Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 5. Daire Kararı
Karar Tarihi:
1/19/2023
Karar No:
132
Esas No:
578
KARAR
Hakediş
….. AŞ yükleniminde bulunan ….. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında
A) BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi İle Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Nakli “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu ….. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
Söz konusu imalata ait sözleşme eki birim fiyat tarifinde ;” Asfaltın kazıma makinesi ile kazılması, sökülmesi, gerekli suyun taşınması, emniyet tedbirlerinin alınması, çıkan malzemenin vasıtalara yüklenmesi, İdarenin göstereceği sahaya nakliyesi, boşaltılması, dolgu yerinde tabaka tabaka serilmesi ve düzenlenmesi veya depo yerinde istif edilmesi için lüzumlu her türlü işçilik, her türlü nakliye, malzeme, makine, alet ve edevat masrafları ile müteahhit karı ve genel masraflar dahil 1 m3 fiyatı.
Ölçü : Asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp cinsinde hacmidir.”
şeklinde tarif edilmiştir. Gerek hakediş gerekse sahada yapılan fiziki incelemeler sonucunda alt yapı kurumları tarafından yapılan alt yapı çalışmaları sırasında önceden bu kurumlar tarafından sökülüp kaldırılan ve imalatlar bittikten sonra yine bu kurumlar tarafından doldurulan alanlarında söz konusu imalatın hesabında dikkate alınarak bedelinin yüklenici firmaya ödendiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla yüklenici tarafından kazılarak sökülüp kaldırılmayan asfalt için fazladan asfalt kazıma bedeli ödenmiştir.
Sorumlular savunmalarında; yapılan asfalt kazıma işleminin tüm yola yapılmaması durumunda, sadece kazı olan kısımların iş makinesi ile ortalama …. cm kazılması, daha sonra yolda mevcutta bulunan asfalta kazıma işlemi yapılması (bu durumda asfalt kazıma işlemi yapılırken kazı alanları …. cm yol kotunun altında kaldığından bu kısımlarda kazıma işlemi yapılmayacaktır) durumunun ortaya çıkacağını, bu durumda iş makinesi ile kazısı yapılan ve örselen zeminin teknik olarak mevcut asfalt kazıma yapılmış alanla aynı sıkışmayı sağlamayacağının açık olduğunu, bunun da farklı sıkışmadan dolayı yolun kullanımına ve trafik yüküne göre değişmekle birlikte kısa bir süre içinde çökme/oturma sonucunu ortaya çıkartacağını, bu durumun da hem can ve mal güvenliği açısından tehlike teşkil edeceğini ve asfalt yama onarımının yapılması gerekliliğini doğuracağını, sonucunda ise asfalt serim yapılmak suretiyle yenilenen yolun kısa bir süre sonra bozulacağını, bozulmanın boyutuna göre tekrar asfalt serim yapılması ihtiyacı doğacağını ve bunun da kamu zararına sebebiyet vereceğini, ayrıca iş makinesi ile kazı yapıldığında gerek yeni döşenen hatların gerekse eskiden yolda bulunan hatların zarar göreceğini, bunların da tamiratının hatta bazı bölgelerde yenilenmesinin söz konusu olacağını, bunun da ek bir maliyet doğuracağını, bununla birlikte uygulama süresinin ciddi oranda artacağını ve bu süreçte yol sağlıklı kullanılamadığından vatandaşın da ciddi mağduriyetine sebebiyet verileceğini demişlerse de sorguda ifade edilmek istenen konu imalatın yapım şekli ile ilgili olmayıp, yapılan imalatın metraj hesabında fiilen kazılan asfalt miktarının değil asfalt kaplanacak tüm alanın hesaplamaya dahil edilmesinden dolayı kamu zararına sebebiyet verilmesiyle ilgilidir.
