Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 6. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/26/2022
Karar No:
103
Esas No:
868
KARAR
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
... Belediyesinin taraf olduğu davaları kaybetmesi sonucu karşı taraf avukatlarına yapılan vekâlet ücreti ödemelerinden gelir vergisi tevkifatının yapılmadığı görülmüştür.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Vergi tevkifatı” başlıklı 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idarelerinin gelir vergisi tevkifatı yapmaya mecbur olan kişi ve kurumlardan olduğu belirtilmiş, aynı fıkranın 2’nci bendinin (b) alt bendinde, söz konusu kişi ve kurumlar tarafından yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemeler üzerinden 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ifade edilmiş ve aynı maddeye 05.12.2019 tarihinde 7194 sayılı Kanun’un 16’ncı maddesiyle eklenen üçüncü fıkra ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca karşı tarafa yükletilen vekâlet ücretini (icra ve iflas müdürlüklerine yatırılanlar dâhil) ödeyenler tarafından gelir vergisi tevkifatının yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
27.05.2020 tarihli ve 31137 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 311 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin “Vekalet ücretlerinde vergi tevkifatı uygulaması” başlıklı 25’inci maddesinde ise,
“…
(2) 7194 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeyle, mahkemelerce veya icra ve iflas müdürlüklerince karşı tarafa yükletilen, avukatlara ait olan ve serbest meslek kazancına dahil edilmesi gereken vekalet ücretleri üzerinden, kimlerin tevkifat yapmakla yükümlü olduğu hususuna açıklık kazandırılmıştır. Buna göre, 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılanlar tarafından 2004 sayılı Kanun ile 1136 sayılı Kanun uyarınca karşı tarafa yükletilen vekalet ücretinin;
a) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından doğrudan avukata ödendiği durumlarda, borçlu (davayı kaybeden) tarafından,
b) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından avukata ödenmek üzere icra ve iflas müdürlüklerine yatırıldığı durumlarda, borçlu (davayı kaybeden) tarafından,
c) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından alacaklı (davayı kazanan) tarafa ödendiği durumlarda, alacaklı (davayı kazanan) tarafından avukata ödeme yapılması esnasında,
gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
…
(5) Mahkeme kararında “KDV hariç” şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretinin KDV dahil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilir. Bu durumda gelir vergisi tevkifatının KDV hariç tutar üzerinden yapılması gerektiği tabiidir.
…”,
hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, 193 sayılı Kanun’un 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen gelir vergisi tevkifatı yapmaya mecbur olan kişi ve kurumlar tarafından, davayı kaybeden taraf olarak doğrudan avukatlara ödenen karşı taraf vekâlet ücretlerinden gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekmektedir.
Sorgu konusu olayda ... Belediyesinin taraf olduğu davaları kaybetmesi neticesinde karşı taraf avukatlarına yapılan vekâlet ücreti ödemelerinden gelir vergisi tevkifatının yapılmaması sonucu … TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, söz konusu kamu zararı tutarı … TL … tarih ve … numaralı muhasebe işlem fişiyle tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
... Belediyesinin taraf olduğu davaları kaybetmesi sonucu karşı taraf avukatlarına yapılan vekâlet ücreti ödemelerinden gelir vergisi tevkifatının yapılmadığı görülmüştür.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Vergi tevkifatı” başlıklı 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idarelerinin gelir vergisi tevkifatı yapmaya mecbur olan kişi ve kurumlardan olduğu belirtilmiş, aynı fıkranın 2’nci bendinin (b) alt bendinde, söz konusu kişi ve kurumlar tarafından yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemeler üzerinden 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ifade edilmiş ve aynı maddeye 05.12.2019 tarihinde 7194 sayılı Kanun’un 16’ncı maddesiyle eklenen üçüncü fıkra ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca karşı tarafa yükletilen vekâlet ücretini (icra ve iflas müdürlüklerine yatırılanlar dâhil) ödeyenler tarafından gelir vergisi tevkifatının yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
27.05.2020 tarihli ve 31137 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 311 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin “Vekalet ücretlerinde vergi tevkifatı uygulaması” başlıklı 25’inci maddesinde ise,
“…
(2) 7194 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeyle, mahkemelerce veya icra ve iflas müdürlüklerince karşı tarafa yükletilen, avukatlara ait olan ve serbest meslek kazancına dahil edilmesi gereken vekalet ücretleri üzerinden, kimlerin tevkifat yapmakla yükümlü olduğu hususuna açıklık kazandırılmıştır. Buna göre, 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılanlar tarafından 2004 sayılı Kanun ile 1136 sayılı Kanun uyarınca karşı tarafa yükletilen vekalet ücretinin;
a) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından doğrudan avukata ödendiği durumlarda, borçlu (davayı kaybeden) tarafından,
b) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından avukata ödenmek üzere icra ve iflas müdürlüklerine yatırıldığı durumlarda, borçlu (davayı kaybeden) tarafından,
c) Borçlu (davayı kaybeden) tarafından alacaklı (davayı kazanan) tarafa ödendiği durumlarda, alacaklı (davayı kazanan) tarafından avukata ödeme yapılması esnasında,
gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
…
(5) Mahkeme kararında “KDV hariç” şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretinin KDV dahil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilir. Bu durumda gelir vergisi tevkifatının KDV hariç tutar üzerinden yapılması gerektiği tabiidir.
…”,
hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, 193 sayılı Kanun’un 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen gelir vergisi tevkifatı yapmaya mecbur olan kişi ve kurumlar tarafından, davayı kaybeden taraf olarak doğrudan avukatlara ödenen karşı taraf vekâlet ücretlerinden gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekmektedir.
Sorgu konusu olayda ... Belediyesinin taraf olduğu davaları kaybetmesi neticesinde karşı taraf avukatlarına yapılan vekâlet ücreti ödemelerinden gelir vergisi tevkifatının yapılmaması sonucu … TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, söz konusu kamu zararı tutarı … TL … tarih ve … numaralı muhasebe işlem fişiyle tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?