Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 4. Daire Kararı
Karar Tarihi:
3/14/2023
Karar No:
138
Esas No:
300
KARAR
PERSONEL ATAMASI İŞLEMİ
…………. Üniversitesinde “kütüphaneci” olarak görev yapmakta iken, 10.12.2015 tarihinde …………. Meslek Yüksekokuluna “yüksekokul sekreteri” olarak atanan, ………….’… “Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği”nde öngörülen şartları sağlamadığı halde 01.07.2016 tarihinde …………. Üniversitesi …………. Daire Başkanlığında “şube müdürü” kadrosuna atanması ve kendisine bu kadro unvanının özlük hakları karşılığı ödemede bulunulması sonucu kamu zararına sebebiyet verilmesi hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 3 üncü maddesinde;
Kariyer ilkesi; Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkânını sağlamak,
Liyakat ilkesi ise; Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkânlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak,
Olarak tanımlanmıştır.
12.04.2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin;
“Amaç” başlıklı 1 inci maddesinde, Yönetmeliğin amacının; liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumları memurlarının görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu,
“Görev grupları” başlıklı 5 inci maddesinde, şube müdürü kadrosunun; Yönetmelik kapsamında görevde yükselmeye tabi kadro unvanları arasında yer aldığı,
“Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar” başlıklı 6 ncı maddesinde, Yönetmelikte belirtilen kadrolara görevde yükselme suretiyle atanabilmek için, ilgili kişilerin ilan edilen kadrolar için belirlenen başvuru süresinin son günü itibarıyla 657 sayılı Kanun’un 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen hizmet şartlarını taşıması ve ilgilinin başvurulan kadroya ilişkin 7 nci maddede belirtilen alt görevlerde toplam en az üç yıl hizmeti bulunması şartlarını sağlaması gerektiği,
“Görevde yükselme sınavı sonucu atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 7 nci maddesinde ise, ilgili kişilerin şube müdürü kadrosuna atanabilmesi için; en az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olması ve ilan edilen kadrolar için belirlenen başvuru süresinin son günü itibarıyla, yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarında şef, koruma ve güvenlik şefi, uzman, sivil savunma uzmanı, araştırmacı, basın ve halkla ilişkiler müşaviri, müze araştırmacısı, çözümleyici, başhemşire, müdür yardımcısı kadrolarından birinde veya en az lisans düzeyinde öğrenim gerektiren unvan değişikliğine tabi kadrolardan birinde çalışıyor olması şartlarını sağlaması gerektiği,
Hükümlerine yer verilerek, görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranan şartlar açıkça belirtilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin “Görev grupları arasındaki geçişler ve sınavsız atanma” başlıklı 20 nci maddesinde;
“(1) 5 inci maddede belirtilen görev grupları arasındaki atamalar aşağıdaki esaslara göre yapılır.
...
b) Gruplar arasındaki görevde yükselme ve unvan değişikliği niteliğindeki atamalar görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabidir. Ancak, Kurumda veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir.
...
d) Şube müdüründen daha üst görevlere, en az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak kaydıyla, genel hükümlere göre sınavsız atama yapılır.
...”
Hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mezkûr Yönetmelik ile şube müdürlüğü kadrosuna atanabilmek için bir takım şartlar belirlenmiş ve bu şartlar Yönetmeliğin 6 ve 7 nci maddeleri ile genel ve özel şartlar şeklinde sayılmıştır. Bir memurun şube müdürü olarak atanabilmesi için söz konusu şartların tamamını taşıması gerekmektedir. Sayılan şartlar arasında bulunan “sınavda başarılı olma” hususuna Yönetmeliğin 20 nci maddesi ile bir istisna getirilmiştir. Buna göre, ataması yapılacak memurun çalıştığı kurumda veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunduğu görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilecektir.
Görüleceği üzere, söz konusu istisna sadece sınavda başarılı olma şartına yöneliktir. Yönetmeliğin 20 nci maddesine göre yapılacak atamalarda, atanacak memurun Yönetmelik’te belirlenen diğer şartları taşıması gerekmektedir.