Söz konusu imalatın tarifinde ölçü; freze makinesi ile kazılan asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp hacmi olarak tanımlanmıştır. Ancak uygulamada alt yapı kurumları tarafından yapılan çalışmalar dolayısıyla bu çalışmaların yapıldığı yollarda mevcut tranşe genişliği kadar olan kısımdaki asfalt bu kurumlar tarafından zaten kazıldığı için asfalt olmayan bu bölgelerdeki stabilize dolgunun kaldırılmasında bu pozun uygulanmaması gerekirdi. Her ne kadar savunmalarda asfalt yapılabilmesi için yolun tamamının asfalt kazıma makinesi ile kazılması gerektiği ileri sürülmüşse de imalat miktarının hesabında toprak dolgu olan yerlerin hesaplanan miktardan minha edilmesi ve minha edilen alanlardaki kaldırılan dolgu içinde BFİ. 158 poz nolu Hafriyat Yapılması pozundan ödeme yapılması gerekirdi.
BFİ 158 Poz nolu imalat tarifi ; “Tüm hafriyat işlerinin yapılması işidir. Proje ve detaylarına göre her türlü zemin ve klasta, geniş derin, dar derin veya serbest, suda veya kuruda el veya makina ile hafriyat yapılması, kazı esnasında çıkacak veya kazı çukuruna gelen zemin sularının pompalar ile boşaltılması, kazı esnasında eski imalatlara ait kalıntılar çıkması durumunda bu kalıntıların kırılması, sökülmesi hafriyat fazlalığının idarenin belirleyeceği moloz döküm sahasına nakliyesi veya idare tarafından uygun görüldüğü takdirde kazıdan çıkan dolguya uygun malzemelerin inşaat sahası dolgularında kullanılması ve tabaka tabaka sıkıştırılması, sahada hali hazırda birikmiş hafriyatların moloz döküm sahasına nakliyesi, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, her türlü nakliye, işçilik, alet edevat giderleri ve makina giderleri, yüklenici karı ve genel giderler dahil 1 m3 hafriyat yapılması fiyatıdır. Ölçü: Projedeki boyutlar üzerinden metreküp cinsinden kazı yapılan yerin hacmi hesaplanır” şeklinde olduğundan stabilize alanlarda yapılan kazı imalatları için, yapılacak işler listesinde yer alan en uygun imalat kaleminin bu olması nedeniyle bu imalat kalemine ait birim fiyat üzerinden ödeme yapılması gerekirdi.
Diğer yandan;
Gerçekleştirme Görevlileri (…….) ……, (…..) ……, ….. (……), (……) ……, (……) ……, (…..) ……, (……) ….., (…..) …., ve (…..) …. göndermiş oldukları benzer mahiyetteki savunmalarında, söz konusu iş kapsamında yapılan hakedişlerin il genelindeki inşaat, elektrik, makine imalatlarını kapsadığı için hakedişin kapak kısmında kontrol teşkilatının tamamının imzasının bulunduğunu, görevleri dolayısıyla konuyla alakalı bilgisi ve ilgisi bulunmadığını, sorumluluklarının bulunmadığını,
Gerçekleştirme Görevlileri (…….) ……, (…..) ……, ….. (……), (……) ……, (……) ……, (…..) ……, (……) ….., (…..) …., ve (…..) …. göndermiş oldukları benzer mahiyetteki savunmalarında, sorgu dosyasında kamu zararına neden olduğu belirtilen BFİ 102 poz no’lu “Asfalt Kazıma Makinası ile Asfalt Kaplamalarının Kazılması ve Nakli” ve BFİ 224 poz no’lu “Ocak Taşından 0-0,250 ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç) pozları ile ilgili görev, uygulama ve denetim sorumluluğunun Müdürlüklerinde bulunmadığını, sorgu dosyasında geçen kamu zararı kapsamında yapılan hesaplarda belirtilen BFİ 102 ve BFİ 224 no’lu pozlarına yönelik görev, uygulama ve yerinde denetim sorumluluğu olmaması sebebi ile bu pozların hakedişlere yansıyan metraj hesaplamalarında ve ataşmanlarında imzasının bulunmadığını, bu sebeple bu pozlarla ilgili kamu zararı oluşmasında bilgi ve ilgisi olmadığını,
