Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 7. Daire Kararı
Karar Tarihi:
5/2/2024
Karar No:
72
Esas No:
601
KARAR
Sözleşmeden damga vergisi kesintisi yapılmaması:
...Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından ihalesi yapılan ve 21.09.2020 tarihinde sözleşmesi imzalanan “...İlçe Sınırları İçerisinde Bulunan Kamu Hizmet Binalarının Bakım-Onarım ve Muhtelif Cadde-Sokaklarda Asfalt, Tretuvar, Yağmursuyu Hattı Bakım-Onarım Yenileme” işinde; yüklenici … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile alt yüklenici …Yapı Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti. ve alt yüklenici …Yönetimi ve İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin söz konusu işe ilişkin olarak imzaladıkları sözleşmeden damga vergisi kesintisi yapılmaması suretiyle kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede;
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde;
“Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga vergisine tabidir. Bu kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.
...”
denilmektedir.
Kanunun 3’üncü maddesinde ise;
“Damga Vergisinin mükellefi kağıtları imza edenlerdir. Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişiler öder.
…”
hükmüne yer verilmiştir.
Yine aynı Kanunun 8’inci maddesinde ise resmi daireden maksadın genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca bahse konu Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı 1. bölümünün (A-1) inci sırasında, belli bir parayı ihtiva eden sözleşmelerin binde 9,48 oranında damga vergisine tabi olduğu ifade edilmiştir.
Bahse konu Kanun’un 26’ncı maddesinin birinci fıkrasında ise; “Resmi dairelerin ilgili memurları kendilerine ibraz edilen kağıtların Damga Vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tespit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecburdurlar.” denilmektedir.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Alt yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları” başlıklı 20’inci maddesinde;
“…
(5) Yüklenicinin, idare tarafından onaylanan alt yükleniciler ile bunlar işe başlamadan önce sözleşme yapması ve bir örneğini idareye vermesi gerekir.
(6) İdarece onaylanmayan alt yükleniciler hiçbir suretle iş yerinde çalışamaz. Ancak; ihale dokümanında alt yüklenicilere yaptırılması düşünülen işlerin belirtilmesi istenmekle birlikte yüklenici teklifi kapsamında liste vermese dahi işin yürütülmesi sırasında yüklenici tarafından ihtiyaç duyulması halinde idarenin onayı ile alt yüklenici çalıştırılabilir.
…” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre; yüklenicilerin çalıştıracakları alt yüklenicileri idarenin onayına sunması, yüklenicilerin idare tarafından onaylanan alt yükleniciler ile sözleşme imzalaması ve bir örneğini idareye sunması gerekmektedir. İdare tarafından onaylanmayan alt yükleniciler hiçbir suretle iş yerinde çalıştırılamayacaktır. Bu itibarla Kamu İdaresince, ihale edilen işlerin yüklenicileri ile alt yükleniciler arasında ihale konusu işe yönelik olarak imzalanan ve belli bir bedeli içeren sözleşmelerin damga vergisinin ödenip ödenmediğinin tespit edilmesi ve ilgili mevzuata göre gerekli işlemlerin yapılması gerekmektedir.
Yapılan incelemede; yüklenici firma ile alt yüklenici firmalar arasında imzalanan sözleşmenin damga vergisinin ödenmediği ve idare tarafından gerekli kontrolün yapılmadığı dolayısıyla kamu zararına neden olunduğu anlaşılmaktadır..
Diğer taraftan sorumluların göndermiş oldukları savunmalardan fazla ödeme iddiasına itirazlarının olmadığı ve kamu zararı tutarı olan … TL’nin 04.08.2023 tarih ve F00166 no’lu vergi tahsil alındısı ile tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına ,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
...Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından ihalesi yapılan ve 21.09.2020 tarihinde sözleşmesi imzalanan “...İlçe Sınırları İçerisinde Bulunan Kamu Hizmet Binalarının Bakım-Onarım ve Muhtelif Cadde-Sokaklarda Asfalt, Tretuvar, Yağmursuyu Hattı Bakım-Onarım Yenileme” işinde; yüklenici … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile alt yüklenici …Yapı Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti. ve alt yüklenici …Yönetimi ve İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin söz konusu işe ilişkin olarak imzaladıkları sözleşmeden damga vergisi kesintisi yapılmaması suretiyle kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede;
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde;
“Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga vergisine tabidir. Bu kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.
...”
denilmektedir.
Kanunun 3’üncü maddesinde ise;
“Damga Vergisinin mükellefi kağıtları imza edenlerdir. Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişiler öder.
…”
hükmüne yer verilmiştir.
Yine aynı Kanunun 8’inci maddesinde ise resmi daireden maksadın genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca bahse konu Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı 1. bölümünün (A-1) inci sırasında, belli bir parayı ihtiva eden sözleşmelerin binde 9,48 oranında damga vergisine tabi olduğu ifade edilmiştir.
Bahse konu Kanun’un 26’ncı maddesinin birinci fıkrasında ise; “Resmi dairelerin ilgili memurları kendilerine ibraz edilen kağıtların Damga Vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tespit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecburdurlar.” denilmektedir.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Alt yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları” başlıklı 20’inci maddesinde;
“…
(5) Yüklenicinin, idare tarafından onaylanan alt yükleniciler ile bunlar işe başlamadan önce sözleşme yapması ve bir örneğini idareye vermesi gerekir.
(6) İdarece onaylanmayan alt yükleniciler hiçbir suretle iş yerinde çalışamaz. Ancak; ihale dokümanında alt yüklenicilere yaptırılması düşünülen işlerin belirtilmesi istenmekle birlikte yüklenici teklifi kapsamında liste vermese dahi işin yürütülmesi sırasında yüklenici tarafından ihtiyaç duyulması halinde idarenin onayı ile alt yüklenici çalıştırılabilir.
…” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre; yüklenicilerin çalıştıracakları alt yüklenicileri idarenin onayına sunması, yüklenicilerin idare tarafından onaylanan alt yükleniciler ile sözleşme imzalaması ve bir örneğini idareye sunması gerekmektedir. İdare tarafından onaylanmayan alt yükleniciler hiçbir suretle iş yerinde çalıştırılamayacaktır. Bu itibarla Kamu İdaresince, ihale edilen işlerin yüklenicileri ile alt yükleniciler arasında ihale konusu işe yönelik olarak imzalanan ve belli bir bedeli içeren sözleşmelerin damga vergisinin ödenip ödenmediğinin tespit edilmesi ve ilgili mevzuata göre gerekli işlemlerin yapılması gerekmektedir.
Yapılan incelemede; yüklenici firma ile alt yüklenici firmalar arasında imzalanan sözleşmenin damga vergisinin ödenmediği ve idare tarafından gerekli kontrolün yapılmadığı dolayısıyla kamu zararına neden olunduğu anlaşılmaktadır..
Diğer taraftan sorumluların göndermiş oldukları savunmalardan fazla ödeme iddiasına itirazlarının olmadığı ve kamu zararı tutarı olan … TL’nin 04.08.2023 tarih ve F00166 no’lu vergi tahsil alındısı ile tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına ,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
Kararla ilgili sorunuz mu var?