Sorgu konusu olayda;
…………. Daire Başkanlığında şube müdürü olarak görev yapan …………., kütüphaneci olarak görev yapmakta iken, 10.12.2015 tarihinde …………. Meslek Yüksekokuluna yüksekokul sekreteri olarak atanmış, 01.07.2016 tarihinde de şube müdürü olarak ataması yapılmıştır. Söz konusu kişinin, 657 sayılı Kanun’daki hizmet yılı ve yükseköğrenim şartını taşıdığı ancak, mezkûr Yönetmeliğin görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartları düzenleyen 6 ncı maddesi gereğince 7 nci maddesinde sayılan alt görevlerde en az 3 yıl çalışmış olma şartını taşımadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, mevzuata aykırı olarak şube müdürlüğü kadrosuna atanan söz konusu kişiye şube müdürlüğüne ait ödemelerin yapılabilme olanağı bulunmamaktadır.
Her ne kadar sorumlularca yapılan savunmalarda özetle; söz konusu kişinin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde sayılan ve unvan değişikliğine tabi kütüphanecilik kadrosunda olduğu, daha sonra yüksekokul sekreterliğine getirildiği, mezkûr yönetmelik uyarınca da üst görev niteliğinde olan yüksekokul sekreteri kadrosundan bir alt görev olan şube müdürü kadrosuna kendi isteği ile atandığı, şube müdürü kadrosuna atanmak için görevde yükselme sınavında başarılı olmak genel kural olarak belirtilmiş olsa da mevzuatta üst görevden alt göreve sınavsız atanabilme hususunda istisnalar bulunduğundan 657 sayılı Kanun’un 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen şartları taşıyan ………….'… şube müdürü kadrosuna atanmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı iddia edilmiş ise de;
Yönetmeliğin “Görev grupları arasındaki geçişler ve sınavsız atanma” başlıklı 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan; “Gruplar arasındaki görevde yükselme ve unvan değişikliği niteliğindeki atamalar görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabidir. Ancak, Kurumda veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir.” hükmünü sınav şartının bertaraf edilmesine gerekçe teşkil edecek şekilde anlamak ve uygulamak hem 657 sayılı Kanun hem de bu Yönetmeliğin lafzına ve ruhuna uygun düşmemektedir.
Zira “aynı düzey görev” ve “alt görev” kavramlarını bu Yönetmelik kapsamında anlamak gerekmektedir.
Yönetmeliğin ‘Tanımlar’ başlıklı 4 üncü maddesinde;
Alt görev; “27/9/1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanunda belirtilen hiyerarşik kademeler çerçevesinde daha alt hiyerarşi içindeki görevleri”,
Alt görev grubu; “Aynı düzeydeki unvanların gruplandırılmasını”,
Aynı düzey görev; “Hiyerarşi, görev, yetki ve sorumluluk açısından aynı görev grubunda ya da grup içinde alt gruplar olması halinde aynı alt grupta yer alan görevleri”,
Başkan; “Yükseköğretim Kurulu Başkanı ile Üniversitelerarası Kurul Başkanını”,
Başkanlık; “Yükseköğretim Kurulu Başkanlığını”,
Görev grubu; “Benzer veya aynı düzeydeki unvanların yer aldığı grupları”,
Görev unvanı; “5 inci maddede belirtilen kadrolara ilişkin unvanları”,
Görevde yükselme ise; “Bu Yönetmelikte belirtilen aynı veya başka hizmet sınıflarındaki alt görevlerden üst görevlere yapılacak atamaları,” ifade edecek şekilde tanımlanmıştır.
Yönetmeliğin 5 inci maddesinde de görev grupları düzenlenmiş olup; söz konusu maddenin ikinci fıkrasında görevde yükselmeye tabi kadrolar;
“a) Yönetim Hizmetleri Grubu;
1) Çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü, müze müdürü, şube müdürü,
…” şeklinde belirlenmiştir.
Yönetmeliğin anılan hükmü uyarınca şube müdürü; çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü ve müze müdürü ile aynı görev ve aynı düzey olarak sayılmıştır. Yukarıdaki “aynı görev düzeyindeki” ifadesini de şube müdürüne eşit düzey olarak çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü ve müze müdürü ile sınırlamak gerekir. Bir başka deyişle, söz konusu ifadeyi, “çiftlik müdürünün, yurt müdürü veya şube müdürü olarak görevlendirilmesi durumunda sınav şartı aranmayacağı” şeklinde anlamak Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygun düşmektedir.