Gerçekleştirme Görevlisi (…..) …. savunmasında; söz konusu dosyada ….. Şube Şefliği’ne bağlı olarak kontrollük görevi yaptığını, sorgunun (a) maddesince BFİ 102 poz no’lu “Asfalt Kazıma Makinası ile Asfalt Kaplamalarının Kazılması ve Nakli” ve ilgi (b) maddesince BFİ 224 poz no’lu “Ocak Taşından 0-0,250 ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç) pozlarının “….. Şube Şefliği”nin sorumluluğunda olup, söz konusu dosya kapsamında kontrol olarak görev yaptığı “…. Şube Şefliği” uhdesinde yapılan işler kapsamında olmadığını, bahse konu işler, asfalt kaplama ve kazıma işleri olduğundan sorumluluğu bulunmadığını, ayrıca sorguda bahsi geçen işlerin metraj ve ataşmanlarında imzasının/onayının bulunmadığını,
Gerçekleştirme Görevlileri (….) ….. ve (…..) ….. a ve b bentleriyle ilgili, Sorgu dosyasında kamu zararına neden olduğu belirtilen BFİ 102 poz no’lu “Asfalt Kazıma Makinası ile Asfalt Kaplamalarının Kazılması ve Nakli” ve BFİ 224 poz no’lu “Ocak Taşından 0-0,250 ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç) pozları ile ilgili görev, uygulama ve denetim sorumluluğunun Müdürlüklerinde bulunmadığını, bu sebeple bahse konu pozlarla ilgili kamu zararına oluşmasına yönelik herhangi bir tasarrufu bulunamayacağı gibi uygulama ve denetleme sorumluluğu bulunmadığını,
ifade etmişlerdir. Yukarıda adı geçen sorumluların savunmaları yerinde görülmüş olup, söz konusu kamu zararı nedeniyle kendilerine sorumluluk atfedilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla….. AŞ yükleniminde bulunan ….. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında; BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi İle Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Nakli “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu oluşan ve ayrıntılı hesabı aşağıda kamu zararı tablosunda gösterilen …… TL kamu zararının Harcama Yetkilisi (……) ….. ile Gerçekleştirme Görevlileri (…..) ….., (…..) …., (….) ….., (…..) ….., (…..) …., (…..) …., (…) …., (…..) …, ….) …..ve (…..) ….’ye
müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
B) BFİ 224 poz nolu “ Ocak Taşından 0-0,250 Ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç)” imalatına ait poz isminde her ne kadar nakliye hariç ifadesi kullanılmışsa da poz tarifinde her türlü nakliyenin imalat birim fiyatına dahil olduğu belirtilmiş ancak bu imalata ilişkin nakliye bedellerinin ayrıca ödenmesi sonucu …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
BFİ 224 poz nolu “ Ocak Taşından 0-0,250 Ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini ( Nakliye Hariç)” imalatına ait poz tarifinde aynen ,” Proje ve detaylarında belirtilen yerlerde KTŞ nin ilgili kısımlarındaki esaslar ve şartlar dahilinde dalgakıran, deniz tahkimatı inşaat ile proje itibariyle bu inşaata uyan kıyı veya yol dolgu eteğinin korunması için ocak taşından 0-0250 ton kategorisinde taşın hazırlanması işidir. Ocak üstünde, ocak yüzünde makine ile yapılan hafriyat dışında kalan temizleme, deliklerin açılması, patlayıcı madde kullanılarak doldurulması, gerekli emniyet tedbirlerinin alınması suretiyle patlatılması, taşın; ocaklardan çıkarılması, büyük parçaların kırılması, çürüklerin temizlenmesi, kategorilere göre ayrılması, ocak yerinde her türlü yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşıma, malzeme zayiatı her türlü işçilik, her türlü nakliye, iş yerinde yatay düşey taşıma, boşaltma makine, alet ve edevat masrafları, yüklenici karı ve genel giderler dahil bir ton fiyatı” olarak belirtilmiştir. İmalat tarifinde açıkça görüleceği üzere her türlü nakliyenin birim fiyata dahil olduğu anlaşılmaktadır. Ancak uygulamada söz konusu imalat için BFİ 180-198 pozlarından ayrıca nakliye bedelleri ödenmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Sorumlular savunmalarında; nakliye bedelinin sehven ödendiğini, …. no'lu hakediş itibari ile sehven yapılan bu işlemden dönüldüğünü ve gerekli kesintilerin yapıldığını, bundan sonraki hakedişlerde de bu pozla ilgili nakliye bedeli ödenmeyeceğini, sonuç olarak gerekli düzeltmenin yapıldığını, ifade etmişlerdir.
