde belirtilen; “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı “Madde 8”, “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti” başlıklı “Madde 9”, “Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti” başlıklı “Madde 10” ve “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı “Madde 11” hükümleri doğrultusunda hazırlandığını, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Yaklaşık Maliyet” başlıklı 9 uncu maddesinde; “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” denildiğini, bu tanımdan hareketle yaklaşık maliyetin;
- Her türlü fiyat araştırması yapılması,
- Dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilmesi,
- Gizliliğinin muhafaza edilmesi.
Şeklinde üç önemli özelliğinin bulunduğunun net olarak ortaya çıkmakta olduğunu, yaklaşık maliyetin; ilan sürelerinin belirlenmesinde, yeterlik kriterlerinin tespit edilmesinde, aşırı düşük teklif sorgulamalarında, ihale konusu işe ilişkin ödeneğin bulunup bulunmadığı konularında idarelerce dikkate alındığını, yaklaşık maliyetin firmaların sunmuş olduğu tekliflerle ilgisinin bulunmadığını, yaklaşık maliyetin bir referans olduğunu, ihalenin gerçekçi fiyatlara yapılıp yapılmadığını tespit etmek açısından kullanılan bir araç olduğunu, şimdi böyle bir yapı içerisinde yaklaşık maliyetten yola çıkarak bütün ihalelerde kamu zararı bulunduğunu belirtmenin doğru olmadığı kanaatinde olduklarını, ihalelere katılan firmaların kendilerine bakar tarafıyla tekliflerini oluşturduklarını, yaklaşık maliyetin gizli olduğunu ve gizliliği muhafaza edildiği için buna göre değil, kendi gerçekçi maliyetlerine göre tekliflerini sunduklarını, yaklaşık maliyetin gizli olduğu ve istekliler tarafından bilinmediği böyle bir ortamda, yaklaşık maliyete kıyasla bir karar vermenin 4734 sayılı Kanunun getiriliş gayesine uygun olmadığını, ayrıca, burada önemli olan konunun yaklaşık maliyetin ihaleye giren firma tarafından bilinmediği hususu olduğunu, ... ihale kayıt numaralı “… Yapım İşi” için taraflar arasında imzalanan sözleşmenin;
“Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6. maddesinde;
“6.1. Bu Sözleşme, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenici tarafından teklif edilen (…) (TL) toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.
6.2. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel esas alınır.”
Hükümlerinin yer aldığını, anahtar teslimi götürü bedel işlerde isteklilerin tekliflerini ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listesine dayalı olarak işin tamamı için verdikleri, sözleşmenin yüklenici tarafından teklif edilen toplam bedel üzerinden akdedildiği ve yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde de yüklenicinin teklif ettiği toplam bedelin esas alınmasının icap ettiği hususlarının bilinen bir durum olduğunu, bu ödemelerin de pursantaj oranları dikkate alınarak yapıldığını, söz konusu kalemlerin hakediş ödemesinde de pursantaj oranının dikkate alındığını, farklı bir ödeme yöntemi kullanılmadığını, kamu zararından bahsedilmesinin mümkün olmadığını, söz konusu sorguda fazla ödendiği belirtilen imalatların, sorguda da ifade edildiği gibi projeye uygun yapılmış imalatlar olduğunu, kıyaslama yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yapıldığı için yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda herhangi bir fazla ödemenin yapılmadığının görüleceğini, 2018 yılında, yerinde yapılan denetimler için oluşturulan uzman heyetler tarafından, kendilerine eşlik edecek Kontrol Teşkilatı Görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırıp bilgilerine başvurulmadan raporlama yapıldığını, yine Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin de incelemeleri sırasında yine Kontrol Teşkilatı görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırmadığını ve hiçbir şekilde bilgilerine ve görüşlerine itibar edilmediğini, söz konusu tarafların sahada birlikte çalışma imkânı oluşturulsaydı, taraflarına yöneltilmiş sorguların hepsinin sahada çözülmüş olacağını ki; yerinde denetimin amacının da bu olduğunu Kurulumuza arz etmişlerdir.
Başsavcılık mütalaasında özetle; sorumluların sorgu aşamasındaki savunmalarına benzer nitelikteki gerekçelerle imalatların projeye uygun yapıldığı, kıyaslamanın yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yapılması nedeniyle farkın ortaya çıktığı, herhangi bir fazla ödeme yapılmadığından bahisle kamu zararı oluşmadığı savıyla tazmin hükmünün kaldırılmasını talep ettikleri ifade edildikten sonra; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde; sorumluların temyiz dilekçesinde dile getirdiği hususlar savunmalarında dile getirdikleri hususlarla benzer nitelikte olup, dilekçede yer alan hususlar Dairece yasal gerekçeleriyle tüm yönleriyle karşılandığından; temyiz talebinin reddedilerek Daire kararının tasdik edilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmuştur.
İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan sorumlulardan … ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup …’a 23.02.2024 tarihinde duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadığından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyabında),
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Temyize konu işbu ek ilam maddesi bendinde tazmin hükmü, Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporları, … 11. Asliye Hukuk Mahkemesi Bilirkişi Heyetinin ilk raporu ve ... Hukuk Müşavirliğinin itiraz ettiği hususları içeren ek raporu ile Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporlarına sorumlular tarafından yapılan itirazlar dikkate alınarak düzenlenen yargılamaya esas ek raporun incelenmesi sonucunda; adı geçen işte “CT-31-KLIMA VE HAV.-BODRUM KAT” ve “CT16-BODRUM KAT SIHHI TESISAT” isimli uygulama projelerinde yer aldığı halde 70 adet Emiş Menfezi (60x60 cm), 79 adet Üfleme Menfezi (60x60 cm), 45 adet Gemici Anemostatı (çap 120 cm), 1 adet Taze Hava Emiş Panjuru (150x55 cm), 3 adet Hava Egzoz Panjuru (30x30 cm), 2 adet Kanal Tipi Fan (1000 m³/h) ve 1 adet Kanal Tipi Aspiratör (1.500 m³/h) imalatlarının yapılmadığı ve iş eksilişi yapılmamasına rağmen, bedelinin yükleniciye ödenmesi suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesiyle verilmiştir.
