KARAR

Özel Hizmet Tazminatı ve Yan Ödeme

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;

Memur kadrosunda bulunan ve … tarihinde Zabıta Amirliği emrinde görevlendirilen …’a yapılan maaş ödemelerinde zabıta memuru kadrosuna ait özel hizmet tazminatı ve yan ödeme oranlarının uygulandığı görülmüştür.

11.04.2007 tarihli ve 26490 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Başka memurluklardan naklen geçiş” başlıklı 16’ncı maddesinin birinci fıkrasında, diğer kamu kurum ve kuruluşları veya belediye hizmet birimlerinde asıl memur kadrosunda çalışanlardan, belediye zabıta memurluğuna geçmek isteyenlerin 35 yaşını aşmamaları, bahse konu Yönetmeliğin 13/A maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yer alan şartları taşımaları ve 13/E maddesinde öngörülen sınavda başarılı olmaları kaydıyla 657 sayılı Kanun’a ve diğer mevzuat hükümlerine uyularak zabıta memurluğuna atanabilecekleri ifade edilmiştir.

Anılan Yönetmeliğin 41’inci maddesinde ise, zorunlu hallerde belediye memurlarından ihtiyacı karşılayacak sayıda personelin zabıta biriminin büro hizmetlerinde çalışmak üzere geçici olarak görevlendirilebileceği ancak yapılan görevlendirmenin bir yıl içinde altı ayı geçemeyeceği ifade edilmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun zam ve tazminatları düzenleyen 152’nci maddesinde ise tazminatlarda esas alınan unsurlar ve özel hizmet tazminatlarının üst sınırları belirlenmiştir. Bahse konu maddenin “Ortak Hükümler” başlıklı bölümünün 1’inci fıkrasında ise; “Bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esasları bütün kurumları kapsayacak şekilde ve 154 üncü madde uyarınca katsayının Cumhurbaşkanınca değiştirilmesi durumu hariç yılda bir defa olmak üzere hazırlanır ve Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulur.” hükmüne yer verilmiş olup bu çerçevede 657 sayılı Kanun kapsamına giren kurumlardan aylık alanlara uygulanacak zam ve tazminatlar, 17.04.2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar” esas alınarak ödenmektedir.

04.09.2020 tarihli ve 2020/2931 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2020 yılında da uygulanmasına devam edileceği belirtilen anılan Karar’ın 2’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (c) bendinde tazminat oranlarının, 657 sayılı Kanun’un 152’nci maddesinde sınıf, derece, unvan ve öğrenim durumu itibarıyla yer alan üst sınırları hiçbir şekilde geçemeyeceği ifade edilmiş olup bahse konu Karar’ın 3’üncü maddesinde ise, “(1) a) I sayılı Cetvelin (A), (D), (E), (F), (G) ve (H) bölümlerinde yer alan zamlar ile II sayılı Cetvelin (A), (B) ve (D) bölümlerinde yer alan özel hizmet tazminatının ödenmesinde;

1) Kurumların 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerinde yer alan kadro unvanları,

2) Kamu iktisadi teşebbüslerinin 233 ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelere göre tespit olunan kadro unvanları,

3) (1) ve (2) numaralı alt bentler dışında kalan çeşitli mevzuat hükümlerine göre verilmiş unvanlı ve unvansız kadrolarda, kadro veya görev unvanları,

b) I sayılı Cetvelin (B) ve (C) bölümlerinde yer alan zamlar ile II sayılı Cetvelin (C), (E) ve (F) bölümlerinde yer alan özel hizmet tazminatının ödenmesinde, anılan bölümlerde ayrıca belirtilen istisnai durumlar hariç olmak üzere, personelin işgal ettiği kadronun sınıfı ve kariyeri,

c) III sayılı Cetvelde yer alan diğer tazminatların ödenmesinde Cetveldeki düzenlemeler,

esas alınır. ”,

hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre; özel hizmet tazminatı ödemelerinde kişinin kadro unvanı ve kadro derecesinin esas alınması gerekmektedir.

Sorgu konusu olayda, her ne kadar … Belediyesinde … tarihinde Genel İdare Hizmetleri Sınıfı 9 dereceli memur kadrosunda 10 derece 3 kademe aylığı ile göreve başlayan …’ın aynı gün “Görevlendirme” konulu ve …sayılı yazıya istinaden Belediye Başkanının onayıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76’ncı maddesi uyarınca Zabıta Müdürlüğü emrinde görevlendirildiği belirtilmişse de, ilgilinin zabıta memuru kadro unvanına sahip olmadığı, … tarihinde 9 derece 1 kademe aylığına yükselmiş olduğu ve memur kadro unvanı ile görevine devam ettiği görülmektedir. Bu kapsamda 17.04.2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar’ın ilgili hükümleri çerçevesinde %48 oranı üzerinden özel hizmet tazminatı ve 500 puan üzerinden yan ödeme verilmesi gerektiği halde zabıta memuru kadrosunda olmayan bahsi geçen kişiye yapılan maaş ödemelerinde zabıta memurlarına ait özel hizmet tazminatı ve yan ödeme oranlarının esas alınması suretiyle kamu zararına neden olunmuştur.