Yapılan incelemede; sorgu konusu kamu zararının …. tarih ve ….no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli ….no’lu hakediş ile yüklenicinin alacağından mahsup edilmek suretiyle tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla; BFİ 224 poz nolu “ Ocak Taşından 0-0,250 Ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç)” imalatına ait poz isminde her ne kadar nakliye hariç ifadesi kullanılmışsa da poz tarifinde her türlü nakliyenin imalat birim fiyatına dahil olduğu belirtilmiş ancak bu imalata ilişkin nakliye bedellerinin ayrıca ödenmesi sonucu oluşan ….. TL kamu zararı …. tarih ve …. no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli …. no’lu hakediş ile ahiz ….. AŞ’nin alacağından mahsuben tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
C) BFİ 092 poz nolu “ Beton Yol Kırılması “ imalatın tarif ve analizlerine göre el ile her türlü alet kullanılarak kırılması gereken beton ve betonarme yolların makine ile kırılmasına rağmen yine elle kırım pozuna ait birim fiyat üzerinden ödenmede bulunulması sonucu …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
BFİ 092 poz nolu “Beton Yol Kırılması” imalatının tarifi aynen;” Kalınlığı 10 cm. ve daha fazla olan, her nevi beton ve betonarme yolun her cins alet ile kırılması, çıkan malzemenin yol veya kazı hendeği kenarına konulması, araçlara yüklenmesi, moloz döküm sahasına nakledilmesi, inşaat yerindeki yükleme, yatay, düşey taşıma, boşaltma ve her türlü işçilik, alet edevat giderleri ile yüklenici karı ve genel giderler dahil1 m3 fiyatıdır.” şeklindedir. Söz konusu imalatın analizine bakıldığında sadece işçilik öngörülmüş olup makine kullanımına ilişkin her hangi bir bedel öngörülmemiştir. Ancak uygulamada imalatın makine ile yapıldığı ancak ödemenin elle kırım pozundan ödendiği tespit edilmiş olup bu imalat için sözleşmesinde yer almamasından dolayı Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22.nci maddesine göre Yeni Birim Fiyat yapılarak bedelinin bu fiyat üzerinden ödenmesi gerekirdi. Uygulamada fiilen yapılan imalatın karşılığı KGM/18.185 poz nolu “Patlayıcı Madde Kullanmadan Demirli ve Demirsiz Beton İnşaatın Yıkılması” olduğu ve söz konusu işin sözleşmesine göre YBF yapılması durumunda müteahhit karının yüzde 15 olacağı belirtildiğinden sözleşme yılı fiyatına yüzde 15 kar eklenerek bulunan fiyata ayrıca …. km ye kadar nakliye bedeli eklenerek ödemede bulunulması gerekirdi.
Sorumlular savunmalarında; Bahse konu “Beton yol kırılması” imalatı ile ilgili sorguda belirtilen şekilde yeni birim fiyat oluşturulmuş olup, …. no’lu hakedişte gerekli kesintilerin yapıldığını, söz konusu sorgunun, …. yılı için ödemesi yapılan …. no’lu son hakedişte yapılan miktar …. m³ iken, …. no’lu hakedişte …. m³’e çıktığını, dolayısıyla bahse konu imalat için yeni birim fiyat yapıldığını ve bundan sonraki hakedişlerde de oluşturulan bu yeni birim fiyat üzerinden ödemesinin yapılacağını, sonuç olarak gerekli düzeltmenin yapıldığını ifade etmişlerdir.