Bahsi geçen düzenlemede yüksekokul sekreterine yer verilmemiştir. Ek göstergeleri eşit ise de bu iki görevin aynı düzeyde görev olarak telakki edilmesi mümkün değildir. Kaldı ki yüksekokul sekreterliği Yönetmelik ve 3046 sayılı Kanun kapsamında üst görev veya alt görev olarak söz konusu hiyerarşi içinde de yer almamaktadır. Yüksekokul sekreterleri, yüksekokul müdürlerine yardımcı sekretarya hizmeti sunma görevini yürütürler ve bu kişilerin alt birimleri bulunmamaktadır. Sonuç itibarıyla yüksekokul sekreterliği şube müdürlüğüne göre üst görev niteliğinde değildir. Ayrıca şube müdürlüğüne atanabilmek için dört yıllık yükseköğrenim görme şartı aranırken, yüksekokul sekreteri olabilmek için iki yıllık yükseköğrenim görmüş olmak yeterlidir.
Görevde yükselme, memurun en alt düzey görev grubundan Yönetmelik kapsamındaki yönetim hiyerarşisinde en üst düzeye kadar liyakat ve kariyer olarak çıkabilme imkânı sağlayan bir mekanizmadır. Bunun dışında bu kulvarda yer almayan birisinin farklı bir şekilde bu Yönetmeliğe tabi görevlere sınavsız atanması mümkün değildir.
Şube müdürü kadrosu görevde yükselmeye tabi kadrolar içerisinde sayılmaktadır ve yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, bu kadroya atanacak kişilerin şube müdürlüğü için Yönetmelikte belirlenen hem genel hem de özel şartları birlikte taşıması gerekmektedir. Bir kişinin sınav şartı aranmadan atanabilmesi, diğer şartlara tabi olmaksızın atanabileceği anlamına gelmemektedir. Söz konusu atama işleminin yapılabilmesi için kişinin diğer şartları da taşıması gerekmektedir. Bu nedenle yapılan atama işlemi mevzuata aykırıdır.
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinde, kamu zararının; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması olduğu ve aynı maddenin (g) bendinde mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılmasının, kamu zararının belirlenmesinde esas alınacağı ifade edilmiştir.
Öte yandan, harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlileri tarafından atama işleminin Rektörlük makamı tarafından yapıldığı ve oluşması muhtemel kamu zararından kendilerinin sorumluluklarının bulunmadığı belirtilmiştir.
5018 sayılı Kanun'un 32 nci maddesinde harcama yetkililerinin sorumluluğundan, 33 üncü maddesinde ise gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğundan bahsedilmiştir. Buna göre;
“Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 nci maddede;
“Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”
“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddede ise;
“Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.”
Denilmektedir.
Söz konusu atama işlemi 01.07.2016 tarih ve …………. sayılı Rektörlük onayıyla gerçekleştirilmiştir. Bu karara istinaden harcama yetkilisi tarafından harcama talimatı verilmiş ve harcama talimatı üzerine gerçekleştirme görevlileri tarafından da ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması sağlanmıştır.
Açıklanan gerekçelerle, şube müdürlüğü kadrosuna atama işleminden kaynaklanan ödemelerde harcama yetkililerinin ve gerçekleştirme görevlilerinin mali sorumlulukları bulunmamakta olup, söz konusu hatalı uygulamadan ve oluşan kamu zararından atamayı onaya sunan personel daire başkanı ve genel sekreter ile atamayı onaylayan rektörün sorumlu tutulması gerekmektedir.
Bu itibarla, …………. Üniversitesinde “kütüphaneci” olarak görev yapmakta iken, 10.12.2015 tarihinde …………. Meslek Yüksekokuluna “yüksekokul sekreteri” olarak atanan, ………….’… “Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği”nde öngörülen şartları sağlamadığı halde 01.07.2016 tarihinde …………. Üniversitesi …………. Daire Başkanlığında “şube müdürü” kadrosuna atanması ve kendisine bu kadro unvanının özlük hakları karşılığı ödemede bulunulması sonucu neden olunan …………. TL kamu zararının;
Üst yönetici …………. (Rektör) ile diğer sorumlular …………. (Genel Sekreter) ve ………….'… (Personel Daire Başkanı),
Ortaklaşa ve zincirleme,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine, anılan Kanun’un 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
Oy birliğiyle, karar verildi.
