Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 1. Daire Kararı
Karar Tarihi:
1/19/2023
Karar No:
85
Esas No:
10883
KARAR
Maktu Fazla Çalışma Ücreti
… Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığında mühendis, tekniker, memur, bilgisayar işletmeni, çözümleyici, şef ve V.H.K.İ. unvanlı kadrolarda bulunan ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışmayıp sadece destek hizmeti yürüten … personele mevzuata aykırı olarak maktu fazla çalışma ücreti ödenmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “İtfaiye” başlıklı 52’nci maddesinin ikinci fıkrasında; belediye itfaiye teşkilâtında fiilen çalışanlara fazla mesai ücreti olarak yılı Bütçe Kanununda belirlenen üst sınırı aşmamak kaydıyla belediye meclisi kararı ile tespit edilen maktu tutarın ödeneceği hükmüne yer verilmiştir.
7258 sayılı 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu eki K Cetvelinin “(B) Aylık Maktu Fazla Çalışma Ücreti” başlıklı bölümünde;
“Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir…” hükmü,
Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin;
“Kadro ve unvanlar” başlıklı 8’inci maddesinde;
“Belediye itfaiye teşkilatı personel kadro ve unvanları, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esaslara göre; daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadroları ile diğer kadrolardan oluşur.” hükmü,
18.12.2021 tarihine kadar yürürlükte olan “Belediye itfaiye yangın personeli” başlıklı 9’uncu maddesinde;
“Belediye itfaiye teşkilatında çalışan itfaiye eri, itfaiye çavuşu, itfaiye amiri, itfaiye şube müdürü, itfaiye müdürü ve itfaiye daire başkanı yangın personelidir. Bu personel, bizzat yangın yerinde bulunmak ve yangına müdahale etmekle sorumlu ve görevlidir.” hükmü ve
“Diğer personel” başlıklı 14’üncü maddesinin 18.12.2021 tarihindeki değişiklikten önceki halinde;
“İtfaiye teşkilatında, hizmetlerin yürütülmesine yardımcı ve destek olmak üzere norm kadroya uygun olarak, itfaiye yangın personeli dışında personel çalıştırılabilir.”hükmü
yer almaktadır.
Bu hükümlere göre; belediyelerde maktu fazla çalışma ücreti zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç) ödenebilmektedir. İtfaiye hizmetleri, itfaiye daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadrolarında bulunanlar tarafından yürütülmekte olup itfaiye teşkilatının diğer kadrolarında bulunanlar ise sadece destek hizmetini yürütmektedirler.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereğince konuya ilişkin olarak … Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli ve … sayılı kararında da; bilfiil itfaiye ve zabıta elbisesi giymeyen, itfaiye ve zabıta görevini bilfiil yapmayan memurlara İtfaiye ve Zabıta kadrosunda olsalar bile fazla mesai verilmeyeceği açıkça belirtilmiştir.
Bu nedenlerle; itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışmayıp sadece itfaiye teşkilatında destek hizmeti yürüten personele maktu fazla çalışma ücretinin ödenmesi mümkün olmadığından, mühendis, tekniker, memur, bilgisayar işletmeni, çözümleyici, şef ve V.H.K.İ. unvanlı kadrolarda bulunan ve sadece destek hizmeti yürüten … personele maktu fazla çalışma ücreti ödenmesi sonucunda kamu zararı oluşmuştur.
Bu itibarla, … TL kamu zararının; Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Daire Başkanı) … ile Gerçekleştirme Görevlisi (İnsan Kaynakları Şube Müdür V.) …’a müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
Anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy Gerekçesi:
Başkan … ve Üye …’nın karşı oy gerekçesi:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinde belirtilen itfaiye hizmeti belediyenin asli görevlerindendir. Belediyenin bu görevi eksiksiz olarak yerine getirebilmesi için yeterli sayıda personele ihtiyacı bulunmaktadır. … Büyükşehir Belediyesinde itfaiye daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadrolarında bulunan mevcut personel sayısının yetersizliği göz önünde bulundurulduğunda; İtfaiye Daire Başkanlığının mühendis, tekniker, memur, bilgisayar işletmeni, çözümleyici, şef ve V.H.K.İ unvanlı kadrolarında bulunan … personelin gerektiğinde yangınlara müdahale edebilmek, ekipleri sevk ve koordine ederek raporlama yapmak üzere “Temel İtfaiyecilik Eğitimi” alarak itfaiye hizmetini fiilen yürüttükleri anlaşıldığından, ilgili personele fazla mesailerinin karşılığı olarak ödenen maktu fazla çalışma ücretleri hakkında ilişilecek husus bulunmadığına karar verilmesi gerekir.
… Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığında mühendis, tekniker, memur, bilgisayar işletmeni, çözümleyici, şef ve V.H.K.İ. unvanlı kadrolarda bulunan ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışmayıp sadece destek hizmeti yürüten … personele mevzuata aykırı olarak maktu fazla çalışma ücreti ödenmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “İtfaiye” başlıklı 52’nci maddesinin ikinci fıkrasında; belediye itfaiye teşkilâtında fiilen çalışanlara fazla mesai ücreti olarak yılı Bütçe Kanununda belirlenen üst sınırı aşmamak kaydıyla belediye meclisi kararı ile tespit edilen maktu tutarın ödeneceği hükmüne yer verilmiştir.
7258 sayılı 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu eki K Cetvelinin “(B) Aylık Maktu Fazla Çalışma Ücreti” başlıklı bölümünde;
“Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir…” hükmü,
Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin;
“Kadro ve unvanlar” başlıklı 8’inci maddesinde;
“Belediye itfaiye teşkilatı personel kadro ve unvanları, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esaslara göre; daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadroları ile diğer kadrolardan oluşur.” hükmü,
18.12.2021 tarihine kadar yürürlükte olan “Belediye itfaiye yangın personeli” başlıklı 9’uncu maddesinde;
“Belediye itfaiye teşkilatında çalışan itfaiye eri, itfaiye çavuşu, itfaiye amiri, itfaiye şube müdürü, itfaiye müdürü ve itfaiye daire başkanı yangın personelidir. Bu personel, bizzat yangın yerinde bulunmak ve yangına müdahale etmekle sorumlu ve görevlidir.” hükmü ve
“Diğer personel” başlıklı 14’üncü maddesinin 18.12.2021 tarihindeki değişiklikten önceki halinde;
“İtfaiye teşkilatında, hizmetlerin yürütülmesine yardımcı ve destek olmak üzere norm kadroya uygun olarak, itfaiye yangın personeli dışında personel çalıştırılabilir.”hükmü
yer almaktadır.
Bu hükümlere göre; belediyelerde maktu fazla çalışma ücreti zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç) ödenebilmektedir. İtfaiye hizmetleri, itfaiye daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadrolarında bulunanlar tarafından yürütülmekte olup itfaiye teşkilatının diğer kadrolarında bulunanlar ise sadece destek hizmetini yürütmektedirler.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereğince konuya ilişkin olarak … Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli ve … sayılı kararında da; bilfiil itfaiye ve zabıta elbisesi giymeyen, itfaiye ve zabıta görevini bilfiil yapmayan memurlara İtfaiye ve Zabıta kadrosunda olsalar bile fazla mesai verilmeyeceği açıkça belirtilmiştir.
Bu nedenlerle; itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışmayıp sadece itfaiye teşkilatında destek hizmeti yürüten personele maktu fazla çalışma ücretinin ödenmesi mümkün olmadığından, mühendis, tekniker, memur, bilgisayar işletmeni, çözümleyici, şef ve V.H.K.İ. unvanlı kadrolarda bulunan ve sadece destek hizmeti yürüten … personele maktu fazla çalışma ücreti ödenmesi sonucunda kamu zararı oluşmuştur.
Bu itibarla, … TL kamu zararının; Harcama Yetkilisi (İnsan Kaynakları ve Eğitim Daire Başkanı) … ile Gerçekleştirme Görevlisi (İnsan Kaynakları Şube Müdür V.) …’a müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
Anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy Gerekçesi:
Başkan … ve Üye …’nın karşı oy gerekçesi:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinde belirtilen itfaiye hizmeti belediyenin asli görevlerindendir. Belediyenin bu görevi eksiksiz olarak yerine getirebilmesi için yeterli sayıda personele ihtiyacı bulunmaktadır. … Büyükşehir Belediyesinde itfaiye daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadrolarında bulunan mevcut personel sayısının yetersizliği göz önünde bulundurulduğunda; İtfaiye Daire Başkanlığının mühendis, tekniker, memur, bilgisayar işletmeni, çözümleyici, şef ve V.H.K.İ unvanlı kadrolarında bulunan … personelin gerektiğinde yangınlara müdahale edebilmek, ekipleri sevk ve koordine ederek raporlama yapmak üzere “Temel İtfaiyecilik Eğitimi” alarak itfaiye hizmetini fiilen yürüttükleri anlaşıldığından, ilgili personele fazla mesailerinin karşılığı olarak ödenen maktu fazla çalışma ücretleri hakkında ilişilecek husus bulunmadığına karar verilmesi gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?