Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 6. Daire Kararı
Karar Tarihi:
1/12/2023
Karar No:
39
Esas No:
897
KARAR
Kira Alacaklarının Zamanaşımına Uğratılması
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
… Belediyesince kira alacaklarının takibinin sağlanması için gerekli işlemlerin yapılmaması neticesinde Belediye alacaklarının zamanaşımına uğratıldığı görülmüştür.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “II. Beş yıllık zamanaşımı” başlıklı 147’nci maddesinin 1’inci fıkrasında, kira alacaklarının beş yıllık zamanaşımına tabi olduğu, aynı Kanun’un “Zamanaşımı başlangıcı” başlıklı 149’uncu maddesinde de, zamanaşımının alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlayacağı hüküm altına alınmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu Zararı” başlıklı 71’inci maddesinde kamu zararının tanımı yapılmış olup, kamu zararının belirlenmesinde idare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmamasının esas alınacağı belirtilmiştir. Yine aynı Kanun’un “Mali hizmetler birimi” başlıklı 60’ıncı maddesinin (e) bendinde, ilgili mevzuatı çerçevesinde idarelerin gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek mali hizmetler biriminin görevleri arasında yer almaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinin (f) bendinde belediye başkanının görev ve yetkileri arasında belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek olduğu hüküm altına alınmıştır.
Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Kamu Zararının Oluştuğu Tarih” başlıklı 17’nci maddesinde ise kamu zararının, idare gelirlerinin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması halinde söz konusu işlemin zamanaşımına uğratıldığı tarihte oluştuğu ifade edilmiştir.
Buna göre, kamu alacakları ile ilgili olarak belediyeler, mali hizmetler birimi kanalıyla gerekli takibatı yapmakla görevli olup, ödeme müddeti içerisinde ödenmeyen borçlara ilişkin alacağın tahsili için hukuki yollara başvurmaları gerekmektedir.
Ancak, … Belediyesi tarafından, zamanında ödenmeyen kira alacaklarının tahsilatı için hukuki yollara başvurulmaması neticesinde söz konusu alacaklar için mevzuatta öngörülen beş yıllık zamanaşımı süresinin dolması sonucunda toplam … TL tutarında kamu zararına neden olunmuştur. Bununla birlikte, savunma ekinde sunulan belgelerden kamu zararı tutarı … TL’nin … TL’sinin tahsil edildiği görülmüştür.
Bu itibarla, söz konusu kamu zararı tutarı … TL’nin,
… TL’sinin ahizlerinden hesap yılından sonra tahsil edildiği anlaşıldığından bu tutar hakkında ilişilecek husus kalmadığına,
Kalan kamu zararı tutarı … TL’nin ise Üst Yönetici (Belediye Başkanı) … … ve Muhasebe Yetkilisi (Mali Hizmetler Müdür V.) … …’e müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faiziyle ödettirilmesine,
6085 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
… Belediyesince kira alacaklarının takibinin sağlanması için gerekli işlemlerin yapılmaması neticesinde Belediye alacaklarının zamanaşımına uğratıldığı görülmüştür.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “II. Beş yıllık zamanaşımı” başlıklı 147’nci maddesinin 1’inci fıkrasında, kira alacaklarının beş yıllık zamanaşımına tabi olduğu, aynı Kanun’un “Zamanaşımı başlangıcı” başlıklı 149’uncu maddesinde de, zamanaşımının alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlayacağı hüküm altına alınmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu Zararı” başlıklı 71’inci maddesinde kamu zararının tanımı yapılmış olup, kamu zararının belirlenmesinde idare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmamasının esas alınacağı belirtilmiştir. Yine aynı Kanun’un “Mali hizmetler birimi” başlıklı 60’ıncı maddesinin (e) bendinde, ilgili mevzuatı çerçevesinde idarelerin gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek mali hizmetler biriminin görevleri arasında yer almaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinin (f) bendinde belediye başkanının görev ve yetkileri arasında belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek olduğu hüküm altına alınmıştır.
Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Kamu Zararının Oluştuğu Tarih” başlıklı 17’nci maddesinde ise kamu zararının, idare gelirlerinin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması halinde söz konusu işlemin zamanaşımına uğratıldığı tarihte oluştuğu ifade edilmiştir.
Buna göre, kamu alacakları ile ilgili olarak belediyeler, mali hizmetler birimi kanalıyla gerekli takibatı yapmakla görevli olup, ödeme müddeti içerisinde ödenmeyen borçlara ilişkin alacağın tahsili için hukuki yollara başvurmaları gerekmektedir.
Ancak, … Belediyesi tarafından, zamanında ödenmeyen kira alacaklarının tahsilatı için hukuki yollara başvurulmaması neticesinde söz konusu alacaklar için mevzuatta öngörülen beş yıllık zamanaşımı süresinin dolması sonucunda toplam … TL tutarında kamu zararına neden olunmuştur. Bununla birlikte, savunma ekinde sunulan belgelerden kamu zararı tutarı … TL’nin … TL’sinin tahsil edildiği görülmüştür.
Bu itibarla, söz konusu kamu zararı tutarı … TL’nin,
… TL’sinin ahizlerinden hesap yılından sonra tahsil edildiği anlaşıldığından bu tutar hakkında ilişilecek husus kalmadığına,
Kalan kamu zararı tutarı … TL’nin ise Üst Yönetici (Belediye Başkanı) … … ve Muhasebe Yetkilisi (Mali Hizmetler Müdür V.) … …’e müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faiziyle ödettirilmesine,
6085 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?