Yapılan incelemede; sorgu konusu kamu zararının …. tarih ve …. no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli ….no’lu hakediş ile yüklenicinin alacağından mahsup edilmek suretiyle tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla; BFİ 092 poz nolu “ Beton Yol Kırılması “ imalatın tarif ve analizlerine göre el ile her türlü alet kullanılarak kırılması gereken beton ve betonarme yolların makine ile kırılmasına rağmen yine elle kırım pozuna ait birim fiyat üzerinden ödenmede bulunulması sonucu oluşan …. TL kamu zararı ….. tarih ve ….. no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli … no’lu hakediş ile ahiz ….. AŞ’nin alacağından mahsuben tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
….. AŞ yükleniminde bulunan ….. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında
A) BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi İle Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Nakli “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu ….. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
Söz konusu imalata ait sözleşme eki birim fiyat tarifinde ;” Asfaltın kazıma makinesi ile kazılması, sökülmesi, gerekli suyun taşınması, emniyet tedbirlerinin alınması, çıkan malzemenin vasıtalara yüklenmesi, İdarenin göstereceği sahaya nakliyesi, boşaltılması, dolgu yerinde tabaka tabaka serilmesi ve düzenlenmesi veya depo yerinde istif edilmesi için lüzumlu her türlü işçilik, her türlü nakliye, malzeme, makine, alet ve edevat masrafları ile müteahhit karı ve genel masraflar dahil 1 m3 fiyatı.
Ölçü : Asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp cinsinde hacmidir.”
şeklinde tarif edilmiştir. Gerek hakediş gerekse sahada yapılan fiziki incelemeler sonucunda alt yapı kurumları tarafından yapılan alt yapı çalışmaları sırasında önceden bu kurumlar tarafından sökülüp kaldırılan ve imalatlar bittikten sonra yine bu kurumlar tarafından doldurulan alanlarında söz konusu imalatın hesabında dikkate alınarak bedelinin yüklenici firmaya ödendiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla yüklenici tarafından kazılarak sökülüp kaldırılmayan asfalt için fazladan asfalt kazıma bedeli ödenmiştir.
Sorumlular savunmalarında; yapılan asfalt kazıma işleminin tüm yola yapılmaması durumunda, sadece kazı olan kısımların iş makinesi ile ortalama …. cm kazılması, daha sonra yolda mevcutta bulunan asfalta kazıma işlemi yapılması (bu durumda asfalt kazıma işlemi yapılırken kazı alanları …. cm yol kotunun altında kaldığından bu kısımlarda kazıma işlemi yapılmayacaktır) durumunun ortaya çıkacağını, bu durumda iş makinesi ile kazısı yapılan ve örselen zeminin teknik olarak mevcut asfalt kazıma yapılmış alanla aynı sıkışmayı sağlamayacağının açık olduğunu, bunun da farklı sıkışmadan dolayı yolun kullanımına ve trafik yüküne göre değişmekle birlikte kısa bir süre içinde çökme/oturma sonucunu ortaya çıkartacağını, bu durumun da hem can ve mal güvenliği açısından tehlike teşkil edeceğini ve asfalt yama onarımının yapılması gerekliliğini doğuracağını, sonucunda ise asfalt serim yapılmak suretiyle yenilenen yolun kısa bir süre sonra bozulacağını, bozulmanın boyutuna göre tekrar asfalt serim yapılması ihtiyacı doğacağını ve bunun da kamu zararına sebebiyet vereceğini, ayrıca iş makinesi ile kazı yapıldığında gerek yeni döşenen hatların gerekse eskiden yolda bulunan hatların zarar göreceğini, bunların da tamiratının hatta bazı bölgelerde yenilenmesinin söz konusu olacağını, bunun da ek bir maliyet doğuracağını, bununla birlikte uygulama süresinin ciddi oranda artacağını ve bu süreçte yol sağlıklı kullanılamadığından vatandaşın da ciddi mağduriyetine sebebiyet verileceğini demişlerse de sorguda ifade edilmek istenen konu imalatın yapım şekli ile ilgili olmayıp, yapılan imalatın metraj hesabında fiilen kazılan asfalt miktarının değil asfalt kaplanacak tüm alanın hesaplamaya dahil edilmesinden dolayı kamu zararına sebebiyet verilmesiyle ilgilidir.
Söz konusu imalatın tarifinde ölçü; freze makinesi ile kazılan asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp hacmi olarak tanımlanmıştır. Ancak uygulamada alt yapı kurumları tarafından yapılan çalışmalar dolayısıyla bu çalışmaların yapıldığı yollarda mevcut tranşe genişliği kadar olan kısımdaki asfalt bu kurumlar tarafından zaten kazıldığı için asfalt olmayan bu bölgelerdeki stabilize dolgunun kaldırılmasında bu pozun uygulanmaması gerekirdi. Her ne kadar savunmalarda asfalt yapılabilmesi için yolun tamamının asfalt kazıma makinesi ile kazılması gerektiği ileri sürülmüşse de imalat miktarının hesabında toprak dolgu olan yerlerin hesaplanan miktardan minha edilmesi ve minha edilen alanlardaki kaldırılan dolgu içinde BFİ. 158 poz nolu Hafriyat Yapılması pozundan ödeme yapılması gerekirdi.
