Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 7. Daire Kararı
Karar Tarihi:
5/16/2024
Karar No:
64
Esas No:
605
KARAR
Mevzuata aykırı olarak bir derneğe yardımda bulunulması:
Mevzuata aykırı olarak bir derneğe yardımda bulunulması suretiyle kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda;
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14'üncü maddesinde Belediyenin görev ve sorumlulukları, 15’inci maddesinde ise yetki ve imtiyazları tek tek sayılmış, amatör spor kulüplerine yapılacak yardım dışında diğer derneklere ve vakıflara yardım yapılabileceğine ilişkin bir hükme yer verilmemiştir.
Söz konusu Kanun’un “Belediye’nin Giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinde belediyenin giderleri bentler halinde sayılmış, belediyenin kuruluşuna katıldığı şirket, kuruluş ve katıldığı birliklerle ilgili ortaklık payı ve üyelik aidatı giderleri belediye gideri olarak kabul edilmiş, derneklere yardım yapılabileceğine ilişkin bir düzenlemeye yine yer verilmemiştir.
“Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlığını taşıyan 75’inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde ise belediyelerin kamu yararına çalışan dernekler ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceği, bunun dışındaki derneklerle ancak mahallin en büyük mülki idare amirden izin alınması kaydıyla mezkûr projelerin yerine getirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Bütçelerden yardım yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında: “Gerçek veya tüzel kişilere kanuni dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz. Ancak, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.
Görüleceği üzere, genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ancak bütçelerinde öngörülmüş olması kaydıyla; kamu yararı gözeterek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapabilmektedir. Söz konusu madde önceleri belediyeleri de kapsamakta iken, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesine eklenen “(Ek fıkra: 12/11/2012-6360/19 md.) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanununun 10’uncu maddesi; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanmaz.” fıkrası ile belediyelerin dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapabilmesine imkan tanınmamıştır.
Yapılan incelemede; İdare Fen İşleri Müdürlüğü’nün 29.03.2022 tarihli talebi üzerine Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3/e maddesi doğrultusunda ... Meslek ve Teknik Anadolu Lisesi Döner Sermaye İşletmesinden 15.04.222 tarihli protokol ile 5 adet çalışma masası, 5 adet şef çalışma koltuğu, 5 adet misafir koltuğu ve 5 adet orta sehpa alındığı,
Daha sonra söz konusu taşınırların 13.05.2022 tarihinde ... Belediyesi adına Belediye Başkan Yardımcısı … tarafından imzalanan bir protokolle ... … Derneği Mucur Temsilciliğine 13.05.2022 tarihli Taşınır Teslim Belgesi ile teslim edildiği tespit edilmiştir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere derneklere ve vakıflara belediyeler tarafından yardım yapılabilmesini sağlayacak kanuni bir dayanak mevcut olmadığı gibi bunlarla ortak hizmet projesi gerçekleştirilebilmesi dahi belirli şartlara bağlanmıştır. Kanuni dayanağı olmadan derneğe yardım yapılması 5018 sayılı Kanun’un 29’uncu maddesi ile 5393 sayılı Kanunun 60’ıncı maddesine aykırı bulunmaktadır.
Savunmalardan, … Derneği … Temsilciliğine protokol kapsamında verilen taşınırların 09.10.2023 tarihli taşınır işlem fişi ile geri alındığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; kanuni dayanağı olmadan derneğe yapılan .. TL’lik demirbaş yardımının 09.10.2023 tarihli taşınır işlem fişi ile geri alındığı anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İşbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere
oy birliğiyle karar verildi.
Mevzuata aykırı olarak bir derneğe yardımda bulunulması suretiyle kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda;
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14'üncü maddesinde Belediyenin görev ve sorumlulukları, 15’inci maddesinde ise yetki ve imtiyazları tek tek sayılmış, amatör spor kulüplerine yapılacak yardım dışında diğer derneklere ve vakıflara yardım yapılabileceğine ilişkin bir hükme yer verilmemiştir.
Söz konusu Kanun’un “Belediye’nin Giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinde belediyenin giderleri bentler halinde sayılmış, belediyenin kuruluşuna katıldığı şirket, kuruluş ve katıldığı birliklerle ilgili ortaklık payı ve üyelik aidatı giderleri belediye gideri olarak kabul edilmiş, derneklere yardım yapılabileceğine ilişkin bir düzenlemeye yine yer verilmemiştir.
“Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlığını taşıyan 75’inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde ise belediyelerin kamu yararına çalışan dernekler ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceği, bunun dışındaki derneklerle ancak mahallin en büyük mülki idare amirden izin alınması kaydıyla mezkûr projelerin yerine getirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Bütçelerden yardım yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında: “Gerçek veya tüzel kişilere kanuni dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz. Ancak, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.
Görüleceği üzere, genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ancak bütçelerinde öngörülmüş olması kaydıyla; kamu yararı gözeterek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapabilmektedir. Söz konusu madde önceleri belediyeleri de kapsamakta iken, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesine eklenen “(Ek fıkra: 12/11/2012-6360/19 md.) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanununun 10’uncu maddesi; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanmaz.” fıkrası ile belediyelerin dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapabilmesine imkan tanınmamıştır.
Yapılan incelemede; İdare Fen İşleri Müdürlüğü’nün 29.03.2022 tarihli talebi üzerine Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3/e maddesi doğrultusunda ... Meslek ve Teknik Anadolu Lisesi Döner Sermaye İşletmesinden 15.04.222 tarihli protokol ile 5 adet çalışma masası, 5 adet şef çalışma koltuğu, 5 adet misafir koltuğu ve 5 adet orta sehpa alındığı,
Daha sonra söz konusu taşınırların 13.05.2022 tarihinde ... Belediyesi adına Belediye Başkan Yardımcısı … tarafından imzalanan bir protokolle ... … Derneği Mucur Temsilciliğine 13.05.2022 tarihli Taşınır Teslim Belgesi ile teslim edildiği tespit edilmiştir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere derneklere ve vakıflara belediyeler tarafından yardım yapılabilmesini sağlayacak kanuni bir dayanak mevcut olmadığı gibi bunlarla ortak hizmet projesi gerçekleştirilebilmesi dahi belirli şartlara bağlanmıştır. Kanuni dayanağı olmadan derneğe yardım yapılması 5018 sayılı Kanun’un 29’uncu maddesi ile 5393 sayılı Kanunun 60’ıncı maddesine aykırı bulunmaktadır.
Savunmalardan, … Derneği … Temsilciliğine protokol kapsamında verilen taşınırların 09.10.2023 tarihli taşınır işlem fişi ile geri alındığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; kanuni dayanağı olmadan derneğe yapılan .. TL’lik demirbaş yardımının 09.10.2023 tarihli taşınır işlem fişi ile geri alındığı anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İşbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere
oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?