Konunun sorumluluk yönüyle değerlendirilmesine gelince;

Harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin harcama sürecindeki görev ve sorumlulukları 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 32 ve 33’üncü maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan Kanun’un;

“Harcama Talimatı ve Sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesinde, “Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ve gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama yetkilileri, harcama talimatının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”,

“Giderin Gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde, “Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır. Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.”,

hükümleri yer almaktadır.

Sayıştay Genel Kurulunun 14.06.2007 tarihli ve 5189/1 sayılı Kararı’nın “Sorumlular” başlıklı 3’üncü bölümünde, harcama yetkililerinin ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluklarına yer verilmiş ve ödeme emri belgesini düzenlemekle görevli olan gerçekleştirme görevlilerinin düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğu ve mevzuata uygunluğundan harcama yetkilisi ile birlikte sorumlu oldukları ifade edilmiştir.

Anılan mevzuat uyarınca harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlileri giderin gerçekleşmesi ve harcamanın yapılması süreçlerinde mevzuata uygunluk açısından kontrolleri sağlamakla yükümlüdürler. Yapılan harcama nitelik itibari ile hukuka aykırı ise söz konusu işlemleri yapmaktan kaçınmaları gerekir. Dolayısıyla harcama sürecini yürüten harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin oluşan kamu zararında sorumluluğu bulunmaktadır.

5018 sayılı Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesinde ise, “Muhasebe hizmeti; gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleridir. Bu işlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir. Memuriyet kadro ve unvanlarının muhasebe yetkilisi niteliğine etkisi yoktur.

Muhasebe yetkilisi, bu hizmetlerin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumludur. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin muhasebe hizmetleri Hazine ve Maliye Bakanlığınca yürütülür. Muhasebe yetkilileri gerekli bilgi ve raporları düzenli olarak kamu idarelerine verirler.

Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde;

a) Yetkililerin imzasını,

b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,

c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,

d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,

Kontrol etmekle yükümlüdür.

Muhasebe yetkilileri, ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması halinde ödeme yapamaz. Belgesi eksik veya hatalı olan ödeme emri belgeleri, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere en geç bir iş günü içinde gerekçeleriyle birlikte harcama yetkilisine yazılı olarak gönderilir. Hataların düzeltilmesi veya eksikliklerin giderilmesi halinde ödeme işlemi gerçekleştirilir.

Muhasebe yetkilileri işlemlerine ilişkin defter, kayıt ve belgeleri muhafaza eder ve denetime hazır bulundurur.

Muhasebe yetkilileri, 34 üncü maddenin ikinci fıkrasındaki ödemeye ilişkin hükümler ile bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen ödemeye ilişkin kontrol yükümlülüklerinden dolayı sorumludur. Muhasebe yetkililerinin bu Kanuna göre yapacakları kontrollere ilişkin sorumlulukları, görevleri gereği incelemeleri gereken belgelerle sınırlıdır. (Ek cümle: 22/12/2005-5436/10 md.; Değişik: 24/7/2008-5793/35 md.) Muhasebe yetkililerinin görev ve yetkilerinin yardımcılarına devredilmesine, muhasebe yetkililerinin herhangi bir nedenle görevlerinden ayrılmalarında muhasebe hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin düzenleme yapmaya ve sertifika sınavlarına girmeye hak kazanılması bakımından muhasebe yetkilisi yardımcısı eşiti görevleri belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.

…”,

denilmektedir.

Buna göre muhasebe yetkililerinin görev ve yetkileri çerçevesindeki sorumlulukları yetkililerin imzasını, ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tam olmasını, maddi hata bulunup bulunmadığını ve hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri kontrol etmekle sınırlıdır. Yetkililerin imzasının eksik olması halinde ödeme yapılamayacağı açıkça hüküm altına alınmıştır. Anılan mevzuat hükmü çerçevesinde kendisine atfedilen görevlere aykırı hareket edilmesi sonucunda ortaya çıkan kamu zararından muhasebe yetkililerinin de sorumlu tutulması gerektiği açıktır.

Sorgu konusu olayda, … tarihli ve …nolu ödeme emri ile … tarihli ve …nolu ödeme emrinde Gerçekleştirme Görevlisinin imzası olmadığı halde ödeme yaptığı görüldüğünden, Muhasebe Yetkilisi …’ün söz konusu ödeme emri belgeleriyle sınırlı olarak oluşan kamu zararında sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu itibarla, zabıta memuru kadrosunda olmayan …’a zabıta memuru kadrosuna ait özel hizmet tazminatı ve yan ödeme oranı üzerinden maaş ödemesi yapılması suretiyle neden olunan kamu zararı tutarı …-TL’nin;

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Amir V.) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Memuru) …’a,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Amir V.) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Memuru) …’e,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Amir V.) … ve Muhasebe Yetkilisi (Mali Hizmetler Müdürü) …’e,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Amir V.) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Memuru) …’e,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Amir V.) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Memuru) …’e,

…TL’sinin Harcama Yetkilisi (Zabıta Amir V.) … ve Muhasebe Yetkilisi (Mali Hizmetler Müdürü) …’e,

müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.


Kararla ilgili sorunuz mu var?