BFİ 158 Poz nolu imalat tarifi ; “Tüm hafriyat işlerinin yapılması işidir. Proje ve detaylarına göre her türlü zemin ve klasta, geniş derin, dar derin veya serbest, suda veya kuruda el veya makina ile hafriyat yapılması, kazı esnasında çıkacak veya kazı çukuruna gelen zemin sularının pompalar ile boşaltılması, kazı esnasında eski imalatlara ait kalıntılar çıkması durumunda bu kalıntıların kırılması, sökülmesi hafriyat fazlalığının idarenin belirleyeceği moloz döküm sahasına nakliyesi veya idare tarafından uygun görüldüğü takdirde kazıdan çıkan dolguya uygun malzemelerin inşaat sahası dolgularında kullanılması ve tabaka tabaka sıkıştırılması, sahada hali hazırda birikmiş hafriyatların moloz döküm sahasına nakliyesi, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, her türlü nakliye, işçilik, alet edevat giderleri ve makina giderleri, yüklenici karı ve genel giderler dahil 1 m3 hafriyat yapılması fiyatıdır. Ölçü: Projedeki boyutlar üzerinden metreküp cinsinden kazı yapılan yerin hacmi hesaplanır” şeklinde olduğundan stabilize alanlarda yapılan kazı imalatları için, yapılacak işler listesinde yer alan en uygun imalat kaleminin bu olması nedeniyle bu imalat kalemine ait birim fiyat üzerinden ödeme yapılması gerekirdi.
Diğer yandan;
Gerçekleştirme Görevlileri (…….) ……, (…..) ……, ….. (……), (……) ……, (……) ……, (…..) ……, (……) ….., (…..) …., ve (…..) …. göndermiş oldukları benzer mahiyetteki savunmalarında, söz konusu iş kapsamında yapılan hakedişlerin il genelindeki inşaat, elektrik, makine imalatlarını kapsadığı için hakedişin kapak kısmında kontrol teşkilatının tamamının imzasının bulunduğunu, görevleri dolayısıyla konuyla alakalı bilgisi ve ilgisi bulunmadığını, sorumluluklarının bulunmadığını,
Gerçekleştirme Görevlileri (…….) ……, (…..) ……, ….. (……), (……) ……, (……) ……, (…..) ……, (……) ….., (…..) …., ve (…..) …. göndermiş oldukları benzer mahiyetteki savunmalarında, sorgu dosyasında kamu zararına neden olduğu belirtilen BFİ 102 poz no’lu “Asfalt Kazıma Makinası ile Asfalt Kaplamalarının Kazılması ve Nakli” ve BFİ 224 poz no’lu “Ocak Taşından 0-0,250 ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç) pozları ile ilgili görev, uygulama ve denetim sorumluluğunun Müdürlüklerinde bulunmadığını, sorgu dosyasında geçen kamu zararı kapsamında yapılan hesaplarda belirtilen BFİ 102 ve BFİ 224 no’lu pozlarına yönelik görev, uygulama ve yerinde denetim sorumluluğu olmaması sebebi ile bu pozların hakedişlere yansıyan metraj hesaplamalarında ve ataşmanlarında imzasının bulunmadığını, bu sebeple bu pozlarla ilgili kamu zararı oluşmasında bilgi ve ilgisi olmadığını,
Gerçekleştirme Görevlisi (…..) …. savunmasında; söz konusu dosyada ….. Şube Şefliği’ne bağlı olarak kontrollük görevi yaptığını, sorgunun (a) maddesince BFİ 102 poz no’lu “Asfalt Kazıma Makinası ile Asfalt Kaplamalarının Kazılması ve Nakli” ve ilgi (b) maddesince BFİ 224 poz no’lu “Ocak Taşından 0-0,250 ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç) pozlarının “….. Şube Şefliği”nin sorumluluğunda olup, söz konusu dosya kapsamında kontrol olarak görev yaptığı “…. Şube Şefliği” uhdesinde yapılan işler kapsamında olmadığını, bahse konu işler, asfalt kaplama ve kazıma işleri olduğundan sorumluluğu bulunmadığını, ayrıca sorguda bahsi geçen işlerin metraj ve ataşmanlarında imzasının/onayının bulunmadığını,