Bu tazmin gerekçesi de işe ait sözleşmenin “Sözleşmenin Türü ve Bedeli” başlıklı 6. maddesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun (uygulama projesini tanımlayan) “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesi, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12 nci maddesinin birinci fıkrası, “Sözleşme ve eklerine uymayan” işler başlıklı 23 üncü maddesi ve “Hatalı, kusurlu ve eksik işler” başlıklı 24 üncü maddesi hükümlerine dayandırılmıştır.
Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerce düzenlenen Raporda aynen:
“Tespit a) ... ihalenin eki olan CT31 Klima ve Havalandırma-Bodrum Kat Kat ve CT16 Bodrum Kat Sıhhi Tesisat isimli uygulama projelerine göre borumdaki hasta izleme, kafeterya, hasta bekleme ve merkezi sterilizasyon merkezinde yapılması gereken, kazan dairesinin dışarı çıkarılması gibi proje değişikliklerinden dolayı, 70 adet Emiş Menfezi (60x60 cm), 79 adet Üfleme Menfezi (60x60 cm), 37 adet Gemici anemostatı (Φ 120 cm), 1 adet Taze Hava Emiş Menfezi (150x55 cm), 3 adet Hava Egzoz Panjuru (30x30 cm), 2 adet Kanal Tipi Fan (1.000 m3/h) ve 1 adet Kanal Tipi Aspiratör (1.500 m3/h) imalatları yapılmamıştır.
Maliyetlendirme a);
... ihale kayıt numaralı “… Yapım İşi”ne ait yaklaşık maliyetinin hazırlandığı 2011 yılına ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim fiyatları ve Yaklaşık Maliyetin hesaplanmasında kullanılan özel poz maliyetleri çerçevesinde ihale indirimli yüklenici teklif fiyatı, kamu zararı ve KDV’li kamu zararı aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır.
Sonuç a)
Söz konusu imalat değişikliklerine ilişkin herhangi bir proje değişikliğinin bulunmadığı, ihale eki olan uygulama projesine göre yapılması istenen imalatların yapılmadığı, söz konusu kalemlerin hakediş ile yükleniciye ödendiği KDV dahil … TL’lik kamu zararının oluştuğu … kanaatine varılmıştır.”
Eksik yapıldığı gerekçesiyle kamu zararına konu edilen söz konusu imalatlar ile ilgili olarak sorumlularca “bu imalatların proje mahal listesi ve yapılacak işler listesi doğrultusunda tamamı bodrum kat, çatı katı ve binada bulunan diğer katlarda gerekli görülen yerlerde yapıldığı, ancak Denetçi ve Sayıştay Bilirkişisinin denetimlerini yaparken kıyaslamayı uygulama projesi yerine yaklaşık maliyetteki miktarlar üzerinden yaptığı için yaklaşık maliyet üzerinden bir değerlendirme yapılamayacağı için herhangi bir fazla ödemenin yapılmadığı” ileri sürülmekte ise de; Sayıştay’ca görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin incelemesini “CT-31-KLIMA VE HAV.-BODRUM KAT” ve “CT16-BODRUM KAT SIHHI TESISAT” isimli uygulama projesi üzerinden yaptığı ve yapılmayan imalatların miktarlarını bu projelere göre tespit ettiği açık bir şekilde görülmektedir. Sayıştay Bilirkişisi, sadece yapılmayan imalatların bedellerini (maliyetlendirmesini) işin yaklaşık maliyetinin hazırlandığı 2011 yılına ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının resmi poz numaralı resmi fiyatları ve yaklaşık maliyetteki özel poz bedelleri (bu bedellere, zorunluluk olmamasına hatta herhangi bir tenzilat uygulanmaması gerekmesine rağmen yüklenicinin de lehine olacak şekilde ihale tenzilatı uygulayarak) üzerinden belirlemiş olup, yapılmayan imalatların bedellerinin tespiti noktasında daha makul bir yöntem de gözükmemektedir.
Kaldı ki, söz konusu imalatların yapıldığını teyit edecek ve ispatlayacak bir belge ya da ya da mahkeme (bilirkişi) tespiti de Başkanlığımıza sunulmamıştır. Dolayısıyla, mevcut bilgi ve belgeler ışığında Sayıştay Bilirkişisinin Raporuna itibar edilerek kurulan tazmin hükmünde hukuki bir isabetsizlik söz konusu değildir.
Sonuç itibarıyla, fiilen yapılmadığı Sayıştay’ca görevlendirilen Bilirkişi Heyeti tarafından açıkça tespit edildiğinden ve bu imalatlar için ihale bedeli kapsamında ödeme yapılması 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesi kapsamında kamu zararına sebebiyet verdiğinden; temyiz talebinde bulunan sorumluların iddia ve itirazlarının reddedilerek 296 sayılı Ek İlamın 28. maddesinin (a) bendiyle verilen … TL’nin tazminine ilişkin hükmün TASDİKİNE, oy birliğiyle,
6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 13.03.2024 tarih ve 56552 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Kararla ilgili sorunuz mu var?