…………. Üniversitesinde “kütüphaneci” olarak görev yapmakta iken, 10.12.2015 tarihinde …………. Meslek Yüksekokuluna “yüksekokul sekreteri” olarak atanan, ………….’… “Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği”nde öngörülen şartları sağlamadığı halde 01.07.2016 tarihinde …………. Üniversitesi …………. Daire Başkanlığında “şube müdürü” kadrosuna atanması ve kendisine bu kadro unvanının özlük hakları karşılığı ödemede bulunulması sonucu kamu zararına sebebiyet verilmesi hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 3 üncü maddesinde;
Kariyer ilkesi; Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkânını sağlamak,
Liyakat ilkesi ise; Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkânlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak,
Olarak tanımlanmıştır.
12.04.2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin;
“Amaç” başlıklı 1 inci maddesinde, Yönetmeliğin amacının; liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumları memurlarının görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu,
“Görev grupları” başlıklı 5 inci maddesinde, şube müdürü kadrosunun; Yönetmelik kapsamında görevde yükselmeye tabi kadro unvanları arasında yer aldığı,
“Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar” başlıklı 6 ncı maddesinde, Yönetmelikte belirtilen kadrolara görevde yükselme suretiyle atanabilmek için, ilgili kişilerin ilan edilen kadrolar için belirlenen başvuru süresinin son günü itibarıyla 657 sayılı Kanun’un 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen hizmet şartlarını taşıması ve ilgilinin başvurulan kadroya ilişkin 7 nci maddede belirtilen alt görevlerde toplam en az üç yıl hizmeti bulunması şartlarını sağlaması gerektiği,
“Görevde yükselme sınavı sonucu atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 7 nci maddesinde ise, ilgili kişilerin şube müdürü kadrosuna atanabilmesi için; en az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olması ve ilan edilen kadrolar için belirlenen başvuru süresinin son günü itibarıyla, yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarında şef, koruma ve güvenlik şefi, uzman, sivil savunma uzmanı, araştırmacı, basın ve halkla ilişkiler müşaviri, müze araştırmacısı, çözümleyici, başhemşire, müdür yardımcısı kadrolarından birinde veya en az lisans düzeyinde öğrenim gerektiren unvan değişikliğine tabi kadrolardan birinde çalışıyor olması şartlarını sağlaması gerektiği,
Hükümlerine yer verilerek, görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranan şartlar açıkça belirtilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin “Görev grupları arasındaki geçişler ve sınavsız atanma” başlıklı 20 nci maddesinde;
“(1) 5 inci maddede belirtilen görev grupları arasındaki atamalar aşağıdaki esaslara göre yapılır.
...
b) Gruplar arasındaki görevde yükselme ve unvan değişikliği niteliğindeki atamalar görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabidir. Ancak, Kurumda veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir.
...
d) Şube müdüründen daha üst görevlere, en az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak kaydıyla, genel hükümlere göre sınavsız atama yapılır.
...”
Hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mezkûr Yönetmelik ile şube müdürlüğü kadrosuna atanabilmek için bir takım şartlar belirlenmiş ve bu şartlar Yönetmeliğin 6 ve 7 nci maddeleri ile genel ve özel şartlar şeklinde sayılmıştır. Bir memurun şube müdürü olarak atanabilmesi için söz konusu şartların tamamını taşıması gerekmektedir. Sayılan şartlar arasında bulunan “sınavda başarılı olma” hususuna Yönetmeliğin 20 nci maddesi ile bir istisna getirilmiştir. Buna göre, ataması yapılacak memurun çalıştığı kurumda veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunduğu görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilecektir.
Görüleceği üzere, söz konusu istisna sadece sınavda başarılı olma şartına yöneliktir. Yönetmeliğin 20 nci maddesine göre yapılacak atamalarda, atanacak memurun Yönetmelik’te belirlenen diğer şartları taşıması gerekmektedir.