Gerçekleştirme Görevlileri (….) ….. ve (…..) ….. a ve b bentleriyle ilgili, Sorgu dosyasında kamu zararına neden olduğu belirtilen BFİ 102 poz no’lu “Asfalt Kazıma Makinası ile Asfalt Kaplamalarının Kazılması ve Nakli” ve BFİ 224 poz no’lu “Ocak Taşından 0-0,250 ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç) pozları ile ilgili görev, uygulama ve denetim sorumluluğunun Müdürlüklerinde bulunmadığını, bu sebeple bahse konu pozlarla ilgili kamu zararına oluşmasına yönelik herhangi bir tasarrufu bulunamayacağı gibi uygulama ve denetleme sorumluluğu bulunmadığını,
ifade etmişlerdir. Yukarıda adı geçen sorumluların savunmaları yerinde görülmüş olup, söz konusu kamu zararı nedeniyle kendilerine sorumluluk atfedilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla….. AŞ yükleniminde bulunan ….. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında; BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi İle Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Nakli “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu oluşan ve ayrıntılı hesabı aşağıda kamu zararı tablosunda gösterilen …… TL kamu zararının Harcama Yetkilisi (……) ….. ile Gerçekleştirme Görevlileri (…..) ….., (…..) …., (….) ….., (…..) ….., (…..) …., (…..) …., (…) …., (…..) …, ….) …..ve (…..) ….’ye
müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
B) BFİ 224 poz nolu “ Ocak Taşından 0-0,250 Ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç)” imalatına ait poz isminde her ne kadar nakliye hariç ifadesi kullanılmışsa da poz tarifinde her türlü nakliyenin imalat birim fiyatına dahil olduğu belirtilmiş ancak bu imalata ilişkin nakliye bedellerinin ayrıca ödenmesi sonucu …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
BFİ 224 poz nolu “ Ocak Taşından 0-0,250 Ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini ( Nakliye Hariç)” imalatına ait poz tarifinde aynen ,” Proje ve detaylarında belirtilen yerlerde KTŞ nin ilgili kısımlarındaki esaslar ve şartlar dahilinde dalgakıran, deniz tahkimatı inşaat ile proje itibariyle bu inşaata uyan kıyı veya yol dolgu eteğinin korunması için ocak taşından 0-0250 ton kategorisinde taşın hazırlanması işidir. Ocak üstünde, ocak yüzünde makine ile yapılan hafriyat dışında kalan temizleme, deliklerin açılması, patlayıcı madde kullanılarak doldurulması, gerekli emniyet tedbirlerinin alınması suretiyle patlatılması, taşın; ocaklardan çıkarılması, büyük parçaların kırılması, çürüklerin temizlenmesi, kategorilere göre ayrılması, ocak yerinde her türlü yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşıma, malzeme zayiatı her türlü işçilik, her türlü nakliye, iş yerinde yatay düşey taşıma, boşaltma makine, alet ve edevat masrafları, yüklenici karı ve genel giderler dahil bir ton fiyatı” olarak belirtilmiştir. İmalat tarifinde açıkça görüleceği üzere her türlü nakliyenin birim fiyata dahil olduğu anlaşılmaktadır. Ancak uygulamada söz konusu imalat için BFİ 180-198 pozlarından ayrıca nakliye bedelleri ödenmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Sorumlular savunmalarında; nakliye bedelinin sehven ödendiğini, …. no'lu hakediş itibari ile sehven yapılan bu işlemden dönüldüğünü ve gerekli kesintilerin yapıldığını, bundan sonraki hakedişlerde de bu pozla ilgili nakliye bedeli ödenmeyeceğini, sonuç olarak gerekli düzeltmenin yapıldığını, ifade etmişlerdir.