Sorgu konusu olayda;
…………. Daire Başkanlığında şube müdürü olarak görev yapan …………., kütüphaneci olarak görev yapmakta iken, 10.12.2015 tarihinde …………. Meslek Yüksekokuluna yüksekokul sekreteri olarak atanmış, 01.07.2016 tarihinde de şube müdürü olarak ataması yapılmıştır. Söz konusu kişinin, 657 sayılı Kanun’daki hizmet yılı ve yükseköğrenim şartını taşıdığı ancak, mezkûr Yönetmeliğin görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartları düzenleyen 6 ncı maddesi gereğince 7 nci maddesinde sayılan alt görevlerde en az 3 yıl çalışmış olma şartını taşımadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, mevzuata aykırı olarak şube müdürlüğü kadrosuna atanan söz konusu kişiye şube müdürlüğüne ait ödemelerin yapılabilme olanağı bulunmamaktadır.
Her ne kadar sorumlularca yapılan savunmalarda özetle; söz konusu kişinin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde sayılan ve unvan değişikliğine tabi kütüphanecilik kadrosunda olduğu, daha sonra yüksekokul sekreterliğine getirildiği, mezkûr yönetmelik uyarınca da üst görev niteliğinde olan yüksekokul sekreteri kadrosundan bir alt görev olan şube müdürü kadrosuna kendi isteği ile atandığı, şube müdürü kadrosuna atanmak için görevde yükselme sınavında başarılı olmak genel kural olarak belirtilmiş olsa da mevzuatta üst görevden alt göreve sınavsız atanabilme hususunda istisnalar bulunduğundan 657 sayılı Kanun’un 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen şartları taşıyan ………….'… şube müdürü kadrosuna atanmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı iddia edilmiş ise de;
Yönetmeliğin “Görev grupları arasındaki geçişler ve sınavsız atanma” başlıklı 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan; “Gruplar arasındaki görevde yükselme ve unvan değişikliği niteliğindeki atamalar görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabidir. Ancak, Kurumda veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavı veya unvan değişikliği sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir.” hükmünü sınav şartının bertaraf edilmesine gerekçe teşkil edecek şekilde anlamak ve uygulamak hem 657 sayılı Kanun hem de bu Yönetmeliğin lafzına ve ruhuna uygun düşmemektedir.
Zira “aynı düzey görev” ve “alt görev” kavramlarını bu Yönetmelik kapsamında anlamak gerekmektedir.
Yönetmeliğin ‘Tanımlar’ başlıklı 4 üncü maddesinde;
Alt görev; “27/9/1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanunda belirtilen hiyerarşik kademeler çerçevesinde daha alt hiyerarşi içindeki görevleri”,
Alt görev grubu; “Aynı düzeydeki unvanların gruplandırılmasını”,
Aynı düzey görev; “Hiyerarşi, görev, yetki ve sorumluluk açısından aynı görev grubunda ya da grup içinde alt gruplar olması halinde aynı alt grupta yer alan görevleri”,
Başkan; “Yükseköğretim Kurulu Başkanı ile Üniversitelerarası Kurul Başkanını”,
Başkanlık; “Yükseköğretim Kurulu Başkanlığını”,
Görev grubu; “Benzer veya aynı düzeydeki unvanların yer aldığı grupları”,
Görev unvanı; “5 inci maddede belirtilen kadrolara ilişkin unvanları”,
Görevde yükselme ise; “Bu Yönetmelikte belirtilen aynı veya başka hizmet sınıflarındaki alt görevlerden üst görevlere yapılacak atamaları,” ifade edecek şekilde tanımlanmıştır.
Yönetmeliğin 5 inci maddesinde de görev grupları düzenlenmiş olup; söz konusu maddenin ikinci fıkrasında görevde yükselmeye tabi kadrolar;
“a) Yönetim Hizmetleri Grubu;
1) Çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü, müze müdürü, şube müdürü,
…” şeklinde belirlenmiştir.
Yönetmeliğin anılan hükmü uyarınca şube müdürü; çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü ve müze müdürü ile aynı görev ve aynı düzey olarak sayılmıştır. Yukarıdaki “aynı görev düzeyindeki” ifadesini de şube müdürüne eşit düzey olarak çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü ve müze müdürü ile sınırlamak gerekir. Bir başka deyişle, söz konusu ifadeyi, “çiftlik müdürünün, yurt müdürü veya şube müdürü olarak görevlendirilmesi durumunda sınav şartı aranmayacağı” şeklinde anlamak Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygun düşmektedir.
Bahsi geçen düzenlemede yüksekokul sekreterine yer verilmemiştir. Ek göstergeleri eşit ise de bu iki görevin aynı düzeyde görev olarak telakki edilmesi mümkün değildir. Kaldı ki yüksekokul sekreterliği Yönetmelik ve 3046 sayılı Kanun kapsamında üst görev veya alt görev olarak söz konusu hiyerarşi içinde de yer almamaktadır. Yüksekokul sekreterleri, yüksekokul müdürlerine yardımcı sekretarya hizmeti sunma görevini yürütürler ve bu kişilerin alt birimleri bulunmamaktadır. Sonuç itibarıyla yüksekokul sekreterliği şube müdürlüğüne göre üst görev niteliğinde değildir. Ayrıca şube müdürlüğüne atanabilmek için dört yıllık yükseköğrenim görme şartı aranırken, yüksekokul sekreteri olabilmek için iki yıllık yükseköğrenim görmüş olmak yeterlidir.
Görevde yükselme, memurun en alt düzey görev grubundan Yönetmelik kapsamındaki yönetim hiyerarşisinde en üst düzeye kadar liyakat ve kariyer olarak çıkabilme imkânı sağlayan bir mekanizmadır. Bunun dışında bu kulvarda yer almayan birisinin farklı bir şekilde bu Yönetmeliğe tabi görevlere sınavsız atanması mümkün değildir.
Şube müdürü kadrosu görevde yükselmeye tabi kadrolar içerisinde sayılmaktadır ve yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, bu kadroya atanacak kişilerin şube müdürlüğü için Yönetmelikte belirlenen hem genel hem de özel şartları birlikte taşıması gerekmektedir. Bir kişinin sınav şartı aranmadan atanabilmesi, diğer şartlara tabi olmaksızın atanabileceği anlamına gelmemektedir. Söz konusu atama işleminin yapılabilmesi için kişinin diğer şartları da taşıması gerekmektedir. Bu nedenle yapılan atama işlemi mevzuata aykırıdır.
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinde, kamu zararının; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması olduğu ve aynı maddenin (g) bendinde mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılmasının, kamu zararının belirlenmesinde esas alınacağı ifade edilmiştir.
Öte yandan, harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlileri tarafından atama işleminin Rektörlük makamı tarafından yapıldığı ve oluşması muhtemel kamu zararından kendilerinin sorumluluklarının bulunmadığı belirtilmiştir.
5018 sayılı Kanun'un 32 nci maddesinde harcama yetkililerinin sorumluluğundan, 33 üncü maddesinde ise gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğundan bahsedilmiştir. Buna göre;
“Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 nci maddede;
“Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”
“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddede ise;
“Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.”
Denilmektedir.
Söz konusu atama işlemi 01.07.2016 tarih ve …………. sayılı Rektörlük onayıyla gerçekleştirilmiştir. Bu karara istinaden harcama yetkilisi tarafından harcama talimatı verilmiş ve harcama talimatı üzerine gerçekleştirme görevlileri tarafından da ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması sağlanmıştır.
Açıklanan gerekçelerle, şube müdürlüğü kadrosuna atama işleminden kaynaklanan ödemelerde harcama yetkililerinin ve gerçekleştirme görevlilerinin mali sorumlulukları bulunmamakta olup, söz konusu hatalı uygulamadan ve oluşan kamu zararından atamayı onaya sunan personel daire başkanı ve genel sekreter ile atamayı onaylayan rektörün sorumlu tutulması gerekmektedir.
Bu itibarla, …………. Üniversitesinde “kütüphaneci” olarak görev yapmakta iken, 10.12.2015 tarihinde …………. Meslek Yüksekokuluna “yüksekokul sekreteri” olarak atanan, ………….’… “Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği”nde öngörülen şartları sağlamadığı halde 01.07.2016 tarihinde …………. Üniversitesi …………. Daire Başkanlığında “şube müdürü” kadrosuna atanması ve kendisine bu kadro unvanının özlük hakları karşılığı ödemede bulunulması sonucu neden olunan …………. TL kamu zararının;
Üst yönetici …………. (Rektör) ile diğer sorumlular …………. (Genel Sekreter) ve ………….'… (Personel Daire Başkanı),
Ortaklaşa ve zincirleme,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine, anılan Kanun’un 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,
Oy birliğiyle, karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?