Yapılan incelemede; sorgu konusu kamu zararının …. tarih ve ….no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli ….no’lu hakediş ile yüklenicinin alacağından mahsup edilmek suretiyle tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla; BFİ 224 poz nolu “ Ocak Taşından 0-0,250 Ton Kategorisinde Hazırlanmış Taş Temini (Nakliye Hariç)” imalatına ait poz isminde her ne kadar nakliye hariç ifadesi kullanılmışsa da poz tarifinde her türlü nakliyenin imalat birim fiyatına dahil olduğu belirtilmiş ancak bu imalata ilişkin nakliye bedellerinin ayrıca ödenmesi sonucu oluşan ….. TL kamu zararı …. tarih ve …. no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli …. no’lu hakediş ile ahiz ….. AŞ’nin alacağından mahsuben tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
C) BFİ 092 poz nolu “ Beton Yol Kırılması “ imalatın tarif ve analizlerine göre el ile her türlü alet kullanılarak kırılması gereken beton ve betonarme yolların makine ile kırılmasına rağmen yine elle kırım pozuna ait birim fiyat üzerinden ödenmede bulunulması sonucu …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
BFİ 092 poz nolu “Beton Yol Kırılması” imalatının tarifi aynen;” Kalınlığı 10 cm. ve daha fazla olan, her nevi beton ve betonarme yolun her cins alet ile kırılması, çıkan malzemenin yol veya kazı hendeği kenarına konulması, araçlara yüklenmesi, moloz döküm sahasına nakledilmesi, inşaat yerindeki yükleme, yatay, düşey taşıma, boşaltma ve her türlü işçilik, alet edevat giderleri ile yüklenici karı ve genel giderler dahil1 m3 fiyatıdır.” şeklindedir. Söz konusu imalatın analizine bakıldığında sadece işçilik öngörülmüş olup makine kullanımına ilişkin her hangi bir bedel öngörülmemiştir. Ancak uygulamada imalatın makine ile yapıldığı ancak ödemenin elle kırım pozundan ödendiği tespit edilmiş olup bu imalat için sözleşmesinde yer almamasından dolayı Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22.nci maddesine göre Yeni Birim Fiyat yapılarak bedelinin bu fiyat üzerinden ödenmesi gerekirdi. Uygulamada fiilen yapılan imalatın karşılığı KGM/18.185 poz nolu “Patlayıcı Madde Kullanmadan Demirli ve Demirsiz Beton İnşaatın Yıkılması” olduğu ve söz konusu işin sözleşmesine göre YBF yapılması durumunda müteahhit karının yüzde 15 olacağı belirtildiğinden sözleşme yılı fiyatına yüzde 15 kar eklenerek bulunan fiyata ayrıca …. km ye kadar nakliye bedeli eklenerek ödemede bulunulması gerekirdi.
Sorumlular savunmalarında; Bahse konu “Beton yol kırılması” imalatı ile ilgili sorguda belirtilen şekilde yeni birim fiyat oluşturulmuş olup, …. no’lu hakedişte gerekli kesintilerin yapıldığını, söz konusu sorgunun, …. yılı için ödemesi yapılan …. no’lu son hakedişte yapılan miktar …. m³ iken, …. no’lu hakedişte …. m³’e çıktığını, dolayısıyla bahse konu imalat için yeni birim fiyat yapıldığını ve bundan sonraki hakedişlerde de oluşturulan bu yeni birim fiyat üzerinden ödemesinin yapılacağını, sonuç olarak gerekli düzeltmenin yapıldığını ifade etmişlerdir.
Yapılan incelemede; sorgu konusu kamu zararının …. tarih ve …. no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli ….no’lu hakediş ile yüklenicinin alacağından mahsup edilmek suretiyle tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla; BFİ 092 poz nolu “ Beton Yol Kırılması “ imalatın tarif ve analizlerine göre el ile her türlü alet kullanılarak kırılması gereken beton ve betonarme yolların makine ile kırılmasına rağmen yine elle kırım pozuna ait birim fiyat üzerinden ödenmede bulunulması sonucu oluşan …. TL kamu zararı ….. tarih ve ….. no’lu Ödeme Emri Belgesine ekli … no’lu hakediş ile ahiz ….. AŞ’nin alacağından mahsuben tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?